Hazine ve Maliye Bakanlığı, haziran ayı bütçe gerçekleşmeleri raporunu açıkladı.
Buna göre, haziranda bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 104,9 artışla 181 milyar 19 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 87,1 artarak 212 milyar 78 milyon lira olarak kaydedildi.
Bütçe, haziranda 31 milyar 59 milyon lira açık verdi.
Merkezi yönetim bütçe giderleri Haziran 2021'de 113 milyar 377 milyon lira iken geçen ay yüzde 87,1 artışla 212 milyar 78 milyon liraya yükseldi. Böylelikle bu yıl merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 2 trilyon 831 milyar 472 milyon lira ödeneğin yüzde 7,5'i kullanılmış oldu.
Geçen yıl haziranda bütçede 15 milyar 618 milyon lira faiz dışı açık oluşurken, bu yıl haziranda bu rakam 18 milyar 290 milyon lira oldu.
Faiz hariç bütçe giderleri, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 91,7 artarak 199 milyar 310 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 8 olarak hesaplandı.
Haziranda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 58,6 artarak 42 milyar 549 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 613 milyar 641 milyon lira ödeneğin yüzde 6,9'u kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 54,5 artışla 6 milyar 739 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 97 milyar 151 milyon lira ödeneğin yüzde 6,9'u kullanılmış oldu.
Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 214 milyar 814 milyon lira ödeneğin yüzde 8,1'i harcandı. Haziranda yüzde 97,8 artışla 17 milyar 346 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler haziranda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 100,7 artışla 106 milyar 755 milyon lira olarak belirlendi. Bütçede öngörülen 1 trilyon 78 milyon 291 bin lira ödeneğin yüzde 9,9'u kullanıldı.
Haziranda 18 milyar 550 milyon lira sermaye gideri, 4 milyar 240 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 3 milyar 131 milyon lira oldu.
Faiz giderleri söz konusu ayda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 35,6 artarak 12 milyar 768 milyon lirayı buldu.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın haziran ayında 88 milyar 346 milyon lira iken bu yıl haziranda yüzde 104,9 artarak 181 milyar 19 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin haziran ayı gerçekleşme oranı 2021'de yüzde 8 iken geçen ay yüzde 7,1 oldu.
Vergi gelirleri tahsilatı geçen ay Haziran 2021'e kıyasla yüzde 108,4 artarak 152 milyar 635 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise Haziran 2021'de yüzde 7,9, geçen ay yüzde 7 olarak tespit edildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, haziranda yüzde 85,7 artışla 21 milyar 747 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 5 milyar 545 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 1 milyar 92 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla haziranda geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 59,1 kurumlar vergisi yüzde 122,5, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 49,8, özel tüketim vergisi yüzde 113,5 banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 78,9, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 154,8, damga vergisi yüzde 53,5, harçlar yüzde 125,8, diğer vergiler tahsilatı yüzde 117,8 arttı.
Ocak-haziran dönemi gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Haziran 2021 döneminde 663 milyar 360 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 76,7 artışla 1 trilyon 171 milyar 851 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2022'de merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 2 trilyon 831 milyar 472 milyon lira ödeneğin yüzde 41,4'ü kullanılmış oldu.
Geçen yılın ocak-haziran döneminde bütçe 58 milyar 331 milyon lira faiz dışı fazla verirken bu yılın aynı döneminde 228 milyar 213 milyon lira faiz dışı fazla oluştu.
Faiz hariç bütçe giderleri ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 81,2 artarak 1 trilyon 37 milyar 197 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 41,5 olarak hesaplandı.
Personel giderleri söz konusu dönemde yüzde 51,6 artışla 258 milyar 460 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 613 milyar 641 milyon lira ödeneğin yüzde 42,1'i kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 47,6 artarak 41 milyar 536 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 97 milyar 151 milyon lira ödeneğin yüzde 42,8'i kullanılmış oldu.
Ocak-haziran döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 214 milyar 814 milyon lira ödeneğin yüzde 39'u harcandı. Bu dönemde yüzde 110,5 yükselişle 83 milyar 771 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 75,6 artarak 490 milyar 153 milyon lirayı buldu. Bütçede öngörülen 1 trilyon 78 milyar 291 milyon lira ödeneğin yüzde 45,5'i kullanıldı.
Söz konusu dönemde 65 milyar 118 milyon lira sermaye gideri, 8 milyar 350 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 89 milyar 808 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 48,2 yükselerek 134 milyar 654 milyon liraya çıktı.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-haziran döneminde 630 milyar 821 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 100,6 artışla 1 trilyon 265 milyar 410 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin ocak-haziran dönemi gerçekleşme oranı 2021'de yüzde 57,3, bu yılın aynı döneminde yüzde 49,6 oldu.
Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 108 artarak 1 trilyon 33 milyar 791 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 47,3 olarak kayıtlara geçti.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de aynı dönemde yüzde 73,9 artarak 201 milyar 576 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 22 milyar 284 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 7 milyar 760 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi yüzde 48,1, kurumlar vergisi yüzde 278,2, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 50,3, özel tüketim vergisi yüzde 73,1, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 67,3, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 130,6, damga vergisi yüzde 32,8, harçlar yüzde 91,2 ve diğer vergi gelirleri yüzde 89,6 artış gösterdi.