Her mevsim kullanım rahatlığı ve güzel bir görünüm sağlayan kontakt lenslerin bakımı yaz aylarında daha da önem kazanıyor. Peki, deniz, havuz, kum ve güneşin artan UV etkisinin lenslerinize, dolayısıyla gözlerinize negatif etkilerinden sakınmak için yapabilecekleriniz neler? Yeditepe Üniversitesi Göz Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nden Yard. Doç. Dr. Vildan Öztürk yazın kontakt lens kullanımı ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi...
Ülkemizde numaralı lens en çok hangi sebeple tercih ediliyor? Görsellik mi, sağlık mı?
Lensi tercih eden kişi açısından bu iki sebebi birbirinden ayrı düşünmek kolay değil. Hekim olarak ise bakışımız farklı. Ancak göz muayenesi sonrası numaralı kontakt lens reçete edilebildiğinden öncelikle kişinin gözünün lens kullanımına uygun olması lazım. Dolayısıyla kişi tıbbi olarak kontakt lensten fayda görecekse, görsellik olarak faydalanması yani yüzünde gözlük taşımaması ek bir avantaj olabilir. Tam tersi ise mümkün değildir; kişinin gözü uygun olmadığı halde sadece estetik bulduğu için kontakt lens reçete edilemez. Ayrıca gözlük takmayı estetik dezavantaj olarak değerlendirmek pek doğru olmaz, çünkü gözlükler tam tersi estetik aksesuvar olarak kullanılabilirler. lensler güneşten koruyamaz
Yaz aylarında güneş gözlüğü yerine lens kullanılır mı?
Kontakt lensler güneş gözlüğüne alternatif olarak düşünülemezler. Birçok kontakt lens güneş gözlükleri gibi yeterli UV blokajı yapmaktadır. Ancak genelde güneş gözlüğü kullanım amacı, göze giren ışık miktarını azaltmaktır. Bu da camların renklendirilmesi ve/veya polarize edilmesi, aynalı camlar ile mümkündür ki, kontakt lenslerde bunlar uygulanmamaktadır. Bu durumu renkli kontakt lenslerle karıştırmamak gerekir; renkli kontakt lenslerin pupil alanı (gözbebeği) ışığın geçmesine izin verebilmesi için şeffaftır.
Kontakt lens hijyenik ortamda takılmazsa göz kaybı, körlük gibi kalıcı sorunlara yol açar mı?
Ellerin, kontakt lensin takıldığı ve kullanıldığı ortamın, kontakt lens saklama kabının hijyeni kontakt lens kullanımında çok önemlidir. Hijyenin olmadığı ortamda kontakt lens kullanımının göz, kornea enfeksiyonuna yol açması ve bu durumun göz kaybı, körlük ile sonlanması mümkündür. Ama bu durum havuza, duşa kontakt lens ile girme, kontakt lens ile uyuma, kontakt lens kullanım süresi, kullanım sıklığı, kontakt lens saklama koşullarına uymama gibi kişiye verilen eğitimde bahsedilen genel kontakt lens kullanma kurallarına uyulmaması durumunda da mümkündür. Bu bahsedilenlerden yanlış bir düşünce oluşmasına izin vermemek adına kurallara uygun, bilinçli ve doğru kontakt lens kullanımı, uygun aralıklarda yapılan göz muayeneleri ile göz kaybı ve körlük olasılığından söz etmek doğru olmayacaktır.
KORNEA DA HASAR YAPABİLİR
Yaz sıcaklarında göz makyajının akması lensli göze ekstra zarar verir mi? Yaz sıcaklarında kontakt lens yerine bir süre gözlük kullanın gibi bir öneride bulunur musunuz?
Kontakt lens ile kornea arasına makyaj parçacıklarının girmesi korneada hasar yapabilir, kontakt lens üstüne yapışıp kapak konjonktivasında irritasyona yol açabilir. Ama bu durum acı vereceğinden, kişi kontakt lensini çıkarıp kontakt lens solüsyonu ile yıkayarak bir kez daha takmayı deneyebilir. Sorun devam ediyorsa kontakt lens takmayı bırakıp bir göz hekimine başvurması doğru olacaktır. Bu durumu engellemek için akmayan makyaj malzemeleri kullanımı ve kontakt lens takıldıktan sonra makyaj yapılması önerilebilir. saklama kaplarını değiştirin
Solüsyon ve kontakt lens saklama kabının önemi nedir? Saklama kapları nasıl ve hangi sıklıkta temizlenir?
Kontakt lens tiplerine göre üretilmiş farklı solüsyonlar olduğunu, bazılarının sadece kendine özel saklama kabında kullanılması gerektiğini bilmek, kontakt lens tipine uygun solüsyon kullanmak önemlidir. Solüsyon kapağı açık bırakılmamalı, kapağın içi ya da şişenin ucu parmak ile ellenmemeli, solüsyon başka küçük şişelere aktarılmamalıdır. Bütün bunlar hijyen açısından sakınca doğurmaktadır. Saklama kapları, lens solüsyonunun şişe ağzı, kapağının içi ve kontakt lens her zaman su ile temastan korunmalıdır. Kontakt lensleri takarken eller iyice yıkandıktan sonra lifsiz tek kullanımlık havlular (lif bırakmayan kağıt havlu olabilir) ile kurulanır ya da hiçbir yere temas etmeden kuruması beklenebilir. Kontakt lens, kabından alınıp lens solüsyonu ile yıkanır, hafif ovalama ile üzerinde birikmiş olan artıklar mekanik olarak temizlenir ve kontakt lens bir kez daha solüsyon ile çalkalanıp göze takılır. Kontakt lensi çıkarıp saklama kabına koymadan önce de aynı işlem uygulanır. Saklama kapları temizliğinde asla su kullanılmamalıdır, sadece temiz parmak ve lens solüsyonu ile ovulup, çalkalanıp, kapağı açık olarak temiz bir ortamda kurutulmaları uygundur. Çatlak, hasarlı kaplar enfeksiyon kaynağı olabileceğinden kullanılmamalıdır. Saklama kapları düzenli olarak en geç üç ayda bir değiştirilmelidir.
Havuz gözlüğü kullanın, suda gözünüzü açmayın!
Lensleriniz gözlerinizi UV'den koruyamaz. Güneş gözlüğünüzü yanınızdan hiç ayırmayın.
Lenslerin bakımı ve hijyenine yazın daha çok özen gösterin.
Akmayan makyaj malzemeleri kullanın, göz temizliğine önem verin.
Aşırı kuru, dumanlı ve tozlu ortamlarda gözlük kullanmayı tercih edin.
Havuz ve deniz tatilinde lens kullanırken en ideali kontakt lens kullananların lensle havuza veya denize girmemeleridir.
Ayrıca lense havuz suyundan mikrop bulaşması daha kolaydır. Mikrop bulaşmış lensin takılmaya devam edilmesi gözde konjonktivit, keratit gibi iltihaplanmalara yol açarak göze zarar verebilir.
Görme sorunundan dolayı kontakt lensle havuza, denize girmek isteyenler, sabah takılıp akşam atılan 'günlük' kontakt lensleri tercih edebilir. Tabii bu durumda da mutlaka havuz gözlüğü kullanmalıdır.
Gözünüzde lens varken suyun içinde gözlerinizi açmayın. Sabah