Bugün de siz değerli okuyucularımıza Kamu Emekçileri Konfederasyonu'na bağlı Enerji,Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası(ESM)'nı tanıtacağız.
1992 yılında DSİ çalışanları ENERJİ-SEN adı altında bir sendika kurdu.
1993 yılına gelindiğinde DSİ'nin enerji sektöründe hizmet vermesi nedeniyle ENERJİ-SEN, TEK (o zamanki adıyla Türkiye Elektrik Kurumu) çalışanlarının oluşturduğu TÜM ENERJİ-SEN ve GENEL ENERJİ-SEN ile birleşilerek 21.04.1993 tarihinde ENER-SEN kuruldu.
ENER-SEN üç yıl sonra imar-inşaat işkolunda örgütlü olan YAPI-YOL SEN ile birleşerek enerji ve inşaatın bir barajın yapım ve üretimini bütünleyeceği düşüncesiyle 12.02.1996 tarihinde ENERJİ-YAPI YOL SEN oluşturdu. 4688 sayılı yasada işkolları yeniden düzenlenince enerji işkolları ESM'ye, imar, inşaat, altyapı işkolları YAPI-YOL SEN'e dahil oldu.
Maden Tetkik Arama (MTA), Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), Eti Holding, Maden İşleri (Maden Dairesi), Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (PİGM) çalışanlarının örgütlendiği MADEN-SEN 30 Nisan 1992 yılında kuruldu.
İskenderun Demir Çelik Fabrikaları Genel Müdürlüğü (İSDEMİR) çalışanları 28 Ocak 1992 yılında DEMİR-SEN'i kurdular. 25 Mayıs 1996 yılında DEMİR-SEN'in yaptığı Genel Kurulda MADEN-SEN'e katılma kararı alındı. 4688 sayılı yasa sonrası 8 Aralık 2001 tarihinde MADEN-SEN olağanüstü Genel kurulla ESM'ye katılma kararı aldı.
20.05.1991 yılında kurulan TARIM-SEN TEKEL, Çay işkolunda örgütlü olan TÜM GIDA-SEN ile 06.06.1997 yılında birleşerek TARIM-GIDA SEN kuruldu.9 Nisan 1992 yılında kurulan ORKAM-SEN TARIM-GIDA SEN ile 5 Eylül 2002 yılında birleşerek TARIM ORKAM-SEN kuruldu. 4688 sayılı yasada belirlenen işkolları dolayısıyla daha önce bileşen sendikaların içinde yer alan TEKEL, Çay kurumları ESM'ye dahil oldu.
ESM bileşenlerinden ŞEKER-SEN 1993 yılında kurulmuştur. 4688 sayılı yasa ile 10 nolu işkolu içerisinde tanımlanan Türkiye Şeker Fabrikası çalışanları ESM'de örgütlendiler.
25.06.2001 tarihinde TBMM'de kabul edilen Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu ile işkolları yeniden belirlenen memur sendikacılığında yeni bir dönem başlar.10.08.2001 tarihinde DSİ, TEDAŞ, TEİAŞ, EÜAŞ,TETAŞ, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Sanayi Bakanlığı, Türkiye Şeker Fabrikaları, MTA, TTK, TKİ, MKE, Eti Maden İşleri, Petrol İşleri, Patent Enstitüsü, Atom Enerjisi Kurumu, TEKEL, Çay-Kur, EİE, KOSGEB, Sümer Holding çalışanlarının oluşturduğu kısa adı ESM olan Enerji, Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası kuruldu.Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu,Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. Genel Müdürlüğü, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü,Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Eti Maden İşleri A.Ş. Genel Müdürlüğü, Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü,Sanayi Bakanlığı, KOSGEB, Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü, Sümer Holding A.Ş. Genel Müdürlüğü,Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü,Çaykur Genel Müdürlüğü, TEKEL Genel Müdürlüğü kurumlarını kapsayan Enerji,Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası(ESM)'nı Samsun Şube Başkanı Müşfik Veysel Erdoğan ile yaptığımız söyleşi sayesinde daha yakından tanıyalım.
