KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIKTA 'ATILIM' STRATEJİSİ

Tarım Orman Şurası'nda yapılan değerlendirmeler ışığında 5 yıllık eylem planı hazırlayan küçükbaş hayvan yetiştiricileri, çobanlara sigorta yapılması, her bölgenin yerel ırk envanterlerinin çıkarılması ve yem borsasının kurulmasının da aralarında olduğu bir dizi hedef belirledi. Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) tarafından hazırlanan 5 yıllık eylem planında, küçükbaş hayvancılığın mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri yer alıyor. Plana göre, Türkiye'nin coğrafi konumu gerek iklim gerekse toprak yapısı bakımından küçükbaş hayvancılık için avantaj sağlıyor. Kayıt dışılık ve sürdürülebilir politikaların bulunmaması zayıf yönler olarak dikkati çekiyor. Kırsal bölgelerde yaşayan halkın küçükbaş hayvan tercih etmesi fırsat olarak görülürken, kente göçün önlenememesi sektör için tehditler arasında değerlendiriliyor.

Proje ve hibelerde "gereksinim" hassasiyeti
Türkiye'deki küçükbaş hayvan işletmelerinin yaklaşık yüzde yarısı 50-100 baş hayvan barındırıyor. Yürütülecek projeler ile destekleme ve hibelerin bu grubun gereksinimlerine ve koşullarına uygun olması önem taşıyor. 5 yıllık dönemde her bölgenin yerel ırklarının envanterleri çıkarılarak, en çok görülen hastalıkların tanısının konulması planlanıyor. Tedavi protokolleri ve koruyucu hekimlikle hastalıkların ortaya çıkmasının önlenmesi, bakım ve besleme koşullarının iyileştirilmesi hedefler arasında yer alıyor.

Yerli gen kaynaklarında verimliliğin artırılması hedefleniyor
Geçen yıl düzenlenen 3. Tarım ve Orman Şurası kararları doğrultusunda hazırlanan TÜDKİYEB'in 5 yıllık eylem planında öne çıkan bazı maddeler şöyle:

- Başta et ve süt olmak üzere küçükbaş hayvan ürünlerinin tüketiminin yaygınlaştırılması sağlanmalı.

- Her yıl 1,5 milyon baş civarında meydana gelen kuzu ve oğlak ölümlerinin engellenmesi için tedbirler alınmalı. Hastalıkların ortaya çıkması engellenmeli.

- Yerli gen kaynaklarının gerçek verim düzeyi ortaya konulmalı, özellikle döl veriminin artırılması sağlanmalı.

- Yabancı çoban çalıştırılması bir mevzuata bağlanmalı. Çobanlık yapanlara sigorta imkanı getirilmeli ve çoban desteği miktarı artırılmalı.

- Destek, hibe ve kredi koşulları makul hale getirilmeli ve hayvancılık yapanlara öncelik sağlanmalı. Desteklemeler üretimin planlanması, verimliliğin ve kalitenin artırılması yönünde yapılmalı.

- "Mera işgalcilerine" kamu haklarından men talebi

- Mera alanlarının kapasitesinin iyileştirilmesi için mera ıslahı projeleri başlatılmalı. Meraları işgal edenler her türlü destekleme ve kamu haklarından men edilmeli.

- Planlı üretimle fiyat istikrarı sağlanmalı, hayvansal üretimde, yetiştirici ve piyasa açısından sürprizler olmamalı.

- Göçer hayvancılık nedeniyle iller arası hareketler sırasında kesilen ağır cezalar için yeniden yasal düzenlemeler yapılmalı.

- Köy içi imar çalışmalarına hız verilmeli hazine ve mera alanlarında geçici ağıl ve barınak yapımı için gerekli tahsisler sağlanmalı.

- Yetiştiricilerin kaba yem ihtiyaçlarını karşılamak üzere kaba yem borsaları kurulmalı.

"2020 küçükbaş hayvancılık için önemli bir yıl"
TÜDKİYEB Genel Başkanı Nihat Çelik, eylem planına ilişkin değerlendirmede bulundu. Küçükbaş hayvancılık sektörünün yetiştiriciler, çalışanlar ve aileleri dikkate alındığında 3 milyon kişiyi ilgilendirdiğini belirten Çelik, "Sadece bununla da sınırlı değil. Hayvan etinin tüketilmesi, insan sağlığı dikkate alındığında bu sektör Türkiye'nin her kesimini yakından ilgilendiriyor. Küçükbaş hayvan eti, yetişme çağında olan çocukların gelişimi için çok sağlıklı bir protein." dedi. Bu kapsamda birlik olarak 5 yıllık eylem planı hazırladıklarını ifade eden Çelik, şöyle konuştu: "2020 küçükbaş hayvancılık sektörü için önemli bir yıl. Türkiye'deki küçükbaş hayvancılık sektörüne ilişkin ciddi bir Ar-Ge çalışması yaptık. Bu plan sektör adına bir yol haritası niteliğini taşıyor. Ülkemizde yılda ortalama 1,5 milyon küçükbaş hayvan önlenebilir sebeplerden telef oluyor. Bunu koruyucu tedbirlerle önlememiz lazım. Bazı hastalıkların önüne geçilmesi ve koruyucu tedbirlerle ciddi bir hayvan artışı sağlanabilir. Sadece buradan 5 yılda küçükbaş hayvan sayısını 10 milyon artırmayı planlıyoruz." Koruyucu tedbirlerin temelinde hayvan hastalıklarıyla mücadelenin yattığını vurgulayan Çelik, eylem planında bu hususa özel olarak yer verildiğini söyledi. Çelik, sektör olarak küçükbaş hayvan sayısını bu yıl 56 milyona, 5 yıl sonra da 80 milyona ulaştırmayı hedeflediklerini kaydetti.