Dünya"nın en önemli tıbbi cihaz fabrikaları arasında yer alan ve Çin"den Japonya"ya İtalya"dan Almanya"ya kadar tıbbi alet ihracatı yapan Bahadır Tıbbi Aletler Sanayi ve Ticaret A.Ş"nin Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bahadır, Pazar Sohbeti"nin bu haftaki konuğu oldu.
Bahadır, tıbbi alet sektörünün Türkiye"deki durumu, dünya piyasası, sektörün eleman ihtiyacı, incelikleri, planlamaları ve Türkiye"ye kazandırabilecekleri hakkındaki fikirlerini gazetemiz Yazı İşleri Müdürü Miraç ÖZTÜRK ile paylaştı
MİRAÇ ÖZTÜRK : Sohbetimize isterseniz, Bahadır Tıbbi Aletler"in tarihinden başlayalım Tıbbi alet üretme fikri nasıl oluştu?
AHMET BAHADIR : Bu bir arz talep meselesidir. Bizimki tamamen tesadüf oldu. 1980 yıllarında Türkiye döviz bakımından çok sıkıntı çekiyordu. Döviz nerdeyse yoktu. O zamanlar bizim üretimine başladığımız aletlerin de Türkiye'de hiç birisi yapılmıyordu. Hepsi dışardan geliyordu. İnsanlar hastalandığı zaman büyük şehirlere gönderiliyordu. Gidene kadar insanlar ölüyordu zaten. Aslında tıp doktoru Türkiye'nin her yerinde vardı ancak bütün illerde gerekli doküman, ekipman yoktu.
TALEP ÜZERİNE BAŞLADIK
Bizim işletmemiz de bu boşluktan doğmuştur. Benim ailemin tamamı çalışan ve üreten kişilerdi. Bizlere, Neden bu aletleri üretmiyorsunuz? denildi. Biz de gelen talepler üzerine bu aletlerin üretimine başladık ve hala bu çalışmaları yürütüyoruz. Aslında ailemiz demircidir. Biz memlekette bundan önce demir ile ilgili her işi yapıyorduk. Yani silah yapımından tutun da herhangi bir aletin yedek parçasına kadar. Öyle ki bir lastik subapından, onu eze eze farklı yedek parçalar yaptığımız bile oluyordu. Tabi o zamanın teknolojisi ile şimdiki çok farklı.
Şimdi her çeşit tıbbi aleti üretmeyi başarıyoruz. Özellikle makas konusunda inanılmaz çeşitler var. Cerraha bir usta insana da bozulan bir alet olarak bakıyoruz. Her türlü insana göre bir çok çeşit makas ürettik. Çünkü bu aletler talep üzerine yapılır. Cerrah ister biz yaparız
ÖZTÜRK : Bildiğim kadarıyla bu işte el emeği çok önemli. Tek tek işlemek gerek
Neden bu işi fabrikasyona dökmüyorsunuz?
BAHADIR : Biz ihtiyaca göre makas üretiyoruz. Seri üretim, fabrikasyonluk bir ihtiyaç yok. Yaparsak bir anlamı yok. Çünkü her cerrahın istediği ayrı bir çeşit makas vardır ve bu isteklerini de sayısı zaten sınırlıdır. Fabrikasyon çeşitlerimiz diğer genel tıbbi aletler için geçerlidir
186 SORU HAZIRLAYIP ALMANYA"YA GİTTİK
Vakti zamanında bu işe başlarken, biz bu ürünleri elde üretiyoruz da acaba bu ürünlerin seri üretimi nerede yapılıyor diye merak ettik. Öğrendik ki bu ürünler Almanya Tuttingen'de yapılıyormuş. Kalktık gittik buradan bu şehre. Aletlerle ilgili tam 186 tane soru hazırladık. Bu şehir dışında Pakistan'da da vardı bu ürünlerin üretimi ama en çarpıcı olan bu şehirdi. Türkiye'de de biz tektik. Bizden başka yapan yoktu. Araştırmalar yaparak bu işi öğrendik ve bugüne kadar gelmeyi başardık. Biz Türkiye'de bunu üretmeye başlayınca bundan Almanya rahatsız oldu. Şu an Samsun'da bu işi yapan 40 adet firma bulunuyor. Eğer bu sayı 100'e çıkartılırsa bizimle kimse yarışamaz.
