Eğitimde 23 yıllık yolculuk: Taşımalı eğitim

Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB), 1989 yılında sadece 2 ilde, 305 ilköğretim öğrencisiyle başlattığı ve günümüzde kapsamı giderek genişleyen taşımalı eğitimden, geçen yıl 742 bin 924 ilköğretim öğrencisi yararlandı. Bu yıldan itibaren ortaöğretim 11. ve 12. sınıf öğrencileri de taşınacak. MEB, çeşitli nedenlerle okula erişimde sorunları yaşayan ilköğretim, ortaöğretim öğrencileriyle özel eğitime ihtiyacı olan öğrencileri belirlenen okullara günübirlik taşıyor. Türkiye'de 23 yıl önce, 1989-1990 eğitim öğretim yılında sadece 2 ilde başlayan taşımalı ilköğretim serüveni, günümüzde Türkiye'nin neredeyse bütün illerinde uygulanıyor. Kırklareli'nde 3 ve Kocaeli'nde 2 merkez okulda pilot uygulama olarak başlatılan taşımalı ilköğretim uygulaması, yararlı olduğunun tespit edilmesiyle ülke geneline yaygınlaştırıldı. Taşımalı ilköğretim uygulamasında, 1989 yılından 2011'e kadar uygulamanın yapıldığı il, okul sayısı, taşınan öğrenci sayısı ile gönderilen ödenekte artış yaşandı. Bakanlık, geçen yıl ülke genelinde 872 ilçede 5 bin 968 okula 37 bin 706 köy ve köy altı yerleşim birimlerinden, 55 bin 785 araçla 742 bin 924 ilköğretim öğrencisini taşıdı. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında ilköğretim öğrencilerinin taşınma gideri 601 milyon 761 bin 612 lira, yemek gideri ise 245 milyon 539 bin 972 lira olarak belirlendi. Öğle yemeğinin de verildiği taşımalı ilköğretim kapsamında, bir öğrencinin taşıma ve yemek olmak üzere günlük toplam maliyeti 2011-2012 eğitim öğretim yılında 7 lira 41 kuruş olarak hesaplandı.

Bu yıl 11 ve 12. sınıflar da taşınacak
2010-2011 eğitim-öğretim yılında, 9. sınıflarda öğrenim gören kız ve erkek öğrenciler için taşımalı ortaöğretim uygulanmasına başlandı. Bakanlık bu şekilde, ilköğretimden mezun olup çeşitli nedenlerle ortaöğretime erişimde sorunlar yaşayan öğrencilerin okullara gelmesini sağlamayı amaçladı. Ortaöğretimde başlayan taşımalı eğitim iki aşamada gerçekleşti. Birinci aşamada 28 bin 235'i kız, 41 bin 130'u erkek olmak üzere toplam 69 bin 365 dokuzuncu sınıf öğrencisine taşıma hizmetinin yanı sıra öğle yemeği hizmeti de verildi. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonundan toplam 22 milyon 600 bin 152 lira ödenek sağlandı.Türkiye genelinde yoğun ilgiyle karşılanan bu uygulama, Edirne, Erzincan, Eskişehir, Muş, Tunceli, Uşak ve Kırklareli dışında 75 ilde yapıldı. İkinci aşamada ise 27 bin 973'ü kız, 40 bin 806'sı erkek olmak üzere toplam 68 bin 779 öğrenci taşındı. Taşımalı ortaöğretim uygulamasına 2011 Mali Yılı Bütçesi'nden ise 85 milyon lira ödenek ayrıldı. Bu dönemde, taşımalı eğitim uygulaması Erzincan, Edirne, Tunceli, Uşak ve Muş illeri dışında 76 ilde gerçekleştirildi. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında; ortaöğretimdeki taşımalı eğitime 9. sınıflara ek olarak 10. sınıflar da dahil edildi. Ayrıca, Van ilinde yaşanan depremden dolayı misafir öğrenci olarak veya nakil yoluyla diğer illerde eğitim-öğretimlerine devam eden öğrenciler de sınıf ayırımı olmaksızın taşımalı ortaöğretim uygulaması kapsamına alındı. Geçen eğitim-öğretim yılında 159 bin 804 ortaöğretim öğrencisi taşımalı eğitimden faydalandı. Tüm taşıma ve yemek giderlerinde toplam 190 milyon 717 bin 524 lira kullanıldı. MEB, 2012-2013 eğitim öğretim yılında ise zorunlu eğitim süresinin 8 yıldan 12 yıla çıkmasından ortaöğretimdeki taşımalı eğitim kapsamına 11 ve 12. sınıfları da dahil etti. Ortaöğretimde taşınacak öğrenci sayısının yaklaşık 400 bin civarında olması planlanıyor.

Bugüne kadar 205 bin 659 engelli öğrenci taşındı
Özel eğitim gerektiren öğrencilerin de okullarına devamını teşvik amacıyla yürütülen uygulama, 2004-2005 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde zihinsel engelli öğrenciler ve otistik öğrencilerin okullarına taşınmasıyla başladı. 2005-2006 eğitim-öğretim yılından itibaren ise özel eğitime ihtiyacı olan görme, işitme ve ortopedik engelli öğrenciler ile özel eğitim sınıflarına devam eden öğrenciler de dahil edilerek taşımalı eğitim uygulaması yaygınlaştırıldı. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler için 2004-2005'te başlatılan taşımalı eğitimle 6 bin 901 öğrenci evinden-okuluna taşındı, bu dönemdeki taşıma gideri ise 1 milyon 929 bin lira hesaplandı. 2011-2012 eğitim öğretim yılında ise özel eğitime ihtiyacı olan 41 bin 88 öğrencinin taşınması amacıyla 70 milyon 53 bin lira ödenek kullanıldı. Bu uygulamanın başlamasından bugüne toplam 205 bin 659 engelli öğrenci taşımalı eğitimden yararlandı. 2012-2013 eğitim öğretim yılında ise yaklaşık 45 bin engelli öğrencinin taşınması planlanıyor.