Hakkını öğrenmeden hasta olma

Sağlık Bakanlığı'nın imza attığı sosyal güvenlik reformları 'hasta haklarında' yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Özel hastanelerde bile birçok konuda ücretsiz tedavinin yolu açıldı. Ancak bir taraftan ilgisizlik, diğer taraftan yetkili makamlarca yapılan yetersiz bilgilendirme nedeniyle hastalar haklarından bihaber. Birçok sağlık kuruluşunda hastalar neredeyse bedavaya yaptıracakları tedaviler için ağır faturalar ödemek zorunda kalıyor. Aslında hastalar için trafik kazalarından, hamileliğe, acil müdaheleden, tüp bebek tedavisine kadar devlet tarafından tanınan haklar mevcut.

Hakların bilinmesi sistemi de rahatlatır
Türkiye'de hasta haklarının bilinmediğini belirten Hasta Aktivistleri Derneği Başkanı Orhan Demir, “Bunun da ceremesini yine hastaların kendisi çekiyor. Bu konuda devletin bilgilendirmeleri de yetersiz. Vatandaşın haklarını bilerek hizmet alması sistemin de daha rahat işlemesini sağlayacaktır” açıklamasını yaptı.

Vatandaşın sahip olduğu haklardan biri olan hamilelik dönemini örnek vererek hasta hakları konusunda açıklamalarda bulunan Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sosyal Güvenlik Uygulamaları Daire Başkan Vekili İsmail Serdaroğlu, “SGK, yeni yıl itibarıyla geçilen Genel Sağlık Sigortası kapsamında, 5510 sayılı yasaya istinaden analık halinde prim borcu olsun olmasın herkesin sağlıkla ilgili harcamalarını karşılıyor. Yasada yer alan 63. ve 67. maddelere göre devlet analık halindeki muayene, tektik, tahlil ve testlerin masraflarını öder. Ama devlet özel hastanelerin, statülerine göre aldığı yüzde 30 ile, yüzde 70 arasındaki muayene ve tedavi farkını ödemekte yükümlü değil. Hasta özel hastaneyi tercih ederse aradaki farkı ödemesi normal ve ona kalmış bir şey” diye konuştu.

Gelir testi beyanından muaf olduklarını bilmiyorlar
Son günlerin en çok konuşulan konusu Genel Sağlık Sigortası (GSS) hakkında da vatandaş tam bir bilgi sahibi değil. GSS hakkına sahip olmak için, gelir tespit testi yaptırılması ve kayıt yaptırılması gerekiyor. Bunun için de bir süredir kaymakamlıklarda uzun kuyruklar oluştu.
Belirtilen son tarihe kadar birçok kişinin beyanda bulunamamış olmasından dolayı da Bakanlık ek bir süre tanıyarak Mart ayı sonuna kaydırdı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Şahin “İlk birkaç gün içerisinde sisteme büyük bir baskı oldu. Şu anda işlemler çok hızlı devam ediyor”dedi.

Ancak birçok vatandaş yeterli bilgiye sahip olmadığı için kuyruklarda zaman kaybına uğradı. Devletten 65 yaş maaşı veya engelli maaşı bulunanlar, işsizlik sigortasından para alanlar, yeşilkart sahipleri, sığınmacılar, harp malulleri, köy korucuları ve muhtarlarının gelir tespit beyanına gerek yok.

Yeni doğan yoğun bakımı ücretsiz
Yeni doğan yoğun bakımı sağlık sektöründeki en masraflı tedaviler arasında yer alıyor. Özel hastanelerde çıkan faturalar oldukça yüklü oluyor. Ancak yeni doğan yoğun bakımı tamamen SGK kapsamında, hastanelere bir ücret ödenmemesi gerekiyor. Çünkü SGK, “Yenidoğan bebeklerin tüm küvez (ne kadar kalırsa kalsın), operasyon tetkik tedavi ilaç gibi aklınıza gelebilecek tüm müdahelelerde kesinlikle para alınamaz” diyor. Bu haktan haberdar olmayıp ödeme yapanların yapması gereken şey ise hastaneye itirazda bulunmak ve SGK'ya tedavi dosyalarınızla başvuruda bulunmak. Bakanlık, aksi durumda hastanelere cezai yaptırımlar uyguluyor.

Trafik kazalarında tüm tedavi bedava
Kamu, üniversite ve özel hastanelerde, trafik kazası geçirmiş kişilere verilen sağlık hizmetinin tamamı bedava.

Kalp krizinde hastane faturası düşünmeyin
Kalp krizi, yoğun bakım, yanık, kanserle ilgili kemoterapi, radyoterapi, izotop tedavisi, organ, doku ve hücre nakilleri, diyaliz, ciddi kanamalı yaralanmalar gibi acil durum tedavilerinde de hastaların ellerini ceplerine atmaması gerekiyor. Bu durum sadece kamu ve üniversite hastanelerinde değil özel hastaneler de geçerli. Ancak hasta stabil hale gelip acil durum halinden çıktıktan sonraki tedavi süreci özel hastanede ücretlendiriliyor.

Hamileler muayene ve tetkik ücretlerinden muaf
9 ay boyunca sürecek düzenli muyaneler ve tetkikler nedeniyle hamilelik en masraflı süreçlerden biri. Artık hamilelik sürecindeki hastane harcamalarını düşünmeye gerek yok. Çünkü Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında yapılan düzenleme ile hamileler artık kamu hastanelerinde muayene, tedavi ve tetkik farkı parası ödemiyor. Bunların ücretsiz yapılması gerekiyor.

Genel Sağlık Sigortası kapsamında sayılanlar
Kamu idarelerinde çalışanlar, köy ve mahalle muhtarları, hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar, isteğe bağlı sigortalı olan kişiler, yeşilkartlılar, sığınmacılar, 65 yaş aylığı alanlar, SHÇEK Kanunu hükümlerine göre korunma hizmetlerinden ücretsiz faydalananlar, harp malüllüğü aylığı alanlar, Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar, geçici köy korucuları, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülkede sigortalılığı olmayanlar, İşsizlik Kanunu'na göre işsizlik ödeneği alanların gelir testi beyanında bulunmasına gerek yok.

Kimler sağlık hizmetlerinden koşulsuz yararlanabilir
18 yaşını doldurmamış olanlar, tıbben başkasının bakımına muhtaç olanlar, acil kapsamındaki haller, iş kazası ile meslek hastalığı olanlar, bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalığı olanlar, koruyucu sağlık hizmetleri ile madde bağımlılığını önlemeye yönelik sağlık hizmetleri her vatandaşa ücretsiz olarak veriliyor.

DENGE/SAĞLIK