Eski Türk devletlerinden, Karahanlı lar ( 840-1212 ) tarihlerinde yaşamış bulunan BALASUNGU YUSUF’un “KUTADGU BİLİĞ” kitabelerinde yer alan nasihatleri bugüne dek geçerliliğini korumaktadır.
“TARİHİ OLAN HALK TARİHİNİ TAŞLA YAZAR.
TARİHİ OLMAYAN HALK YAŞ’LA YAZAR.
Diyen büyüklerimizin, taşa yazdıkları yazıtlardan bir örneği sunuyorum…
“Ey hükümdar, bu dünya bir tarladır. Ne ekersen, öbür dünyada onu biçersin. Bu dünyada kendini ateşe atma. Bu dünya ve devlet, seni aldatmasın. Nefsine hâkim ol. Heves ve arzuların için ömrünü harcayan kişi ömrünün sonunda pişmanlıktan başka bir şey elde edemez. Bedeninin şehevani isteklerine tabi olan kişi, nefsinin esiridir Dünya malı acı su gibidir. İnsan bir türlü kanamaz, içtikçe içesi gelir. Dünya bir seraptır, elini uzatırsan kaçar, Bütün işlerinde doğruluk göster. Halka kanunu doğru ve dürüst uygulamalısın ki, kıyamet günü sevinenlerden olasın. Sen halkını kötülüklerden, beladan, zulümden koru. İyilik yap, elinle, dilinle onları sevindir. Sağlığında iyi ol, kendine iyi desinler. Yöneticisi iyi olan ülkenin halkı da iyi olur. Malınla ve paranla hayır yap. Yedir, içir, giydir. Cömert ol. Cömerdin adı ebedi kalıcılardandır. Göç yükünü önceden gönder.
EY HAN, KİBİRLENME
Fazla gurur ve kibire yapılma. İyileri kendine yakın tut, kötülerden uzak dur. Hırslı kişilere dikkat et.
Başkasının malını gasp etme, yok yere kan dökme. Ölüm döşeğinde insan bu iki günah yüzünden perişan olur. İşinde öfkeli olma. Öfkeli beylerin ülkesi de, saltanatı da zarar görür. İnsanlara kaba söz söyleme. Kaba söz yakıcı alevdir. Dünya malına ve mülküne fazla güvenme. Dünyalık toplamak için fazla gayret gösterme. Seni nefsanî zevklerinle avutan bedenin, sonunda kara toprağa girecektir. Bunları düşün ve ölümüne hazırlan. Her işinde Allah’tan yardım dile. Bil ki sana ancak Allah’tan yardım gelebilir. İyi ve kötü ne gelirse Allah’tandır. Kazaya boyun eg. Kadere razı ol. Sakın kötü söyleme.
Eğer iki dünyada da mutluluk ve kurtuluş dilersen, harama karışma, zülüm etme, kan dökme, düşmanlık besleme, kin gütme, şarap içme, bozgunculuk yapma. Bunlar insana ve devlete, millete ve saltanata mutlaka zarar verir. Adaletten ayrılma. Halkını gözetmekte ihmal gösterme, tedbirli ol.
Eğer saltanatının sürekli olmasını istiyorsan şu birkaç şeyi yerine getir. Adaletle iş görmeye gayret et. Zülüm etme. Yalnız Allah’a kul ol. İbadet et, Gaflet içinde bulunma, sürekli dikkat kesil, uyanık ol. Başkalarının iftirasına uğramamaya bak. Çok hevesli ve çok öfkeli olduğun zaman iş yapma. Her iki halde de sabretmesini bil, dişini sık.
İYİLERE SAYGILI OL
Bütün iyilere saygılı ol. Onlara yer ve makam ver. Kötülere yüz verme, kapına dahi yaklaştırma. Kötü hareketleri benimseme. İyi yasalar düzenle. İyi yasalar düzenleyen yönetici, kendi adını ve devletini kökleştirmiş sayılır. Kötü yasa koyan yönetici daha hayatta iken ölmüş demektir. Kötü kanunlarla devlet yönetilmez. Kötü teammül yerleştirme. Kim yönetimdeyken, kötü teamül koyarsa kendisinden sonrakilere kötü bir ad bırakmış olur. Dikkat et, kendini şaşırma, aslını unutma.
Diyerek, ötelerden günümüze nasihat eden, Balasungu Yusuf atamıza kulak verelim. Kendimizi yoklayarak, ne oldum demeyelim. NE OLACAM DİYELİM. ..Selametle kalın.