DENGE GAZETESİ: Enerji-Bir-Sen Sendikası'nın kuruluş amacı nedir?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: Çalışanların çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi,sosyal,ekonomik,siyasal,demokratik hak ve çıkarlarının korunması ve geliştirilmesini,üyelerinin; yaptıkları işe,harcadıkları emeğe uygun ve insanlık onuruna yaraşır şekilde yaşamalarını sağlayacak adil bir ücret almalarını,
üyelerin ve bakmakla yükümlü oldukları bireylerin, bakım,eğitim ve sağlık koşullarının düzeltilmesini,emeklilik,yaşlılık,özürlülük, sakatlanma,öksüz ve yetim kalma durumlarında,yeterli koruma ve bakım önlemlerinden,temel ekonomik,sosyal ve hukuksal haklardan eksiksiz yararlanmalarının sağlamasını,toplu sözleşmeli,grevli sendikal yaşamın yerleştirilmesini ve geliştirilmesini,işyerinden başlayarak tüm alanlarda, demokratik işleyişin sağlanmasını ve korunmasını,insanlar tarafından üretilmiş tüm değerlerin kökeninde emeğin olduğunu kabul ederek emeğin ve emekçilerin toplumsal yaşamın tüm alanlarında etkinliğinin artırılması için gerekli çalışmaların yapılmasını,tüm emekçi sınıfların birliğini sağlama hedefine ulaşmak için ulusal ve uluslararası düzeyde,emekçi örgütleriyle sendikal ve kültürel ortak çalışmalar yapılmasını,kadınların ezilen cins olmasından hareketle, yaşadıkları sorunlara çözüm üretmeyi, yaşama ve çalışma koşullarını geliştirmesini,dil,din,ırk,mezhep,renk,cinsiyet, felsefi inanç,siyasi düşünce ve meslek farkı gözetmeksizin bütün üyeleri arasında birlik ve dayanışmanın geliştirilmesini,engelli üyelerin özel olarak korunup desteklenmelerini,insan hak ve özgürlüklerini zedeleyen uygulamalara karşı tavır alıp,diğer demokratik kitle örgüleriyle ve sendikalarla dayanışmayı hayata geçirerek tüm hak ve özgürlüklerin demokratik ölçüler içerisinde kullanılmasını, örgütlenme özgürlüğüyle ilgili yasakların kaldırılmasını,hizmet kolu ekoloji ilişkisini objektif bir şekilde değerlendirerek doğal güzelliklerin ve ekolojik dengenin korunmasını ve bu doğrultuda girişimlerde bulunulmasını amaçlar.
DENGE GAZETESİ: Sendika şu anda kaç üyeye sahiptir?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası 5298 üyeye sahiptir.
DENGE GAZETESİ: Ne olmasını istiyor?Felsefesi nedir?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: ESM,emeğin en yüce değer olduğu gerçeğinden hareketle ve sendikal mücadelenin demokrasi ve özgürlük mücadelesinin bir parçası olduğunun bilinci ile çalışma yaşamında ve hayatın diğer alanlarında üyelerin ve tüm emekçilerin ekonomik,demokratik,sosyal,siyasal,kültürel,mesleki,hukuksal ve özlük haklarını ve çıkarlarını korumayı ve geliştirmeyi,Evrensel İnsan Hakları belgelerine dayanan ve uluslar arası hukuk ve sözleşmelerden doğan bütün hak ve özgürlükleri eksiksiz yaşama geçirmeyi,savaşsız ve sömürüsüz bir dünya amacıyla, ülkede ve dünyada savaşa karşı kalıcı barışın yaratılmasına katkıda bulunmayı,her türlü baskıcı yönetime karşı demokrasinin tüm kurum ve kuralları ile yerleşmesini sağlamak, faşizme karşı demokrasi,emperyalizme karşı bağımsızlık, baskılara karşı özgürlük,ırkçılığa ve şovenizme karşı halkların kardeşliği için mücadele etmeyi,tüm emekçilerin birlikte mücadelesi ve ortak örgütlenmesi hedefine bağlı kalarak emekçilerin işyerlerinde işkollarında ortak mücadelesinin yaratılmasını ve bu doğrultuda ilişkileri kurmayı, Emekçilerin uluslar arası düzeyde birlik ve dayanışmasını sağlamak için çaba göstermeyi, bu amaca ulaşmak için uluslararası emek örgütleri ile ilişkiler kurmayı ve geliştirmeyi,emekçilerin sosyal ve kültürel gelişmelerinin sağlanması, sınıf bilincinin geliştirilmesi, örgütlülüğün ve demokrasinin bir yaşam biçimi haline gelmesi için bilimsel ve kültürel etkinliklerde bulunmayı,ortak,genel ve demokratik bir sendikanın yaratılmasını, tüm emekçilerin Toplu Sözleşme ve Grev haklarından eksiksiz olarak yararlanmasını, emekçiler için iş güvencesini sağlamayı ve lokavtın kaldırılması için mücadele etmeyi,tüm emekçilerin aynı üst örgütlerde yer almasını sağlamak için emekçi sınıfların birliğini sağlamaya yönelik her türlü örgütsel ve kültürel çabanın gösterilmesi ve bu çerçevede emeğin bütün