İslâm tarihinin önemli dönüm noktalarından biridir Hudeybiye.
Bir çoğrafi mıntıka olmakla birlikte, esas olarak Hudeybiye; Hudeybiye Mescidi'nin bulunduğu yerde yapılan anlaşma ile bilinir İslâm tarihinde.
"Rıdvan Biatı"nın gerçekleştiği yerdir de aynı zamanda Hudeybiye.
1400 kişilik bir kafile ile Medine'den kalkan Peygamberimizin, umre yapmadan geriye döndüğü noktadır Hudeybiye.
Gördüğü bir rüya üzerine Peygamberimiz, çoğunluğu muhacır olan sahabe grubuyla, umre yapmak üzere Medine'den Mekke'ye hareket etmiş, yanına basit savaş silahları ile kurban edilmek üzere develer de alarak, Hudeybiye'ye kadar gelmişti.
Hudeybiye'de çadırını kurmuş, elçi olarak da, umre yapacakları bilgisini paylaşmak üzere Hz.Osman'ı Mekke'ye müşriklere göndermişti.
Hz.Osmanı tutuklayan müşrikler, Peygamberimiz ve kafilesini Mekke'ye sokmamak için görüş birliğine varmışlardı.
Bunu duyan müslümanlar, Rıdvan ağıcının altında yapılan biatta, kanlarının son damlasına kadar Peygamber'in yanında olacaklarına söz vermişlerdi.
Rıdvan biatıyla ortaya konan kararlılık; müşrikleri korkutmuş, Hz.Osman'ı serbest bırakarak, Süheyl adında birini de elçi olarak Peygamberimizle görüşmek üzere Hudeybiye göndermişlerdi.
Suheyl, Peygamberimizle müşrikler adına anlaşma imzalamıştır. Bu anlaşma ile artık Müslümanların devlet olma yolundaki adımları da başlamış oldu.
Miladi 628 yılında yapılan anlaşmada;
Esirler karşılıklı serbest bırakılacak.
Müslümanlarla karşı taraf arasında 10 yıl savaş olmayacak, iki tarafın hiçbiri diğerinin malına ve canına dokunmayacak.
Müslümanlar bu yıl Kâbe'yi ziyaret etmeksizin geri dönecekler. Gelecek yıl üç günden fazla olmamak üzere Mekke'ye gelip Kâbe'yi ziyaret edecekler. Bu üç gün süresince Mekkeliler şehir dışına çıkacaklar.
Müslümanlardan Kureyş'e sığınacak olursa geri döndürülmeyecek, fakat onlardan Müslümanlara sığınanlar geri döndürülecek.
Müslümanlardan hac, umre ve ticaret için Mekke'ye gideceklerin canları ve malları güven altında olacak.
Kureyş tarafında Mısır'a ve Şam'a gidenlerle ticarette bulunmak üzere Medine'ye gelenlerin de canları ve malları güven altında bulunacak.
Kureyş'ten başka diğer kabileler isterlerse Müslümanların, isterlerse Kureyş'in koruması altına girebilecek.
İlk bakışta müslümanların aleyhine gibi görünen bu anlaşma, sonuçları bakımından müslümanların lehine olmuştur.
Hudeybiye; İslam devlet sürecini, anlaşmalara sadık kalınmasının gereğini, olayların arka planının görünen gibi olmadığını, gereken yapıldığında gerisine tevekkül edilmesinin önemini hatırlatır. Mekke'nin Fetih sürecinin de başladığı noktadır Hüdeybiye. Dönüş yolculuğunda Mekke'nin Fetih müjdesi verilmiştir Fetih suresiyle.
Mikat sınırı da olan Hudeybiye'den ihrama girerek umre yaptık biz de grubumuzla. Hudeybiye'nin sebep, süreç ve sonuçlarını paylaştık birbirimizle. Duygulandık ağladık, düşündük gurur duyduk, niyet edip ibadet yaptık. Aynı anda bir çok şeyi hatırlatan Hudeybiye'de, aynı anda bir çok şey yaptık biz de.