4 Mart 1193 tarihinde vefat eden Kudüs Fatihi Selahaddin Eyyübi’yi, ölümünün 828. yıl dönümünde rahmetle anıyoruz. Ruhu şad, kabri nur, makamı ali, mekanı cennet olsun. 88 yıl sonra Haçlı işgalinden Kudüs’ü kurtaran Selahaddin Eyyübi; Mescid-i Aksa’yı kendi elleriyle süpürmüş ve gül yağıyla temizlemiştir. Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebiye yaptığı hizmetler nedeniyle kendisine Hadimül Haremeyn sıfatı verilmiştir.
Kendisini mescidde gören Mescid-i Aksa imamının “Hakimül Haremey” Sultan Selahaddin Eyyübi diye tanıtmasına itiraz ederek, kendisinin kutsal beldelerin ve mescidlerin hakimi değil, hizmetçisi olduğunu ifade edip “Hadimül Haremey” sıfatını almıştır. Öldüğünde hiçbir maddi varlığa sahip olmayan Selahaddin Eyyübi’nin, vasiyeti üzerine ölüm ilanı, gün boyunca münadilerin kılıçların uçlarına taktıkları kefen parçalarını gezdirerek ve “Sultanın varlığı iki metre kefendir” ifadelerine kullanarak topluma bildirilmiştir. 56 yaşında ve “Tifo” hastalığından vefat ettiği kayıtlara geçen Selahaddin Eyyübi, başta Kudüs halkı olmak üzere, tüm Müslümanların gönlünde taht kurmuştur.
Selahaddin Eyyübi; hem kendi idaresinde olan devletinin dağılmasını önlemek, hem de Ortadoğu’da İslam birliğini sağlamak için uğraşırken; bir yandan da Haçlıların Ortadoğu’ya ve İslam beldelerine girmesini engellemekle uğraşmış bir komutan olarak tarihe geçmiştir. 20 Eylül 1187 tarihinde Kudüs’ü kuşatan Selahattin Eyyübi, Miraç mucizesinin yıl dönümü olan, 27 Recep 583 / 2 Ekim 1187 Cuma günü Kudüs’ü fethederek tarihe geçmiştir. Bir yıl içinde de Filistin’deki bütün kaleleri kontrolü altına almıştır. Selahaddin Eyyübi; tarihinde, Ortadoğu’da geniş bir alanda, siyasi birlik kuran devlet adamı olmuştur.
Bu nedenle de, yaklaşık bin yıldan beri, başta Müslümanlar olmak üzere, tüm insanlığın kendisinden söz ettiği bir komutan ve devlet adamıdır. Kuvvetli bir ordu ve iyi çalışan düzenli bir devlet teşkilatı kuran Selahaddin Eyyübi, bu gayretleriyle tarihe ve geleceğe ışık tutmuştur. Şehirleşme ve imar faaliyetlerinde de yenilikler getiren Eyyübi’nin döneminde; bir çok köprü, medrese, çeşme, hamam ve kale inşa edilmiştir. Sultanın bütün faaliyet ve çalışmaları kendisinden sonra gelenlere örnek teşkil etmiş, onun döneminde Suriye ve Mısır İslam dünyasının en önemli ilim merkezleri haline gelmiştir.
Dünya tarihinde örnek gösterilen ve kendisinden bahsedilen Sultanların başında gelen Selahaddin Eyyübi; Müslümanların gönlünde önemli bir kahramandır. Fatih Sultan Mehmet Onu; “Şarkın en sevgili sultanı” olarak tanımlamıştır. Sultan; dindar, cömert, güler yüzlü, vakur, heybetli, merhametli, duygulu ama iradeli, dirayetli bir kişi olarak kaynaklarda belirtilmektedir. Müslümanlar; Selahaddin Eyyübi’nin şahsında; örnek bir İslam kahramanı ve örnek bir devlet damı tanımışlardır. Sultan; birlikte çalıştığı başta devlet adamları olmak üzere, tüm personelle iyi geçinmiş, işini yaparken ciddi, ilişki kurarken mütevazi, sorunlara karşı cesaretli, sorunlulara karşı sert, masumlara karşı merhametli, mazlumlara karşı yumuşak bir idareci olarak kayıtlara geçmiştir.
Kur’an-ı hıfzetmiş, Fransızca, Arapça ve Farsçayı konuşup anlayabilecek kadar bilen, derin bir kültür hazinesine sahip, konuştuğunda dinleten, dinlerken mutlu eden bir ilim adamı olarak da tanınmaktadır. “Af konusunda hata etmek haklı olarak cezalandırmaktan daha çok hoşuma gider” anlayışının sahibi olan Sultan, cezalandırmaktan ziyade affetmeyi seven bir idareci olarak bilinmektedir. Sultan Eyyübi; “Ahde vefa”da döneminin olduğu kadar tarihin de örnek göstereceği bir halk damıdır. Kudüs Fatihinin Ruhu şad olsun. Allahtan rahmet diliyoruz.