Türkiye'nin 2023 hedefleri kapsamında sayıları 50 bine yaklaşan kooperatiflerin etkinliğinin artırılması için sosyal ve yenilikçi kooperatifçilik desteklenecek, bu amaçla "Kooperatif Destek Sistemi" uygulamaya konulacak. Dünya genelinde yaklaşık 3 milyon kooperatif ve 1,2 milyardan fazla kooperatif ortağı bulunuyor. Tarım, sigorta, finans, lojistik, sağlık, enerji ve eğitim gibi farklı sektörlerde önemli faaliyetlerde bulunan kooperatifler, dünya çapında yaklaşık 300 milyon kişiye iş imkanı sağlıyor. Türkiye'de de 6 milyondan fazla gönüllü katılımcısı bulunan yaklaşık 50 bin kooperatif faaliyet gösteriyor.
11 ayda binden fazla kooperatif kuruldu
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre, bu yılın 11 ayında 1058 kooperatif kurulurken 764 kooperatif ise faaliyetlerine son verdi. Bu dönemde 760 kooperatif tasfiye edildi. Ocak-kasım döneminde faaliyete geçen 1058 kooperatifin 423'ü konut yapı alanında kuruldu. Tarımsal kalkınma alanında 172, işletme alanında 146, motorlu taşıyıcılar alanında 89, üretim ve pazarlama ile sulama alanlarında 46'şar kooperatif işbaşı yaptı. Toplu iş yerinden turizm geliştirmeye, küçük sanayi sitesinden tüketime kadar farklı alanlarda da kooperatif kuruluşları gerçekleşti. Kooperatiflerin özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Konya ve Kocaeli gibi büyük şehirlerde faaliyette bulunması dikkati çekti.
Kooperatiflere "kalkınma" desteği
Türkiye'nin uzun vadeli perspektifle 2023 vizyonunu ortaya koyan 11'inci Kalkınma Planı'nda da kooperatifçilik temelli hedeflere yer verildi. Plana göre, tarım ürünlerinin pazarlanmasında dağıtım zincirindeki aracıların sayısının azaltılması, tüketicilerin makul fiyatlardan ürüne erişimi, üreticilerle tüketiciler arasında doğrudan bağlantı kurulması yönünde kooperatiflerin ve üretici birliklerinin sistemde etkin yer alması hedefleniyor. Esnaf ve sanatkarların değişen ekonomik ve sosyal şartlara uyum sağlayacak şekilde rekabet güçleri ve kapasiteleri artırılacak. Sosyal ve yenilikçi kooperatifçiliğin desteklenmesi, iş birliği ve ortak çalışma kültürünün geliştirilmesi de plandaki hedefler arasında yer alıyor. Çalışmalar kapsamında "Kooperatif Destek Sistemi" de hayata geçirilecek. Sistemle finansal destek araçlarının geliştirilmesi öngörülüyor. Bu çerçevede, kooperatiflerin makine ve ekipman alımı, nitelikli personel istihdamı, demirbaş alımları ile tanıtım amaçlı giderleri sübvansiyonlu krediyle desteklenecek. Plan döneminde tarım satış ve kadın kooperatifleriyle sosyal nitelikli kooperatifler başta olmak üzere, öncelikli sektörlerde faaliyette bulunan kooperatiflere destek sağlanması amaçlanıyor.
Kooperatif ürünlerinin tanıtımına katkı
Kooperatiflerin ürünlerini tanıtmaları için de çalışmalar yürütülecek. Son olarak Türkiye Kooperatifler Fuarı'nın üçüncüsü, Ticaret Bakanlığı tarafından 5-8 Aralık'ta gerçekleştirildi. "Küresel Ekonomiye Kooperatif Etkisi" temasıyla düzenlenen fuarda, çeşitli ülkelerden gelen alım heyetlerine Türkiye kooperatif ürünleri tanıtıldı. Kooperatifler ve üst kuruluşları, kooperatifçilikle ilgili kamu kurum ve kuruluşları, bu alana destek sağlayan bankalar, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları, market yetkilileri, önde gelen elektronik ticaret firmaları, esnaf ve çiftçilerden girişimci ve tüketicilere kadar ticari hayatın içindeki tüm aktörler fuarda buluştu. Buna benzer etkinliklerin gelecek dönemde de artırılarak sürdürülmesi planlanıyor.