Aybastılı Kıbrıs gazisi yarım asırdır kemik tarak yapıyor

Geçmiş yıllarda 30'a yakın kemik tarak ustasının bulunduğu Aybastı ilçesine bağlı Toygar Mahallesi'nde yaşayan dört çocuk babası Temel İbiş, bu zanaatı ilçede devam ettiren tek usta kaldı.İbiş, evinin alt katında bulunan atölyesinde çoğunlukla manda olmak üzere tosun ve koç boynuzlarını da kullanarak baba mesleğini sürdürüyor.Kıbrıs gazisi olan 65 yaşındaki Temel İbiş, yaptığı açıklamada, baba mesleğini bunca yıldır severek yaptığını söyledi.Zanaatı, babasının yanında ufak tefek işler yaparak öğrendiğini anlatan İbiş, "Rahmetli babamın zamanında bizim burada 20-30 kişi bu işi yapıyordu. Kimi rahmetli oldu, kimi gurbete gitti, kimi de bıraktı. Bu iş bitmeye yüz tuttu. Bizim evden 4 kişi aynı işi yapıyorduk ancak üçü rahmetli oldu, bir ben kaldım. Mahallemizde bir ustamız daha var ancak o da yaşlandığı için artık tarak yapmıyor." dedi.İbiş, kemik tarağının ham maddesinin boynuz olduğunu belirterek, kurumuş ve içi boş boynuz almaya özen gösterdiğini ifade etti.Temel İbiş, kurumuş boynuzun beklemeye gerek olmadan işlenebildiğini ancak içi dolu boynuzun ise boşaltıldıktan ve kaynatıldıktan sonra yaklaşık iki ay kurutulması gerektiğini dile getirdi.Boynuzları genellikle Kayseri, Samsun, Çorum ve Erzurum'daki mezbahanelerden aldığını aktaran İbiş, tarak yapımında en çok manda olmak üzere tosun ve koç boynuzu kullandığını söyledi.

"Mesleğimi bırakabileceğim kimse yok"

İbiş, sipariş üzerine çalıştığını belirterek, "Yaptığım kemik tarakları daha çok İstanbul, Kayseri ve Samsun gibi büyük şehirlerdeki alıcılara satıyorum. Şehir içine ayrıca Sivas ve Erzurum'a da gönderiyorum. Günde 10-15 tarak yapıyorum. Kemik tarak kepeklenme ve elektriklenme yapmaz, saçı kırmaz." diye konuştu.
Kemik tarağın saçlar için sağlıklı bir malzeme olduğunu ancak Ordu civarında neredeyse bunu yapan usta kalmadığını anlatan İbiş, şöyle devam etti: "Severek yaptığım mesleğimi bırakabileceğim kimse yok. Ne yazık ki benimle beraber toprağa gidecek. Gönül ister ki birkaç kişi yetiştirsem de yerime bırakabilsem. Benim arzum bu yönde, başka da bir şey değil. Başıma bir hal gelse, bu iş özellikle Karadeniz'de biter. Teşvik etseler de bu işi yapabilecek birkaç kişi yetiştirsem, işte o zaman kendimi mutlu sayarım." İbiş, bir kemik tarağın maliyetinin yaklaşık 5 lira olduğunu belirterek, "Toptan satış fiyatı 15-20 lira. Çalışırsan aylık kazancın yaklaşık 2 bin 500-3 bin lira olur. Çok şükür ben geçimimi bu şekilde sağladım." ifadelerini kullandı.

Onur Özsoy