ÖZTÜRK : Peki şu an, sektörün Samsun'daki durumu nedir ?
BAHADIR : Şu an Samsun'da 40 olan atölye sayısını çoğaltmaya uğraşıyoruz. Çünkü yan sanayi yapmaya çalışıyoruz. Yan sanayi olmadan büyümek imkansızdır. Biz sanayileri arttırarak makas çalışmalarında uğraşılan bölümleri arttırmak istiyoruz.
ÖZTÜRK : Tıbbi alet sektörünün Samsun'daki istihdam potansiyeli denir?
BAHADIR : Şu an Samsun'da 600-700 kişi çalışıyor ancak bu işte 6-7 bin kişinin çalışabileceği bir pozisyon yaratmak istiyoruz. Eğer bu sayıya ulaşırsak biz Almanya'yı sollayabiliriz.
ASLINDA BU ÇOK KAZANÇLI BİR İŞ
İnsanların bu kazançlı işte çalışmamasının sebebi bundan haberdar olmamalarıdır. Tabi bu iş birazda sabır istiyor. Kabiliyet, yetenek ve sabır mutlaka gereklidir. İnsanlar bir an önce para kazanmak istiyor ancak bu meslekte uzun vadeli düşünmek gerekiyor. Öncelikle tecrübe edinmek lazım. Mesela bir market açmış olsak bu kısa sürede paraya dönebilir ancak bu işte para elde edebilmek için en az 2-3 sene gerekiyor.
ÖZTÜRK : Belediye, Valilik ve OMÜ gibi yerlerle işbirliği içerisinde misiniz?
BAHADIR : Evet bunların hepsiyle işbirliği içindeyiz ama o zaman da insanlarımız günü kurtarmaya çalışıyor. İnsanlar usta olmaktan ziyade işçi olarak kalmayı hedefliyor. İnsanlar kendisini yükseltmek istemiyor. Birisi bana bir iş versin birazda para kazanayım yeterli diyorlar. En verimli insan kendine çalışan insandır. Eğer bir başkasına çalışıyorsanız sürekli saate bakarsınız. İşte biz yanımızda çalışan ustalara bunu aşılamaya çalışıyoruz.
ÖZTÜRK : Madem bu kadar önemli ve geleceği de olan bir sektör neden bununla ilgili herhangi bir mesleki okul açılmıyor?
BAHADIR : Çok güzel bir soru sordunuz, teşekkür ediyorum Bu işin Almanya'da bir numarası var. Onların ve onun benzerleri orada işçi ve eleman yetiştirmek için bir bölüm açmışlar. Çocuk ilkokuldan sonra oraya gidiyor ve küçük yaştan itibaren yetiştiriliyor.
TIBBİ ALET DİPLOMASI VERİLİYOR
Sonucunda hem diploma hem de eğitim imkanı veriliyor. Fabrikayla Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği yapmış oluyor ve bu bölümde işi öğrenenlere tıbbi alet üretebilir şeklinde diploma veriliyor. Ancak burada böyle bir şey yok. Bu bölüm ülkemizde de olmalıdır. Çocuklarımızın genç yaştan yetişmesini istiyoruz.
ÖZTÜRK : Peki Samsun"un Tuttingen ve Pakistan arasındaki konumu nedir ?
BAHADIR : Biz yaptığımız araştırmalara göre Samsun'un oldukça güzel bir konumda olduğuyla karşılaştık. Almanya'nın yaklaşık 140 yıllık geçmişi var. Pakistan'da ise bu işlerin tesadüfen başladığını biliyorum. Biz kesinlikle ilk 3 içerisindeyiz. Zaten dördüncü bir ülke çıkmıyor. Bizimde bir avantajımız var Avrupa"ya çok yakınız.
ÖZTÜRK : Bir kümelenme projesi vardı. Şu anki durum nedir ? Herhangi bir teşvik söz konusu mu?
BAHADIR : Bizim şu an buna teşvik dememiz yanlış olur. Teşvik insanlara çalışmaları için yapılan arazi tahsisidir. Teşvik vergi almamakla olur. Biz zaten bu aletleri üreterek dışarıya döviz çıkmasını engelliyoruz. Biz üretmesek Türkiye bunu dışarıdan alacaktı. Vergi tüketimden alınmalıdır. Vergi üretimden alınmaz.
