Empati,bir insanın kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamlandırmasıdır. Empati denilen olgu o kişinin penceresinden görebilmek, yorumlayabilmektir.
Çocukluğumdan bu yana insanların hayatlarını, duygularını, gerçek düşüncelerini merak etmişimdir. İnsanları gözlemlemek hep ilgimi çekmiştir. O yüzden sanırım okuduğum üç ayrı bölümün biri halkla ilişkiler diğeri sosyoloji.İnsan yaşamı, duyguları çok renkli,karmaşık ve çeşitli.
Balkonda oturup bakarken şehire, gördüğüm" o evlerin içinde neler oluyor acaba?"diye düşünürdüm. Kimisi üzgün,ağırlıyor, kimisi çok mutlu.Kimi sevdiğini kaybetti,kimi sevdiğine kavuştu, belki de kimisi hayatının hayal kırıklığını yaşarken,kimisi de hayatının en mutlu haberini alıyor. Belki bazı penceden kavga ,bazı pencerelerden kahkaha sesleri yükseliyordu.
Küçük bir çocukla pencereden bakarken sizinle aynı manzarayı görmesini bekleyemezsiniz.Onun hizasına inip bakarsanız onun ne kadarını gördüğünü anlarsınız. İki kişi aynı yere bakar ama aynı şeyi görmeyebilir.O yüzden karşımızdaki kişinin duygu,düşüncelerini ve bulunduğu şartları kendimizi onun yerine koyarak anlamaya çalışmalıyız. "Ben olsam ne yapardım?" değil," ben onun yerinde ,onun şartlarında olsam,o olsam" diye düşünmeliyiz.
Her insanın karakteri, düşünce tarzı, alışkanlıkları ve yetiştirilme tarzı farklıdır. Tıpkı parmak izlerimizin farklı olduğu gibi.Diyelim ki bir insanın beceriksiz olduğunu düşünüyoruz,ama o insanın çocukluğundan beri ailesi tarafından sorumluluk verilmediğini,müdahaleci bir ailede yetiştiğini düşünsek fikrimiz değişir. Kavgacı,aksi bir çocuk gördüğümüzde o çocuğa yaramaz etketini kondururuz hemen.O çocuğu ailede gördüğü kavga ve dayağın bu hale getirdiğini bilsek,bu sefer kızdığımız çocuğa üzülürüz.
"Tok açın halinden anlamaz"değil mi?Sağlıklı hastanın, zengin fakirin,genç yaşlının,bekar evlinin halinden anlamaz.O yüzden empati önemli, hastanın halini sağlıklı iken,yaşlının halini daha gençken anlayabilmek için.Bir yaşlı büyüğü bakıma muhtaç olduğunda,ona bakmak istemeyen gencin ,kendini o yaşlı büyüğünün yerine koyup,onun çaresizliğini hissetmesi onu anlamasını sağlar.
Bir arkadaşınızın derdini dinlerken,ona akıl vermek kolaydır. "Ben olsam bunu yapardım, sen de bunu yap "ya da" ne diye böyle yaptın" demek, onu düşünce ve duygularından dolayı belki de suçlamak .Biz kendi açımızdan dinler ve yorumlarız.Ateş düştüğü yeri yakıyor çünkü.Ya da birine kızdığımızda"neden"yaptığından çok "ne"yaptığına odaklanırız. Oysa suçlamak kolay,hak vermek zordur.Biz kolayı seçeriz. Çocuklarımıza empati duygusunu ögretelim. Duyguları öğrenmeye başladıklarında, insanları da anlamaya başlasınlar.
İnsanı anlamlandırmak, hayatı anlamlandırmaktır. Yaşamın merkezinde olan biz insanlarız çünkü. Sadece insanları da değil, tüm yaratılmış olanı anlamak.Bütün yaratılmış olanla bağlantılı ve bütünüz velhasıl. Sorunun kaynağını anlamak için birbirimizi anlamaya ihtiyacımız var.Empati insanların doğasında olan bir yetenektir.Bize kalan onu ortaya çıkarmak.