İstanbul Üniversitesi (İÜ) Sağlık Bilimleri Enstitüsü'nde baş ve boyun radyoterapisi alan hastalarda karadut pekmezinin oral mukozitleri önleme etkisi araştırıldı. Doktora çalışması 7 ay sürdü. Araştırma İÜ Onkoloji Enstitüsü Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı'nda yapıldı. Çalışmaya 38 deney, 42 kontrol olmak üzere 80 hasta dahil edildi. Hastalar kontrol ve deney olmak üzere iki ayrı gruba ayrıldı. Radyoterapi tedavisi boyunca kontrol gurubuna kliniğin standart protokolü, deney gurubuna ise standart protokolün yanı sıra karadut pekmezi uygulandı. Çalışmada hastalardan her gün radyoterapiden 15-20 dakika önce, 15-20 dakika sonra ve tedavi bittikten 6 saat sonra olmak üzere günde 3 kez özel koşullar altında tek birmerkez tarafından hazırlanmış olan karadut pekmezi ile ağız gargarası yapması ve yutması istendi. Hastalara bu işlemi nasıl yapacakları anlatıldıktan sonra ilk uygulama hasta ile birlikte yapıldı. Sonrasında ise tedaviye girişten önceki ve sonraki uygulamalarda hastaların yanında olmaya çalışarak hastaların uygulaması gözlemlendi ve uygulamanın doğru yapılması sağlandı.
Araştırma sonucunda karadut pekmezinin mukozit oluşumunu yüzde 38 oranında önlediği, mukozit oluşumunu geciktirdiği ve şiddetini azalttığı, tedavinin 7. haftasında dişetlerinde hassasiyet oluşumunu önlediği, ağrı, disfaji oluşumunu önlediği ve geciktirdiği ve şiddetini azalttığı, özefajit oluşumunu önlediği bulundu.
Atatürk Üniversitesi'nde kemoterapi alan çocuklar üzerinde yapılan bir başka araştırmada ise, bal ile yapılan ağız bakımının mukozit (ağız içi yaralar) düzeylerini ve mukozit oluşma oranlarını düşürdüğü, mukozit iyileşme süresini kısaltmada ve iyileşme oranını arttırmada etkili olduğu belirlenmişti.
Mukozit, kanserli hastalarda kemoterapi ve radyoterapi, kemik iliği ve kök hücre transplantasyonunun komplikasyonu olarak sık görülen, hastaların tedaviye uyumunu güçleştiriyor ve yaşam kalitesini bozuyor. Hastada ağrı, kanama, disfaji, enfeksiyon, total parenteral beslenmeyi gerektirecek şekilde yiyecek alımında bozulma gibi klinik yakınmalar oluşturabilen mukozit, şiddetine göre kemoterapi ve radyoterapi dozlarının azaltılmasına, tedavinin yavaşlatılmasına ve hatta tamamen kesilmesine neden olabiliyor. CİHAN