Hatim; Kur’an-ı Kerim metninin baştan sona kadar kıraat edilmesi, okunması ameline denmektedir. Ramazanlarda bu amelin adı “Mukabele” olarak isimlendirilmektedir. Mukabele; Peygamberimizle Cebrail a.s. arasında her ramazan ayında Kur’anın kıraat edilmesi nedeniyle ortaya çıkan bir gelenektir. Kur’anın inzali tamamlandığında bu gelenek iki defa tekrarlanmış, Peygamberimizin kıraatini Cebrail a.s. dinlemiş, Cebrail a.s.’ın kıraatini de Peygamber efendimiz takip etmiştir. Böylece bu eylem Peygamberi bir sünnet olarak ramazan aylarında geleneksel olarak yerine getirilmeye başlamıştır. Her ne kadar Kur’anın anlamının önemli olduğu bazı İlahiyatçılar tarafından seslice ifade edilse bile, halk arasında Kuran metninin kıraat edilmesi çok daha fazla önem arz etmekte ve taraftar bulmaktadır. Ülkemizde neredeyse herkes tarafından; başta ramazan ayı olmak üzere, senenin tüm zamanlarında hatim ismi altında Kur’an okunmakta, dualar yapılmaktadır. Kur’an okunmasını bilmeyenler de bu ameli kendileri adına başkalarına yaptırma gayreti içerisine girmektedirler. Bu ameli yerine getirenler; gönüllerini rahatlatmış, zihinlerini dinlendirmiş, ahirete irtihal eden geçmişlerine de bu yöntemle hediye göndermiş olduklarını düşündükleri için; bunu bir görev olarak da düşünmektedirler. Özellikle yaşı ilerlemiş olan vatandaşlarımızın neredeyse ayda bir hatim gerçekleştirdikleri ve böylece de kendilerini mutlu hissettikleri bir vakıadır. Yaşlılığın ve yalnızlığın ilacı da olan “Hatim” yapmak; bu ameli yerine getirenler için son derece rahatlatıcı ve dinlendirici bir ameldir.
Son zamanlarda “Hatim” geleneği ayrı bir forma dönüşmüştür. Kurumsal proje hizmeti olarak topluma sunulmaya başlanılan “Hatim” geleneği, farklı illerde, farklı sembolik isimlerle toplumun önüne getirilmekte ve tüm toplumun iştiraki sağlanarak, toplu duaların yapılmasına zemin oluşturulmaktadır. Bu hizmetin ilk kurumsal şeklini Erzurum Müftülüğü yıllardan beri 1001 Hatim ismiyle topluma sunmuş ve dualarla taçlanmasını da sağlamıştır. Son hatmin duasını, yakın zaman önce, Diyanet İşleri Başkanımız Prof. Dr. Ali ERBAŞ’ın yaptığını basından takip etmiştik. Böylece Erzurum’da yürütülen 1001 Hatim geleneğine, Diyanet İşleri Başkanlığı en üst düzey protokol katılımıyla daha da meşruiyet/anlam ve önem kazandırmıştır. Sözünü ettiğimiz bu Hatim geleneğinin Samsundaki mimarı da İlahiyatçı Turan ÇİNİCİ hocamız olmuştur. Geçen yıl bizimle de yaptığı istişare sonucunda, “1071 Hatim” ismiyle toplum önüne çıkmış, yaklaşık 10 bin “Hatim” okunmasını sağlayarak, bunu topluca duaya dönüştürmüştür. Regaib Gecesi başlatılan ve Kadir Gecesi duaya dönüştürülen, “1071 Hatim” geleneğinin ismini, her kademedeki insanın makul gördüğünü de itiraf etmiş olalım. Bu yıl Regaib Kandili 3 Şubat tarihinde kutlanacaktır. Aynı gece, “1071 Hatim” geleneği de başlatılacaktır. Ramazanın 27. Gecesi ihya edilen Kadir gecesinde de okunan Hatimlerin duası, bir program ortamında yapılacaktır. Bu yıl biraz daha planlı/programlı bir dua ortamı oluşturulacağı bilgisini, konunun mimarı olan Turan hocamdan öğrendim.
Turan Çinici hocamın mimarı olduğu 1071 Hatim geleneğinin Samsunumuz ve tüm Müslümanlar için rahmet ve berekete dönüşmesini yüce Allahtan niyaz ederim. Tüm emeği geçenlerin; geçmişlerine rahmet, kendilerine hayırlar ve uzun ömürler dilerim. Bu hizmetin Samsunumuzda yaygınlaşmasından ve her kademede kabul görmesinden duyduğum memnuniyeti de ifade etmek isterim. Turan hocanın öncülüğünde ve ilçelerdeki temsilcilerinin gayretiyle yürüyen bu hizmetin; Erzurum’da örneği görüldüğü gibi, İl Müftülüğünün koordinesinde, ilçe müftülüklerinin de katılımıyla kurumsal bir müftülük hizmetine dönüşmesine arzu ederim. Katkı sağlayan ve emeği geçenlere başarılar dilerim.