BELKİ 100 KİŞİ
DAHA İSTİHDAM EDECEĞİM
Ben 2009 yılı için yaklaşık 1 milyon TL'lik vergi ödeyeceğim. Eğer ben bu parayı vergi yerine üretimime yatırsaydım daha faydalı bir iş olurdu. Ben bu parayla belki yaklaşık 100 kişiyi daha istihdam edecektim. Yeni iş yerleri açacaktım. O zaman uzun vadede devlet daha fazla para kazanacaktı. İşte böyle bir bakış olması gerekiyor. Biz bunu söylüyoruz ama belki
de yetkililerin bu işin önemini kavrayamadığını söyleyebilirim. Ama acele etmek gerekiyor çünkü Çin bu yolda ilerliyor. Mevcut ilerleme yolu kümelenme değil işbirliği ve başarıyı elde etmektir. Bu aletleri Çin, Almanya, Pakistan yapıyor da biz neden yapamıyoruz denmesi gerekiyor. Ancak bugün böyle bir şey yoktur. Üniversitelerimizi bu yönde teşvik etmek gerekiyor. Bunlar yapıldıktan sonra bizlere kalan tek şey çalışmak olur. Zaten bunları yapmazsak Çin yapacak, başka ülkeler yapacak ve biz çok geç kalmış olacağız.
ÖZTÜRK : AK Parti Samsun Milletvekili Cemal Yılmaz Demir'in 4 T diye bir projesi vardı. Tersane, tıbbi cihaz, tarım ve turizm şeklinde. Tersane, tarım ve turizmde herhangi bir gelişme görünmüyor. Sizinle ilgili herhangi bir çalışma mevcut mu?
BAHADIR : Öncelikle insanların talep etmesi gerekiyor. Bir çocuk babasından para istiyorsa babanın bunun karşılığını istemesi gerekiyor. Her nimetin bir külfeti olduğunu çocuklara öğretmeliyiz. Herkes kendisine verilen mükafatı hak etmesi gerekiyor. Sonuç olarak bugüne kadar bu konu hakkında herhangi bir yapılanma girişimi yada teklifi olmadı
ÖZTÜRK : Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
BAHADIR : Benim tek istediğim gençlerimizin bu işe eğilmesi, kendini yetiştirmesi ve bu yönde başarılı olmasıdır. Gençlerimiz bayrağı alıp daha yukarıya çıkarsın. Bizim yukarıya çıkmamız önemli değil. Biz yerimizi bırakalım yeni arkadaşlar çıksın. Bakınız, biz şuan ilk üçteyiz, kendimize neden ikide olmadığımızı, neden birinci olup dünyada bu sektörün devi olmadığımızı sormalı, kendimize kızmalıyız. Ben kendime kızıyorum, neden diye soruyorum Bu sadece benim değil, ülkemizin çıkarınadır, Türkiye, Samsun bu alanda dev olmalıdır
Buraya kadar gelip bu konuyla ilgilendiğiniz içinde sizlere çok teşekkür ediyorum.
Bahadır Tıbbi Aletler Sanayi ve Ticaret A.Ş"nin Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bahadır, gazetemiz Yazı İşleri Müdürü Miraç Öztürk'e fabrikayı gezdirerek, üretim aşamalarını yerinde incelemesini sağladı.
Bahadır, Samsun'dan dünyanın bir çok ülkesine, bu sektörün devi Almanya'nın Tuttingen kentine bile ihracat yaptıklarını belirterek, "Biraz inanç, biraz destek bizi dünya devi yapar" dedi.
Fabrikada bayan çalışanların sayısının bir hayli fazla olması dikkat çekerken, erkek işi olarak nitelendirilen bir çok çalışmanın bayanlar tarafından kusursuzca yapılması dikkatlerden kaçmıyor...
Bahadır, fabrikanın yönetim merkezinin girişine kurduğu ve sektörün tüm tarihine tanıklık eden ayrıntıların yer aldığı "mini müzeyi" gezdirmeyi de ihmal etmedi.