Hem kayıp-kaçak hem tasarruf için reçete

Kayıp-kaçak konusuna da değinen enerji uzmanları ve hukukçular, hem vatandaşların hem de yetkililerin alabileceği bazı önerilerde bulundu.

Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Özel Hukuk Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayşe Havutçu, Yargıtay kararının ardından mevcut kanunlara göre abonelerin ferdi olarak başvurmak zorunda olduğunu ancak yeni bir kanun çıkarılması halinde bütün abonelere aynı anda iade ya da gelecek dönemdeki faturalarında taksitli ödeme yapılabileceğini belirtti.

'TOPLU İADE PARALARI ANCAK YENİ YASAYLA OLABİLİR'

Prof. Dr. Havutçu, “Karar emsal gösterilerek tüketicilerin, bireysel olarak dağıtım şirketlerinden kayıp-kaçak bedeli olarak ödedikleri meblağı hesaplatıp 2 bin TL altında ise tüketici hakem heyetlerine, 2 bin TL üstü ise tüketici mahkemelerine başvurmaları gerekiyor. Davada aboneler, hem halen tahsil edilen kayıp-kaçak bedeli için tedbir isteyecek hem de geçmiş 10 yıllık bedelin iadesini talep edecek. Bu karar üzerine milyonlarca dava açılabilecek ve dağıtım şirketlerinin abonelere, milyarlarca lirayı bulan tutarda kayıp-kaçak bedeli ödemesi söz konusu olacak.” dedi. Bir kanun çıkarılıp bu paraların iadesinin mahkemelere veya hakem heyetlerine gerek kalmadan yapılabileceğini ifade eden Havutçu, “Meclis'e birkaç yasa tasarısı sunuldu, abonelerin hepsinin bu karardan faydalanması ya da gelecek dönem faturalarında taksitlerle iade edilmesi için ancak yasalaşmadı. 36,8 milyon elektrik abonesi olduğu düşünüldüğünde, bu durumun tüketici hakem heyetlerinin ve mahkemelerin iş yükünü önemli ölçüde arttıracağı öngörülmeli. Bir yasa çıkarılıp bu sorun çözülebilir. Eğer bu yönde yasa çıkarılmazsa tüketiciler, mecburen bireysel olarak başvuru yapmak zorunda.” diye konuştu.

'İADE OLMAZSA İCRA YOLUNA GİDİLEBİLİR'

Dağıtım şirketinin, mahkeme ya da hakem heyeti kararına rağmen parayı ödememesi halinde vatandaşların, özel hukuk hükümleri gereğince icra yoluyla alacaklarını tahsil edebileceğini kaydeden Ayşe Havutçu, faturada yer alan bazı kurumlar için ödenen payların da kanunen toplam fatura bedeli değil, aktif kullanım bedeli üzerinden yüzde hesaplanarak tahsil edilmesi yönünde Yargıtay kararı bulunduğunu hatırlattı.

'DEVLET ELEKTRİK FATURASI YARDIMINDA BULUNABİLİR'

Basit önlemlerle elektrik faturalarında yüzde 50 tasarruf etmenin mümkün olabileceğini belirten Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Alternatif Enerji Kaynakları Teknolojisi Programı Sorumlusu Selen Çekinir ise, “İşsizlik oranının yüksekliği ve düşük gelir seviyesi dolayısıyla özellikle doğu bölgelerinde yüksek olan elektrik kaçak oranını azaltmak için gelir seviyesi düşük olan insanların elektrik faturasının bir bölümü devlet tarafından karşılanabilir. Devlet, gelir seviyesi düşük olan insanlara nasıl sağlık yardımında bulunuyorsa günümüzde hayatımızın bir parçası haline gelmiş olan elektrik için de benzer bir yardım yapılabilir.” dedi.

KAYIP–KAÇAK ORANLARI

EPDK'nin 2013 verilerine göre kayıp-kaçak oranı, Dicle Elektrik firmasının sorumluluk bölgesinde yüzde 75.41, Van Gölü Elektrik bölgesinde ise yüzde 65.84 oldu. Bu bölgeleri Aras yüzde 27.58, Toroslar yüzde 15.24, Yeşilırmak yüzde 11.47 ile izledi. Ege Bölgesi'nde ise İzmir ve Manisa'ya hizmet veren Gediz'de yüzde 9.73, Denizli, Aydın ve Muğla'ya hizmet veren Aydem'de yüzde 7.61, Kütahya, Afyonkarahisar ve Uşak'ın da içinde bulunduğu beş ile hizmet veren Osmangazi'de yüzde 7.86 kayıp-kaçak oranı görüldü. En az kayıp–kaçak ise yüzde 6.14 ile Trakya Elektrik dağıtım bölgesinde oldu. CİHAN