G20den 1 trilyon $...
Durgunluğa giren ekonomilerin canlandırılması ve uluslararası ticaretin yeniden hareketlenmesi için açılacak paket üzerinde liderler anlaştı. Paketin büyüklüğü yaklaşık 1.1 trilyon dolar olarak belirlendi. Zirvede global krizi ve piyasalarda yaşanan dalgalanmayı masaya yatıran liderler, kriz hasarının ortadan kaldırılması için 'ne gerekiyorsa yapılması' yönünde görüş birliğine vardı.
Paket, ABD ve AB bölgesinde açılan ekonomi paketlerine ek olarak hazırlandı. G20 paketiyle birlikte krize karşı önlem olarak yaratılan mali genişlemenin önümüzdeki yıl sonu 5 trilyon doları bulacağı belirtildi.
Başbakan Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı G20 ülkelerinin devlet ve hükümet başkanları toplantısının ardından İngiltere Başbakanı Gordon Brown tarafından yapılan açıklamada, kredilerin yeniden canlandırılması, büyümenin ve iş olanaklarının yeniden artırılması için 1.1 trilyonluk bir paket üzerinde anlaşma sağlandığı bildirildi.
IMF de borçlanabilecek
G20 liderlerinin sağladığı anlaşma gereği, IMF kaynaklarının 750 milyar dolara çıkarılması öngörülüyor. IMF'nin kriz için kullandığı kaynak 500 milyar dolar artırılacak. Ayrıca IMF'ye Özel Çekim Hakkı olarak 250 milyar dolar sağlanacak. İhtiyacı olan ülkeler için para basma olarak tanımlanan bu tedbirle birlikte kaynaklar 750 milyar dolara çıkacak. Böylece IMF'nin kasası doldurulacak.
IMF kaynakları, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkeleri yakından ilgilendiriyor. Bu kaynak artışı, krizle ilgili konularda IMF'yle muhatap gelişmekte olan ülkelerin kullanabileceği kaynağın artırılması anlamına geliyor.
IMF'ye verilen taze paranın 40 milyar doları Çin, 100 milyar doları Japonya, 100 milyar dolarının da AB tarafından verildiği açıklandı. Bildirgede IMF'nin ihtiyaç halinde piyasalardan borçlanmasının da yolu açıldı.
Ticarete 250 milyar dolar
Gordon Brown, G20 paketiyle, dünya ticaretinin canlandırılması için de 250 milyar dolarlık bir fon yaratılmasının gündemde olduğunu söyledi.
İngiltere Başbakanı, aynı zamanda vergi cennetlerinin daha sıkı kontrol altına alınması ve ve daha sıkı finansal düzenlemeler yapılmasını da anlaşma gereği öngördüklerini ifade etti. Brown, G20 ülkelerinin korumacılığa da karşı çıkacağını belirtti.
Zirve kararları, G20'nin etkin üyeleri arasındaki görüş ayırılığının da önemli ölçüde giderildiğini, ABD - İngiltere bloğu ile Almanya - Fransa bloğunun önem verdiği taleplerin yansıtıldığını gösterdi. G20'nin yıl sonunda yeniden toplanması da kararlaştırıldı.
G20 zirvesinde alınan kararlar
- Yaklaşık 1.1 trilyon dolarlık yeni bir kaynak paketi açılacak.
- Bu paket kapsamında IMF'ye 750 milyar dolarlık ilave kaynak sağlanacak, dünya ticaretinin canlandırılması için de 250 milyar dolarlık bir fon yaratılacak.
- Vergi cennetleri kontrol altına alınacak.
- Bankacıların gelirleri sıkı kontrole tabi tutulacak.
- IMF ile birlikte faaliyet göstermesi öngörülen yeni bir finansal istikrar kurulu oluşturulacak.
- Hedge fonların aktivitelerine sınır getirilecek.
- Mali alanda sıkı kontrol politikaları uygulanacak.
(Soldan sağa - Oturanlar) Lee Myung-Bak (G. Kore), Nicolas Sarkozy (Fransa), Kral Abdullah (S. Arabistan), Hu Jintao (Çin), Gordon Brown (İngiltere), Kraliçe II. Elizabeth, Lula da Silva (Brezilya), Bambang Yudhoyono (Endonezya), Felipe Calderon (Meksika), Cristina Kirchner (Arjantin), Dmitry Medvedev (Rusya). (Ayaktakiler - İlk Sıra) Kevin Rudd (Avustralya), Stephen Harper (Kanada), Angela Merkel (Almanya), Rodriguez Zapatero (İspanya), Jan Peter Balkenende (Hollanda), Kgalema Motlanthe (Güney Afrika), Barack Obama (ABD), Tayyip Erdoğan (Türkiye), Manmohan Singh (Hindistan), Jose Manuel Barroso (AB), Meles Zenawi (Etiyopya). (Ayaktakiler - Son Sıra) Dominique Strauss-Kahn (IMF), Ban Ki-moon (BM), Pascal Lamy (DTÖ), Abhisit Vejjajiva (Tayland), Taro Aso (Japonya), Silvio Berlusconi (İtalya), Mirek Topolanek (Çek Cum.), Mario Draghi (İtalya MB), Robert Zoellick (DB).
Ban Ki-mun: Kriz, bazı devletleri batırabilir
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, krizin bazı devletlerin sonu olabileceğini söyledi. Ban, krize önlem alınmaması halinde, dünyada sosyal kargaşa çıkabileceği ve bazı devletlerin batabileceği uyarısı yaptı.
Finansal kriz olarak başlayan şey küresel krize dönüştü, daha kötüsünün olmasından korkuyorum diyen Ban, Artan sosyal huzursuzluğun, büyük bir siyasi krize yol açmasından, güçsüzleşen hükümetlerin ve liderleri ile geleceklerine dair umutlarını kaybetmiş kızgın halkların ortaya çıkmasından endişe ettiğini söyledi.
Krizden yoksul ülkelerin tehlikeli bir hızla etkilendiğini belirten Ban, Dünya genelinde bir iyileşme sağlayamazsak insanlığın gelişimi noktasında korkunç bir felaketle karşılaşacağız ifadesini kullandı.