İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) Kadın Kolları Başkanı Fatmanur Kutay, "Türkiye'de toplam 20 ilde İnsani Yardım Derneği (İYD) var. Kısa bir süre sonra bu dernekten bir tane de Samsun'a açacağız" dedi
Denge Gazetesi olarak yürüttüğümüz Pazar Sohbeti bölümünün bu haftaki konuğu İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) Kadın Kolları Başkanı Fatmanur Kutay. Çeşitli ziyaretlerde bulunmak üzere Samsun'a gelen ve burada gazetemiz Yazı İşleri Müdürü Berat Doğan Özkabadayı ile görüşen Kutay, oldukça önemli açıklamalarda bulundu. Kutay, "Biz sadece Türkiye'deki sorunlara değil dünyadaki sorunlara da çözüm arıyoruz. İnsanlara balık vermek yerine balık tutmayı öğretiyoruz. 17 bin yetime yardımlarda bulunuyoruz. Bunların bin 100 tanesi Türkiye'de bulunuyor ve bu sayıyı 10 katına çıkarmayı hedefliyoruz. Düşüncelerimizi kapının ardına bırakıp yapmamız gerekenleri yapıyoruz. 20 ilde İnsani Yardım Derneklerimiz var. Bu derneklerden bir tane de Samsun'a açmayı planlıyoruz" diye konuştu.
ÖZKABADAYI: İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı'nın (İHH) kuruluş aşamasını anlatır mısınız?
KUTAY: İHH, bölge, din, dil, ırk ve mezhep ayırımı yapmaksızın dünyanın herhangi bir yerinde sıkıntıya düşmüş, felaket uğramış, zulüm görmüş, aç ve açıkta kalmış, savaş, tabii afet gibi sebeplerle mağdur olmuş, yaralanmış, sakat kalmış, evsiz yurtsuz tüm insanlara yardım ulaştırmak ve bu insanların temel hak ve hürriyetlerinin ihlal edilmesini önlemek üzere 1992 yılından bu yana çalışmaktadır. Gönüllü faaliyetlerle başlayan ve 1995 yılında kurumsallaşan bu çalışmalar kısa süre içinde beş kıtada 120 ülke ve bölgeye yayılmış ve Türkiye'den tüm dünyaya ulaşan bir hayır köprüsü olmuştur. İHH, misyonunu gerçekleştirirken, tüm dünyada öncelik sırasına göre, savaş ve savaşın etkisinin sürdüğü bölgelerde, afet bölgelerinde, yoksulluk olan ülke ve bölgelerde faaliyet yürütmektedir.
ÖZKABADAYI: İHH'nın iyilik kavramına yaklaşımı nedir?
KUTAY: Yeryüzünde iyiliğin ve adaletin hakim olması için evrensel kardeşlik bilinciyle nerede olursa olsun muhtaç ve mazlum tüm insanlara ihtiyaç duydukları insani yardımı ulaştırmak onurlu bir yaşam sunmak için uğraşıyoruz. İnsanı yardıma muhtaç hale getiren ve mazlum eden her türlü politika ve faaliyetleri önlemek üzere tüm insanların temel hak ve hürriyetlerinin ihlal edilmemesi için gerekli çalışmaları yapmaya çalışıyoruz. Değişen dünyada değişmeyen değerlerin yaşatılmasını sağlamak temel amaçlarımız arasında yer alıyor. İHH için iyiliğin tanımı şudur; İyiliği her zaman her yerde yaşatmak.
ÖZKABADAYI: İHH'nın vizyonu nelerdir?
KUTAY: İHH olarak vizyonumuz savaş ve doğal afetlerin oluşturduğu olumsuzluklar giderilerek bireyleri ve toplumları kendi ayakları üzerinde duracakları ortama kavuşturmak. Tüm dünyada yardımlaşma alanında öncülük ederek ülkeler ve kurumlar arasında iş birliğini geliştirip ortak bilinç oluşturmak. Yardıma muhtaç duruma düşmüş toplumların kişi ve kuruluşlarını güçlendirmek. Kriz anında en az zarar için hızlı ve etkin şekilde bölgeye ulaşmak. Kalıcı projelerle kalıcı çözümler üretmek. Yoksulluğun giderilmesine ve sosyal adaletin sağlanmasına katkı sağlamak.
