Ayrımcılığın cezası 1 yıl hapis
Toplu taşıma araçlarında asansörün, kaldırımlarda rampaların bulunmaması, kurumlarda engelli tuvaletlerinin olmaması yasada "ayrımcılık" olarak açıkladı
Karadeniz Engelliler Federasyonu (KEF) Basın Sözcüsü Psikolojik Danışman Hasan Tahsin Yazıcı, engelli bireylere ayrımcılık yapmanın suç olduğunu, ayrım yapanların 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile çarptırılmasının öngörüldüğünü söyledi. 2005 tarihinde kabul edilen 5378 sayılı Engelliler Yasası'nın 41. maddesi gereğince Türk Ceza Kanunu'nun 122. maddesinin birinci fıkrasında geçen "dil, ırk, renk, cinsiyet" ibaresinden sonra gelmek üzere "özürlülük" ibaresinin de eklendiğini hatırlatan Karadeniz Engelliler Federasyonu (KEF) Basın Sözcüsü Psikolojik Danışman Hasan Tahsin Yazıcı, "Ayrımcılık yapanlara hapis yolu gözüküyor" dedi.
6 AYDAN
1 YILA KADAR HAPİS CEZASI
Yasanın getirdiği hükümler hakkında bilgi veren Yazıcı, şu ifadelere yer verdi: "Bu hükümle engellilere karşı ayrımcılığında din, dil, ırk,cinsiyet, mezhep, siyasi görüş
gibi gerekçelerle ayrımcılık yapmak gibi suç olduğunu hükme bağlamıştır. Yani engellilere eğitim, sağlık, ticaret, konaklama, taşıma v.b. alanlarda ayrımcılık yapan kişilere 6 aydan 1 yıla kadar hapis veya para cezası verilebilmektedir. Kişiler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, özürlülük, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım yaparak; a) Bir taşınır veya taşınmaz malın satılmasını, devrini veya bir hizmetin icrasını veya hizmetten yararlanılmasını engelleyen veya kişinin işe alınmasını veya alınmamasını yukarıda sayılan hallerden birine bağlayan,
b) Besin maddelerini vermeyen veya kamuya arz edilmiş bir hizmeti yapmayı reddeden,
c) Kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasını engelleyen, kimse hakkında 6 aydan 1 yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir"
SUÇ DUYURUSU
İÇİN EN AZ 2 ŞAHİT GEREKLİ
Engellilerin ve engelli yakınlarının kendilerine bir haksızlık yapıldığını hissettikleri anda yasal haklarını kullanmaları gerektiğini ifade eden Yazıcı, "Buradan hareketle engelli bireyler ve aileleri, mutlaka kendilerine ayrımcılık yapıldığını anladıklarında yasalardan kaynaklanan haklarını kullanmalıdır ve bununla ilgili olarak ayrımcılığa maruz kaldıklarında mutlaka 2 şahitle bunu kanıtlamalı ve ilgili cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunmalıdırlar" dedi.
ENGELLİLER HER
ALANDA AYRIMLA KARŞI KARŞIYA
Engellilerin başta toplu taşıma araçları olmak üzere bir çok alanda ayrımcılığa maruz kaldığını ifade eden Yazıcı, şöyle konuştu: "Özellikle engelli bireyler ve aileleri toplu taşıma araçlarında, engelli tuvaleti, rampası ve asansörü olmayan kurumlarda bu yasa gereği ayrımcılığa maruz kalmaktadırlar. Dolayısıyla engelli bireyler ve aileleri bu yasanın onları koruduğunu bilmeli ve engelsiz bir yaşam için yasal haklarını bilmelidirler"
İYİLEŞTİRMELER
İÇİN YASAL MÜHLET 2012'YE KADAR
Yazıcı ayrıca, yasanın 2012'ye kadar geçerli olduğunu ifade ederek, "Yasa 2005'te çıktı ancak 2012'ye kadar zamanı var. Yasa çıkarıldığında, tüm kamu kurum ve kuruluşlarına, toplu taşıma araçlarına vesaire 7 yıla kadar zaman tanındı. Bu 7 yıllık sürede engelliler için ayrım yaratan koşulların ortadan kaldırılması için mühlet verildi. Şimdi çevremize bakıyoruz çok da fazla bir gelişme yok. Önümüzde 2 yıllık bir zaman var. Bu 2 yılda bu saydıklarımızın hepsi tamamlanamaz. Zaten bugüne kadar yapılanların bir çoğu da göstermelik. Kurum engelli rampası yapıyor, yüzde 8 eğim olması gerekirken, bakıyorsunuz yüzde 80 eğim var, tuvalet yapıyor tutacakları yok ama mevzuatta yapmış gözüküyor" diye konuştu.
İSTANBUL'DA İETT
ŞOFÖRÜNE 6 AY CEZA VERİLDİ
Engellilerin ayrımcılığa uğraması ile ilgili bir örnek veren Yazıcı, "Örneğin toplu taşıma araçlarına binemeyen engelliler aslında ayrımcılığa uğramaktadır. Otobüsler engelli rampasına yada asansöre sahip olmalıdır. Bununla ilgili yaşanmış bir örnek var. İstanbul'da omurilik felçlisi bir bayanı otobüse almayan ve hakaret eden şoförün ehliyetine bu yasadan kaynaklı 6 ay el kondu. Bunun gibi örnekler çoğalabilir" dedi.
Miraç ÖZTÜRK