biçimlerini sendika, platform, federasyon ve benzeri tarzda örgütlenmesi için çaba harcamayı,toplumsal yaşamın her alanında cinsiyet ayrımcılığına karşı çıkarak,başta çalışma yaşamı olmak üzere her alanda cinsiyetler arası eşitsizliğin ortadan kaldırılması için mücadele etmeyi, kadınların sendikal yaşama aktif katılımını sağlamayı ve pozitif destek sunmayı,örgütlü bir toplum yaratmayı ve örgütlü mücadele etmeyi,ekolojik denge ile tarihi ve kültürel çevreyi korumayı ve üretim süreçleri içerisinde zarar görmemesini sağlayacak sendikal inisiyatifleri geliştirmeyi,emekçilerin çıkarlarının aynı zamanda tüm toplumun da çıkarları olduğu gerçeğinden hareketle mal ve hizmet üretimi süreçlerinin idari, yönlendirici vb. tüm aşamalarında emekçilerin denetiminin ve katılımının sağlanmasını,toplumsal servetin yaratılması ve paylaştırılması süreçlerine emekçiler lehinde müdahale edilmesini,çalışma yaşamının ve üretim süreçlerinin her aşamasında,amaçları doğrultusunda emekçilerin durumunu iyileştirmeyi, iş yaşamının fiziki koşullarını iş ve hizmet özelliklerine uygun hale getirmeyi, denetlemeyi, iş kazalarını, meslek hastalıklarını engellemeyi, sigortalı çalışmayı yaygınlaştırmayı,özürlülerin çalışma yaşamına en uygun koşullarda katılımını sağlamayı, özürlerinden kaynaklanan sorunlarına çözüm üretmeyi ve olanaklar sunmayı amaçlar.ESM Atatürk İlke ve Devrimlerini kabul eder ve Laik, Demokratik Cumhuriyeti her koşulda savunur, varlığı için mücadele eder.
DENGE GAZETESİ: Şubeler nasıl oluşur?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: Şubeler sendikal çalışmaların verimli yürütülmesi, örgütlenmelerin gereğince sağlanması ve demokratik işbirliği sisteminin gerçekleşmesi amacıyla sendika bünyesi içerisinde kurulan birimlerdir. Şubeler,sendika hakkında ve şubeye bağlı üyeler ile ilgili konularda bölgesi dahilinde,işverenler,Kuruluşlar ve Resmi Daireler nezdinde ana tüzük ve Merkez Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde sendikayı temsil ederler. Bu amaçla basınla ilişkilerini düzenlerler.Merkez Genel Kurulu kararı ile kurulur,birleştirilebilir,kapatılabilir.Kararı Merkez Yönetim Kurulu uygular.Merkez Yönetim Kurulu, Şubelerin ilk kurulma aşamasında,7 kişilik kurucu heyetinin atamasını yapar.Kurucular listesi gerekli belgelerle en geç onbeş gün içerisinde Şubenin bulunduğu ilin valiliklerine, Devlet Personel Başkanlığına ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına 30 gün içinde bildirilir. En geç 6 ay içerisinde ilk olağan Genel Kurulu'nu yapmak zorundadır. Şubeye bağlı işyerlerinin saptanmasına ve bu konudaki değişikliklere Merkez Genel Kurulu karar verir. Kararı Merkez Yönetim Kurulu uygular.Şube Genel Kurulları üyelerden oluşur.Üye sayısı 500'ü aştığı takdirde Genel Kurul delegelerle yapılır.Üye sayısı bine kadar olan şubelerde beş üyeye 1 delege,1000'den fazla üye sayısında ise 200 delege ile Genel Kurul toplanır.Şube Yönetim Kurulu ve Şube Denetleme Kurulu üyeleri Şube Genel Kurulu'na delege olarak katılırlar.
Şube Genel Kurulu;Şube Yönetim,Denetleme Kurulları üyeleri ile,şubeye bağlı üyelerin kendi aralarında serbest,eşit,gizli oy,açık sayım ve döküm esasına göre seçeceği delegelerden oluşur.
DENGE GAZETESİ: Şube başkanının görevleri nelerdir?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: Şube sınırlarındaki il ve ilçelerde sendikayı temsil eder,diğer Yönetim Kurulu üyelerince yürütülmekte olan işleri yakından izler,inceler,bilgi alır,uyarır,şube Temsilciler Kurulu, Şube Yönetim Kurulu toplantılarına başkanlık eder,ilgili sekreterle kendi görevleri ile ilgili yazışmaları,Şube Sekreteri ile birlikte tüm yazışmaları, Mali sekreter ile birlikte mali konulardaki yazışma ve işlemleri imzalar.Olağanüstü durumlarda Yönetim Kurulu Kararı olmaksızın ve belgeye dayalı olarak brüt asgari ücret kadar harcamada bulunabilir.Harcamalarla ilgili belgeleri üç gün içinde Yönetim Kurulu'na sunmakla yükümlüdür.Basın toplantısı düzenler. Yazılı ve Sözlü demeçler verebilir.Tüzük ve Yönetmeliklerle yetkilendirildiği konularla ilgili olarak Şubeye bağlı organ,kurul,komisyon,temsilci ve kişileri toplantıya çağırabilir.
