Bir ülkenin diğer ülkelere yönelik tutumu,uluslararası sorunlara savaş ve barış ortamında çözüm aranırken izlediği yola dış politika denir. Her devletin siyasal gücü ihtiyaçları ve imkanlarının farklı düzeylerde olmasından dolayı dış politikalar arasında çeşitlilik oluşur. Devletler ihtiyaçlarına,imkanlarına ,uluslararası ortamın durumuna göre dış politika hedeflerini belirler ve bu amaçlara ulaşabilmek için çeşitli plan ve programlar geliştirirler. Dış politikaların oluşturulmasında ki en önemli faktör ‘’Ulusal Çıkarlardır’’ o nedenle ülkelerin ‘’Dostlukları değil çıkarları ‘’vardır.
Hükumetlerin uluslararası planda izlemeyi kararlaştırdıkları politikalar dış politikayı oluştururken, bu politikaların diğer devletlerin karar vericilerine iletilmesi işlemine de diplomasi adı verilir. Diplomasinin temel görevlerinden bir kaçı,
1. Hedef ve amaçların eldeki imkanlara göre tayini
2. İlişki halinde bulunulan diğer ülkelerin amaç ve hedeflerinin bilinmesi.
3. Farklı amaç ve hedeflerin bağdaştırılması
Yıllarca bu ülkenin sokaklarında halklar ‘’Kahrolsun Emperyalizm ‘’diye bağırtıldı. Bunu o ülkede ki örgütleri kendi amaçları doğrultusunda kullanan emperyalist devletlerde yaptı. Sonuçta emperyalizm kahrolmadığı gibi ülkenin kanını daha fazla emdi.
İki düşünce vardır, ya seni kullanan ülkelere karşı sesini çıkarmadan politikalarını onları memnun edecek şekilde üreteceksin, yada kendi ülkenin çıkarlarını ön plana çıkartarak bunun üzerinden hareket edeceksin.
Düne kadar çevremizde ki komşularımız ile aramızda sorunlarımız vardı. Yunanistan , Bulgaristan , Rusya, İran,Irak, Suriye. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Ermenistan. Sürekli silahlanma, askeri harcamalar, sürtüşme ve sınırlara örülen duvarlar.
Ülke yeni bir dış politika anlayışını belirledi ve komşular ile sıfır sorun diyerek yola çıktı. Daha önce neden düşmanlaştırıldık, sürekli bağımlı kalmak için. Çünkü savunma sanayinden ekonomine kadar başkalarına bağımlısın ve çevrende dost olmayan ülkeler mevcut.
Senin bu yaklaşımına karşı hamleler atılacak mı, tabi ki atılacak, eski düşmanlıklar kaşınmaya devam edilecek. Fakat ülke bir takım tabuları yıkarak, Ermenistan’a dost elini uzattı. Cumhurbaşkanı o devlete giderek iki ülkenin futbol maçını izledi. Suriye ile aramızda dostluk geliştirildi ve iki ülke arasında ticaret artırıldı gibi.
Suriye’nin üzerinden programlanan bir yeniden yapılanma konusunda ayrılık ortaya çıkınca hemen yanı başımızda başlayan olayların bizim tarafa aktarılmaması, orası için yapılan planlamalarda yer tutabilmek adına politikalar geliştirildi. Dün iyi dostumuz olan ülke ile ilgili sorunlar oluşmaya başladı.
Bu bağlamda diplomasinin Hedef ve amaçların eldeki imkanlara göre tayini ile, diğer ülkelerin amaç ve hedefleri çerçevesin de gelişmelere yön verilmeye başlandı. Ya sessiz kalıp olup bitenle ilgilenmeyerek sınırlarını kapatacak, oluşan sonuçlara göre planlar hazırlayacaksın ki doğal olarak başkalarının planlarının bir parçası olacaksın yada kendi yol haritanı kendin çizeceksin . Neye göre dış politika oluşturma maddesinde anlatılanlara göre.
Komşu ülkede iç ayaklanma başladığında, geleceğe yönelik olarak planlanan ki bu tüm İslam toplumunun birbirinden ayrıştırılması için oluşturulan mezhepsel bir farklılığın ön plana çıkartılmasıdır ki bu tehlikeden ülkeni uzak tutacaksın. Yanı başında ki gelişmelerle iç içe yaşayacaksın.
Bu karmaşa içinde geliştirdiğin politikalar iç siyaset malzemesi yapılsa da , ülke içerisinde ki iç meselelerin dış güçlerce harekete geçirilmesinden, yanı başında kullanabilecek olduğun tüm unsurları kullanma çalışmaların seni bölge içerisinde sorunlar yumağının içerisine iter ki, buradan en az kayıpla çıkabilmen için gelişmeleri yönlendirecek pozisyona geçmen gerekecektir.
Barzani ile yakınlaşma ve Suriye yönetiminden uzaklaşmayı bu bağlam içerisinde düşünmekte yarar vardır. Barzani Irak yönetiminden ayrılma hazırlığında olan ve elinde petrol bulunan,senin içinde ki ayrılıkçıları sıkıştırabileceğin en önemlisi Şii oluşumunda Sünni bir yapı olarak yanında bulundurulması gereken bir unsurdur.