Buğdayda ithalat dizginlenemedi

TOPRAK Mahsulleri Ofisi (TMO) 2009 Yılı Hububat Raporu, buğday üretiminin ve ihracatının arttığını buna karşın yüksek miktarda ithalatın önüne geçilemediğini ortaya koydu. Rapora temel teşkil eden Türkiye İstatistik Kurumu'nun tahminleri itibariyle buğday üretimi 2009'da 20.6 milyon ton olarak gerçekleşti. İhracat da 2007 ve 2008'e oranla artış kaydederek 301 bin tona çıktı. Alınan önlemlere ve atılan adımlara rağmen ithalatın frenlenememesinde dünya buğday fiyatlarının yüksek rekolteye nedeiyle düşük seviyelerde olması etkili oldu. TMO'nun kitap haline getirdiği 2009 Hububat Raporu, ülke ekonomisi ve tarımın aldığı payın ötesinde temel besin ürünlerinin hammaddesini oluşturan hububat sektöründe gelinen noktayı fotoğraflıyor. Hububatların bitkisel özellikleri, tarımı ve kullanımını içeren özet bilgilerle başlayan bölümler, Türkiye'de ve dünyada yaşanan gelişmelerle devam ediyor. Ticaret durumuyla ilgili projeksiyonlarla tamamlanıyor. Raporun son bölümünde de 2009-2010 hububat sezonuna yönelik değerlendirmelere yer veriliyor. Rapora göre buğday ekim alanları 8.1-9.5 milyon hektar arasında, üretim miktarı da 18-21.5 milyon ton arasında değişiyor. Yalnız 2007 yılında kuraklık nedeniyle, üretilen buğday 17.2 milyon tonda kalmış. TÜİK'in bitkisel üretim tahminleri 2009'da buğday üretiminin 20.6 milyon tonu bulduğuna işaret ediyor. Yıllar itibariyle Türkiye'nin buğdayın verimi yükselme kaydetmiş olmasına rağmen ortalama dünya veriminin altında kalıyor. Türkiye'de buğday üretimi tüketim miktarını karşılamadığı için zorunlu olarak ithalat yapılıyor. Zaman zaman görülen kuraklıklar ve buğday kalitesi de ithalatı körükleyen diğer unsurlar arasında öne çıkıyor. İthalat, 2008 yılında son 10 yılın en yüksek seviyesi olan 3 milyon 708 bin tona ulaştı. İthalatın yüksek olmasının, 2007 ile 2008 yılına ait Dahilde İşleme Rejimi (DİR) belgelerinin bu yıl (2008) içerisinde kullanılmasına bağlanıyor.

GÜMRÜK İNDİRİMİ

Ayrıca 2008 yılında Türkiye'de buğday rekoltesinin düşük seviyelerde gerçekleşmesi ve buğday ithalatında uygulanan gümrük vergisi oranının, üretim ile piyasa stok durumu değerlendirilerek kasım 2007'de yüzde 130'dan yüzde 8'e ve 2008'de yüzde 0'a kadar indirildiğine işaret ediliyor. 2009 yılında buğday ithalat miktarı 3 milyon 380 bin ton olarak gerçekleşti. Yine ithalatın yüksek miktarda gerçekleşmesinde mahsulün dünya fiyatlarının yüksek rekolteye bağlı olarak düşük seviyelerde seyretmesi, DİR kapsamında yapılan ithalat ve bazı bölgelerde hissedilen kısmi kalite sorunları etkili olduğu ifade ediliyor.

TMO BUĞDAY ALIMINA BAŞLADI

Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde Toprak Mahsulleri Ofisi hububat alımlarına başladı. Mahsullerini ilk gün TMO'ya satmak isteyen Elbistanlı çiftçiler, ofis önünde traktörleriyle uzun kuyruklar oluşturdu. Ofis önünde traktörlerinin yüklerini boşaltmayı bekleyen çiftçiler bir yandan sohbet ederken diğer yandan da ürün fiyatları konusundaki tahminlerini birbirleriyle paylaştı. TMO'nun geçen yıl Elbistan'da 22 bin ton buğday ve arpa alımı yaptığını belirten çiftçiler, yağışların bol olması nedeniyle bu rakamın üzerine çıkılacağını tahmin ettiklerini söyledi.