Kendisi ile ilgili birçok alimin, "Nebi değil ama kitabı var" tanımlaması ile,ne denli önemli bir mütefekkif , mutasavvıf alim olduğunu anlatmaktadırlar.Mevlana Hazretlerini incelerken iki konu üzerinde durmak gerekmektedir.Birincisi Mevlana"yı Mevlana yapan nedir?,İkincisi ise Mevlana Hazretlerinin yapmak istediğinin ne olduğudur
Her yıl Aralık ayında kutlanan Mevlana Hazretlerinin anma gecesi, bir başka adı ile vuslat gecesi bu yıl 17 Aralıkta Konya"da, 736. Vuslat gecesi olarak kutlandı. Tamamına yakınını izleme fırsatım oldu ve çok mutlu oldum. Gerek konuşmacıların konuşmaları, gerek semazenlerin sema gösterileri,gerekse Ahmet Özhan"ın ilahileri muhteşemdi. Gönül sultanları dünya değiştirip, fani dünyadan baki dünyaya göçmüş olsalar bile, hiçbir dönem unutulmamışlardır.Unutulmaları da mümkün değildir. Peki bu değerli maneviyat sultanları neden unutulmuyor diye merak edecek olursak, bu insanlar fani dünya ile gerçek dünyayı fark etmeksizin bu dünyada yaşamış olduklarından, bedenlerinin dünyada olmaması onların unutulmasını gerektirmiyor zaten. Hazreti Mevlana "Beni ötede beride değil,kalbinizde arayın" buyurmuştur .
Mevlana Hazretlerini Mevlana yapan en önemli etkenlerin başında Şemsi Tebrizi Hazretler"idir .Çünkü Şemsi Tebrizi ile karşılaşıncaya kadar Konya"nın, hatta bölgenin en büyük alimi olan Mevlana, vaaz eder ders okutur talebelerle ilgilenirdi,ancak Şemsi Tebrizi ile tanıştıktan sonra çok farklı bir boyut almış,Şemsi onu çok iyi bir tasavvuf eğitiminden geçirerek nefsinin olgunlaşıp, kemalat derecelerini tamamlaması ile birlikte,daha önce şiirden hiç anlamamış olmasına rağmen, o müthiş şiireleriyle eserlerini yazmaya başlamıştır.Manevi eğitimini tamamladıktan sonra,sema gösterileri başlamıştır.İşte o günden sonra hem müspet ilimleri,hem de manevi ilimleri tamamlamış olarak insanlığa hizmet ediyor
Hazreti Mevlana"nın yapmak istediği en önemli şey, insanların dillerine, dinlerine ırklarına bakmaksızın "Ne olursan ol yine gel" deyip tevhid abidesi etrafında topladıktan sonra Vahdetül Vücudu onlara tattırmaktı. Onun en büyük arzusu,tüm insanların fenafillah makamını yakalayabilmeleri ve yokluktan varlık veya varlıkta yokluğu tam anlamı ile bilmektir.Zira Yüce Rabbimiz Kuran-i Kerimde insanı yaratırken önce nutfe, sonra alaka ,sonra kendi ruhunu üfleyerek yeryüzüne halife olarak kıldığını beyan ediyor
Olayın hakikatine inecek olursak, Mevlana"yı tanımak, Allahu Teala"ya kişiyi gerçek manada yanaştırıp, onu çok daha iyi tanımaktır. Mevlana"yı tanımak, kulluğu,yokluğu, manevi hazı tatmaktır.Yoksa Mesneviyi önüne alıp Farsçadan Türkçeye tercüme edip, büyük alim havalarına girmek asla Mevlana"yı tanımak olamaz.Mevlana tanınmaz, ancak yaşanır.Yüce Rabbim"den onu yaşamayı bizlere nasip etmesi temennisiyle hoşcakalınız