ÇOCUKLARDA İKİNCİL TRAVMA ETKİSİ!

Depremle birlikte çocuklarda ikincil travmanın yaşandığını belirten uzmanlar, depreme hazırlık yapmanın çocuklarda deprem korkusunu azaltmada etkili olabileceğine dikkat çekiyor. Depremle ilgili olası durumlarda ne yapacağını çocuklarımıza öğretmezsek çocukların panik yapabileceğini belirten Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, deprem gündeminden kaçınmaktan ziyade, gerçekçi olunması gerektiğinin, depremi çocuğun yaşına uygun bir şekilde anlatabilmenin önemine dikkat çekiyor. Deprem haber ve görüntülerinin çocuklara zarar vermemesi için ise önemli tavsiyelerde bulunuyor.

Çocuklar yetişkinleri gözlemlerler
Deprem gibi travmatik durumlarda çocukların ebeveynlerini gözlemdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Yetişkinler deprem korkusunu yaşadığı zaman bir sallanma olduğu zaman büyük bir dehşete düşüyor. Çocuklar ise böyle durumlarda büyüklerini gözlemlerler. Büyüklere özellikle güvendikleri kişilere bakarlar. Yan gözle izlerler. Eğer büyükler soğukkanlılarsa yani depremle ilgili bilinçli davranıyorlarsa örneğin çök tutun kapan tarzında davranışları biliyorlarsa uyguluyorlarsa çocuklar da hemen onu yaparlar.” dedi.

Anne ve babanın soğukkanlı olması korkularını giderir
Okul öncesi çağındaki çocukların soyut düşünceleri gelişmediği için yaşadıklarını anlamlandıramadığını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu tip olayları yaşadıklarında olayı anlamlandırabilmeleri için referans kişiler lazımdır. O referans kişiler daha önce tanıdığı ve güvendiği kişilerdir. Böyle durumlarda anne, baba veya onların yerine geçen kişilerin soğukkanlı olması, çocukları sahiplenici ve kucaklayıcı olması çocuklar için korku giderici etki yapar. Daha büyük çocuklar da bu konuyu daha önce düşünmeyen çocuklar bile şimdi öğrenmeye başladı.” dedi.

Depreme hazırlık yapmak önemli
Depreme hazırlıklı olmanın önemini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Depreme hazırlık, krize hazırlık gibidir. Eğer bir insan krize hazırlıklıysa kriz anında hazırlandığı için hemen ona göre davranır, krizi kolay yönetir ve aşar. Onun için krizlerde risk yönetimi vardır. Risk belirlenir ondan sonra bunun yönetimi yapılırsa kriz geldiği zaman ona göre önlem alınır. Kişinin önceden hazırlıklı olması bunu önler. Şu anda da depremle ilgili, olduğunda ne yapacağını çocuklarımıza öğretmezsek çocuk panik yapar. Burada afetle ilgili illa o bölgede olması da şart değil, Türkiye’deki çocuklar şu an ikincil travma yaşıyorlar.” diye konuştu. 

Korkutan şey belirsizliktir
Deprem korkusunu aşmada depreme karşı hazırlıklı olmanın önemini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bugünlerde bütün anneler çocuklarına deprem olması durumunda aramaları gereken kişileri, buluşacakları yerleri söylüyorlar. Okul yönetimleri önlemler alıyorlar. ‘Olası deprem durumunda şunu yapacağız, şu tedbirleri alacağız, toplanma alanımız şurası’ diye bilgi veriyorlar. Herkes şu anda yazılı kurallar geliştirmeye başladı, aslında bu güzel bir şey. Yazılı kurallara geçtiysek belirsizlik olmaz, korkutan şey burada belirsizliktir.” uyarısında bulundu.