Son 10 gündür, belediye başkan adayları proje çalışmalarını kamuoyu ile paylaşarak seçmeni kazanmaya çalışıyor. Bir çoğu her seçimde olduğu gibi karlı dağlardan kar bağışlıyor, bol kepçeden atıyor. Aday olduğu belediyenin bütçesi nedir? borçlanma durumu ile gelir gider yapısı nasıldır ? diye bakmadan, atıyor da atıyor. Sonra kazanıp göreve geldiklerinde “Vay ben böyle bilmiyordum, bitirmişler belediyeyi, yandık, bittik, değil hizmet maaş ödeyemez hale getirmişler.” diye ver yansın ediyorlar. Hele de muhalefetten geldiyse bahaneler bitmiyor. Belediyelerin bütçesi, gelir gider durumu, borçlanması ortada, bir bakalım ona göre proje üretelim diyen yok.
Bende bugün yazımda, 16 genel ve yerel seçim geçiren bir siyasetçi ve 8 yıl belediye özel kalem müdürlüğü, şirket müdürlüğü, başkan danışmanlığı ve yardımcılığı yapmış bir kamu yöneticisi olarak bugünün şartlarında bir belediye de yapılması gerekli olan proje ve çalışmaları sizlerle paylaşmak istedim.
Öncelikle, belediye yönetiminde halkın desteği alınmalı, yönetime katılımı sağlanmalıdır. Halkın katılımıyla katılımcı bütçe çalışmaları yapılmalı, projelerde STK, üniversiteler ve ilgili bütün kurumlarla işbirliği içinde bulunulmalıdır. Kent Konseylerinin ve meclislerinin etkin hale getirilmesi sağlanmalı, altı ayda bir halka faaliyet anlatma ve öneri alma toplantıları yapılmalıdır. Yıllık değerlendirme hesap verme toplantıları ile şeffaf bir yönetim sergilenmelidir.
Sosyal projelere önem verilmeli, Belediyeler bünyesinde Yardım Sandığı oluşturulmalıdır. Engelli gruplara Sosyal Yaşam Merkezleri , İhtiyaç sahiplerine Paylaşım Merkezleri kurulmalıdır. Mahalle kreşleri yaygınlaştırılmalı, şehir dışından gelen hastanelerdeki hasta yakınlarına konaklama hizmeti verilmelidir. Engelli aileleri için sosyal yaşam hizmetleri sunulmalıdır.
Kültür projeleri hazırlanmalı, her yıl geleneksel festival , gençlik festivalleri, kitap fuarları, edebiyat yarışmaları yapılmalı, kitap, kafe, kütüphane ders çalışma mekanları açılmalıdır. Yerel geleneksel kültürün geliştirilmesi sağlanırken, Uluslararası Halk Oyunları Şenlikleri ile komşu ülkelerden kardeş şehirler oluşturulmalıdır. Kültür ve sanat merkezleri kurularak sosyal etkinlikler yapılmalıdır.
Gençliğe ve eğitime önem verilmeli, İstihdam Merkezleri kurulmalı, mesleki eğitim birimleri oluşturulmalıdır. Ücretsiz hazırlık kursları açılmalı, ana baba okulları ile aile olgusu güçlendirilmelidir.
Afet Eğitim Merkezleri kurulmalı, mahallelerde afet gönüllüleri oluşturulmalıdır. Deprem Tahmin İstasyonları kurulmalı, UNDRR afete dirençli şehirler sistemine giriş yapılmalıdır. Seyyar mutfak aracı yapılmalı, afet barınma merkezleri oluşturulmalıdır.
Spor projeleri ile spora ilgi artırılmalıdır. Ulusal yarışmalar, doğa spor alanları, yürüyüş yolları yapılmalı, amatör kulüplerine gelir ve spor alanı desteği verilmelidir. Belediye yaz spor okulları açılmalıdır.
Doğaya önem verilmeli, derelerin üst havzasında mikrohavza planları yapılmalı, derelerde oksijen arttırıcı çalışmalarda bulunulmalıdır. Ekolojik kapasite çalışmaları ile endemik türler için tür koruma eylem planları, anıt ağaç envanteri ve rehabilitasyonları, mesire yerleri tesisleri, orman terapi alanları, belediye binalarından güneş enerjisinden elektrik üretimi, parklarda ve kamu binalarında yağmur hasadı çalışması yapılmalıdır.
Kırsal kalkınma sağlanmalı, tarım ve hayvancılık projeleri yapılmalı, kırsal mahallelerde kırsal kalkınma planları yapılmalıdır. Yerel Tohum Merkezleri, katma değerli ürün üreten kooperatifler kurulmalıdır. Bahçe danışmanlık hizmetleri verilmeli, ahır rehabilitasyonları yapılmalı , kurak tarlalarda yağmur hasadı sağlanmalıdır. Meyve fidanı ve sebze fidesi üreten seralar ve yem evleri kurulmalıdır. Kanatlı hayvanların aşılanması sağlanmalı, küçükbaş hayvan ve yem tohumu destekleri verilmelidir. Geleneksel ürünlerin desteklenmeli, coğrafi işaretli ürünlerin markalaştırılması ve pazarlanması sağlanmalıdır.
Atık yönetimi planlanmalı, ana caddelerde kapalı görsel çöp kutusu sistemine geçilmeli, Gezici Atık Otobüsü yapılmalı, pazar ve yemek atıklarından kompost ve sokak hayvan yemi üretimi tesisi kurulmalıdır. Kaynağında ayrıştırma ve ödüllendirme sistemi kurularak atıkların geri dönüşümü sağlanmalıdır.
Sürdürebilir turizme destek verilmelidir. Alternatif turizm olanakları çalıştayları ile kültür ve tarih turizm rotaları oluşturulmalı, Ulusal Tur Acenteleri ile planlamalar yapılmalıdır. Özel alanları kurtarma destekleri verilmeli ve tur programları oluşturulmalıdır.
Sokak hayvanları olmazsa olmaz olmalı, hayvan barınağı yapılmalı, sokak hayvanlarına yem üretimi ve dağıtımı sağlanmalı, sahiplendirme etkinlikleri yapılmalı, saldırgan sokak hayvanları kısırlaştırma kampanyaları düzenlenmelidir.
Ulaşım ve yollar devamlı gözetim altında tutulmalı, ana yollarda parklanma sistemi gözden geçirilmeli, ihtiyaç oldukça güncellenmelidir. Park et devam et, paylaşımlı bisiklet sistemi kurulmalıdır. Kentin ağırlık merkezlerinin değişik bölgelere dağıtılması sağlanmalıdır.
Kent estetiğine önem verilmeli, şehir girişleri estetik olarak planlanmalı, temalı sokaklar oluşturulmalı, temalı spor yapmaya uygun parklar yapılmalıdır.
Belediye yönetiminde, ekip ruhu sağlanmalı, kurumsal yapı oluşturulmalı, belediyelerin ruhsat dahil bütün hizmetleri dijitalleştirilmeli, ulusal ve uluslararası fonlar için proje birimi oluşturularak, Belediye Yatırım Ofisi kurulmalıdır.
Bu yazdıklarımın bir kısmının finansı, çeşitli başlıklardaki teşvik ve hibeler ile sağlanarak belediye bütçesine yük getiremeyeceği gibi, toplum yararına hizmet veren ulusal ve uluslararası fonlardan yararlanarak da bu projeler hayata geçirilebilir.