DENGE GAZETESİ: Üye olmak için aranan şartlar nelerdir?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: Üyelik,başvurunun sendika yetkili organının kabulü ile kazanılır.Başvuru sendika tarafından en çok 30 gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik kabul edilmiş sayılır. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen kamu görevlisinin,bu kararının kendisine tebliğinden itibaren 30 gün içinde iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemede dava açma hakkı vardır.Sendika,üyeliği kesinleşen kamu görevlisinin başvuru belgesinin bir örneği üyenin kendisine verilir,bir örneği sendikada kalır,bir örneği üyelik ödentisine esas olmak ve dosyasında saklanmak üzere işverene gönderir.Üyeler,sendika tüzüğü ile buna bağlı yönetmeliklerde gösterilen hususlara,genel kurul kararlarına uygun harekette bulunmayı kabul ederler.Üyelerin sendikaya ödeyeceği üyelik aidat miktarı üyenin brüt maaşının binde 5'idir.Aidat her ay ödenir. Aidatların toplanma,saklanma ve kullanma biçimi yönetmelikle düzenlenir.Her üye serbestçe üyelikten çekilebilir. Üyelikten çekilme, çekilmek isteyen kamu görevlisi tarafından, üç nüsha olarak doldurulup imzalanan üyelikten çekilme bildiriminin kuruma verilmesi ile gerçekleşir. Kurum görevlisi kayıt numarası ile tarih verilen çekilme bildiriminin bir suretini derhal üyeye vermek zorundadır.Üyelikten çekilme bildirimi işverene verilir ve kamu işverenine verilme tarihinden başlayarak otuz gün sonra geçerli olur.Ancak çekilmenin geçerli olabilmesi için çekilme bildiriminin bir suretinin on beş gün içerisinde sendikaya gönderilmesi zorunludur.Çekilme,kamu işverenine başvurma tarihinden başlayarak otuz gün sonra geçerli olur.Çekilenin bu süre içinde başka bir sendikaya üye olması halinde yeni sendikaya üyeliği,bu sürenin bitim tarihinde kazanılır.Çekilme,göreve son verilmesi veya sair nedenlerle kamu görevinden ayrılanlar ile farklı bir hizmet koluna giren kuruma atananlardan sendika üyesi olanların üyelikleri, varsa sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri sona erer.Emekliye ayrılanların sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri seçildikleri dönemin sonuna kadar devam eder.Üye,istifa işleminin geçerli olduğu tarihe kadar sendikaya karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır.
DENGE GAZETESİ: Enerji.Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası'nı diğer sendikalardan ayıran özellikler nelerdir?
MÜŞFİK VEYSEL ERDOĞAN: KESK Sınıf ve kitle sendikal anlayışını temel ilke kabul eder.Üye sendikaların irade ve inisiyatifini esas alan demokratik merkeziyetçi bir işleyiş esas alır.Tüm emekçilerin ve örgütlerinin siyaset yapma hakkını ve siyasal örgütlenme özgürlüğünü savunur. Sermaye ve devletten bağımsızdır.Her düzeydeki mücadele emekten yana taraftır. Siyasi parti, kurum ve kuruluşlardan örgütsel olarak bağımsızdır.Emekçiler arasında din,dil,ırk,siyasal düşünce,etnik köken, mezhep, cinsiyet ve felsefi düşünce ayrımı gözetmez.İşkolu temelinde örgütlenmeyi esas alır. Aynı işkolunda kurulmuş birden çok sendikanın birleşmesi için çaba harcar.Tüm emekçilerin Toplu Sözleşme ve Grev Haklarından eksiksiz olarak yararlanması için mücadele eder,bunun dışındaki sendikal tarzı koşulsuz reddeder.Örgüt içi demokrasiyi temel bir örgütlenme ilkesi olarak benimser.Örgüt içi demokrasiyi gerçekleştirmek, zenginleştirmek ve tüm emekçilerin söz, yetki ve karar sahibi olabilmesi için doğrudan demokrasi mekanizmalarını gözeterek örgütlenir. Bürokratikleşme ve tasfiyecilik eğilimlerine karşı mücadele eder.Mali, idari ve tüzüksel denetimde,esas olarak sendikal yapılara ve emekçi denetimine açıktır.Tüm kamu emekçileri sendikaları ve tüm emekçi kesimlerin hakları ve bağımsız çıkarları doğrultusunda mücadeleyi fiili ve meşru bir temelde yürütür. Sendikal hak ve özgürlükleri yasaklayan,kısıtlayan,yasal ve Anayasal düzenlemelere karşı mücadele eder.İlkeleri ile hareket eder.