ARTAN SICAKLIKLAR İNSAN BEYNİNİ ETKİLİYOR

İklim değişikliğinin insan beynine etkilerine ilişkin soruları yanıtlayan Beyin Sağlığı ve Hasta Derneği (BEYİNDER) Onursal Başkanı Prof. Dr. Ahmet Taşkın Duman, havanın yapısı, kullanılabilir su miktarı, suyun özellikleri, tarımsal üretimin etkilenmesi, diğer çevresel varlıkların kalitesinin bozulması gibi iklim değişikliği sonuçlarının olumsuz etkilere yol açtığını söyledi. Duman, "Bunlar iklim değişikliklerinin insan sağlığı üzerinde dolaylı etkileri olarak kabul edilmektedir. Ancak son zamanlarda konuya ilişkin giderek yoğunlaşan araştırmalar, iklimsel değişimlerin canlı dokuları doğrudan etkileyerek ortaya çıkardığı olumsuz etkilerini ayrıntılı olarak ortaya koymaktadır." diye konuştu. İnsan beyninin, kişi dünyaya geldiğinde henüz gelişimini tamamlamış olduğunu anlatan Duman, şöyle devam etti: "Beynin ne şekilde gelişeceğini, temel olarak, genetik ve çevresel faktörler belirler. Her bir çevresel faktörün beyin gelişimi üzerinde değişik yönlerde etkisi bulunur. Kişilerin inme geçirme riskinin gün içi sıcaklık farkının fazla olduğu zamanlarda daha yüksek olduğunu Türkiye'de yaptığımız bir çalışmayla belirledik. Aşırı sıcaklık artışı, zihinsel performansı ve hafızayı da olumsuz etkilemektedir. ABD'de yapılan bir araştırma sonucunda beyin kanaması riskinin barometrik basınç değişimlerinden etkilendiği ifade edilmiştir. 2 milyon kadar kişinin verilerinin analiz edilmesi sonucunda, sıcaklık artışı ile zihinsel sağlık problemlerinde de artış olduğu rapor edilmiştir. Aşırı düzeydeki iklimsel olaylar ile akut travmatik stres bozukluğu, suç davranışı ve uyku bozukluklarının arttığı belirlenmiştir." Günümüzde küresel ısınma, yağış düzenlerindeki değişiklikler ve aşırı hava olaylarında artışla kendisini gösteren iklim değişikliğinin küresel bir tehdit haline geldiği, özellikle artan sıcaklık-azalan yağış dengesinin yaşamsal riskler oluşturduğu uyarısında bulunan Duman, ısı değişimlerinin, birçok farklı mekanizmayla beyinde işlevsel bozukluğa yol açtığını, sıcaklıklardaki aşırı artışların beyinde kan akımının azalmasına neden olduğunu, ısı stresinin beyin-omurilik sıvısının yapısını bozduğunu ve beynin enerji mekanizmasının işleyişinin de yüksek ısıdan olumsuz etkilendiğini vurguladı.