Bilmem duydunuz mu, Peter Prensibi ne demektir? Dr. L.J. PETER Kanada" lı bilim adamıdır. Ancak pek tanınmaz. Toplumumuzdaki gerçekleri çok güzel hicveder. Bu durum Dr. Peter"in belli kesimler tarafından hoş karşılanmamasına sebep olmuştur. Peter Prensibi isimli kitap ve ana fikri, ekonomide Peter Prensibi olarak yer bulmuş; yayınlandığı dönemde büyük ses getirmiştir. Kitabın ana fikrini de oluşturan bu prensibe göre; kişiler bulundukları pozisyonda işlerini çok iyi yaptıklarından bir üst pozisyona yükseltilebilir. Terfi ettikleri bu pozisyon genellikle becerileri zorlayan yeni bir iştir. Prensibe göre herkes bir yeterlilik seviyesine sahiptir ve kişi bulunduğu pozisyonda başarılı olamıyorsa terfi etmeyecek demektir. Prensibin ikinci yaklaşımına göre ise; insanlar sürekli terfi ettirildiklerinden pozisyonların yetersiz kişiler tarafından doldurulacağı öngörülmektedir. Aynı şekilde bizde de Merhum Aziz Nesin Türk Milletinin yarısı aptaldır demişti de kıyamet kopmuştu nerdeyse Neyse ki büyük yazar Türk Milletinin yarısı aptal değildir (!) dedi de iş tatlıya bağlandı.
Dr. Peter, Dünyada; (Tabii Türkiye"de bunun içinde) bütün işler neden ters oluyor? Yapılan işler neden hep yanlış yapılıyor? Neden kalite yok olmuş durumda? Diye sorguluyor gerçekleri. Barajlar neden yanlış yapılıyor, yollar neden yanlış yerlerden geçiyor? Bunun doğrusunu neden yapmıyorlar? Çok küçük menfaatler için çok büyük değerler yok edilmiyor mu?
Aziz Nesin"le dünya görüşümüz uyuşmasa da, söylediği gerçekleri kabul etmeyecek kadar bağnaz değilim. Ancak şu gerçek değil mi? Okullarımız eğitim sistemimiz nerede? Koskoca okullar, bin kadar öğrencisi olan kurumlar, panolara iki üç, bilemedim beş kişinin başarısını asarlar. Bizde güzelce bakarız ve o kurumun başarısını yorumlarız. Hani diğer yüzde doksan dokuzluk öğrencinin başarısı nerede? Bunu hangimiz kime sorduk şimdiye kadar? Soramayız muhatap bulamayız, cesaret bulamayız. Çünkü bizim milletimiz beyni ile düşünmeyi pek sevmez. Gözleri ile düşünür. Gördükleri onu çok etkiler yanlış noksan fark etmez.
Okullarımızda neden yeteri kadar bilgi verilemiyor? Lise mezunları bile neden ilkokul 3.sınıf seviyesinde okuyamıyor? Birçok kolejlerde bile lise birinci sınıf öğrencilerinin yüzde yirmisi ders kitaplarını anlayacak kadar okuma yazma bilmiyor. Bu sözleri ben söylemiyorum. Dr. Peter söylüyor. Yanlış mı söylüyor ne dersiniz? Neden acaba? Araştırmaya değmez mi? Bilim adamları araştırsın görevleri değil mi?
Kurumlarımız ehliyetsiz yetkililerle devam ettiği müddetçe buna benzer olumsuzluklar hep olacaktır.
Bir kişi çok iyi öğretmen olabilir, ama aynı kişi çok iyi idareci olacak diye bir kural yoktur. Ama bizler bu çok iyi öğretmendir der ve onu idareci yaparız. Bir yerde kızağa çekeriz. Kötülük yaparız bilmeyerek. Yahut bir tanıdığın tanıdığıdır. Hatır için o işe alırız.
Tavsiye ederim Peter Prensibi isimli kitabı okuyunuz. Ben yazmaya yerim olmadığı için fazla yazamadım. Çok faydalanacağınızı umarım.
Mutluluk; kalbi, ruhu güzel insanların olsun efendim. Hoşça kalın.