ÖZKABADAYI: İHH'nın yardımları yaparken uyguladığı ilkeler nelerdir?
KUTAY: Öncü olmak, toplumlar arasında köprü olmak, hakem olmak, mazlumun sesi olmak, sömürünün olmadığı adil bir dünyanın yeniden inşasına katkıda bulunmak, emaneti en uygun şekilde kullanmak, şeffaf olmak, markayı ya da ismi değil hizmeti öne çıkarmak, din, dil, ırk, mezhep ayırımı yapmadan yardım emek.
ÖZKABADAYI: İHH'nın çalışma alanlarından bahseder misiniz?
KUTAY: İHH, savaş ve doğal gibi kriz durumlarına en hızlı şekilde müdahale ederek mağdurların acil ihtiyaçlarını karşılamaktır. Arama kurtarma çalışmaları ve teknik malzeme yardımları, acil barınma ve ihtiyaç ünitelerinin kurulması gibi çalışmalarda bulunuyoruz. İHH, savaşların yaşandığı bölgelerde mağdur olan insanlara destek olmak amacıyla ihtiyaç duyulan her türlü insani yardımı bölgelere ulaştırır. Bu yardımlar, sadece ülke ve dünya kamuoyuna bilinen savaşlarla ilgili değildir. İHH gözden ırak savaşların da gündeme taşınması, tartışılması, böylelikle duyarlılığın artırılarak sorunun çözümünün hızlandırılmasını hedefler. İHH, deprem, sel, yangın, kuraklık gibi doğal afetlerin yaşandığı bölgelere arama kurtarma ekibi ve teknik malzemenin yanı sıra gıda, giysi, barınma vb. acil yardım hizmetlerini de götürür. Acil yardım süreci sonrasındaysa afetlerin olumsuz sonuçlarının bir an önce giderilip kişilerin ve toplumların normal hayata dönerek kendi ayakları üzerinde durmalarını sağlayacak ortamı hazırlar. Öncelikle kadın, çocuk, yaşlı ve kimsesizlerin korunması için önlemler alır. Fakirliğin yaygın olduğu bölgelerde hayatta kalma mücadelesi veren yoksulluk içindeki insanlara, gıda ve ihtiyaç maddeleri yardımı, yetimlere sahip çıkma, su kuyuları açma, barınma ve altyapı yardımları ile iş ve meslek edindirme projeleri gerçekleştirilmektedir. Her bölgenin ihtiyacına göre farklı alanlarda yürütülen sosyal yardım çalışmaları, gönüllerimiz ile ihtiyaç sahipleri arasında kardeşlik köprüsü kurmaktır. Kurban, ramazan, yetim çalışmaları, su kuyusu, temel ihtiyaç maddeleri (Gıda, giysi vs.), barınma ve altyapı yardımları, iş ve meslek edindirme yardımlarını yürütüyoruz.
ÖZKABADAYI: Ramazan ayında ve Kurban Bayramı'nda yapmış olduğunuz yardımlar nelerdir? Bu yardımlar kaç kişiye ulaştırılıyor?
KUTAY: İHH, her yıl Ramazan ayında gerçekleştirdiği organizasyonlarda, İslam alemiyle bu mübarek ayın bereketini paylaşmaktadır. Açlığın, yoksulluğun, kimsesizliğin pençesinde yardım bekleyen 1 milyonun üzerinde dul, yetim, hasta, özürlü ve muhtaç duruma düşmüş insana, kumanya ve iftar programlarıyla ulaşmaktadır. Bugün aynı anda 65 ülke ve bölge ile ülkemizin her köşesinde ihtiyaç sahiplerine yardım elini uzatarak kardeşlik duygusunu pekiştirmektedir. Bugün dünyanın 120'yi aşkın ülkesinde aynı anda üç milyona yakın insana kurban yardımları ulaşmaktadır. İHH, Müslümanlar arasındaki coğrafi uzaklığı dayanışma bilinciyle yakın etmek amacıyla kurban ibadetini dünya çapında bir kardeşlik şölenine dönüştürmektir. İnsanların bağış olarak emanet ettiği kurbanları, ibadet ruhuna uygun şekilde yerlerine ulaştırarak mahrumiyet içinde bulunan insanlara kardeşlik sevincini yaşatmaktır. Bu çalışmalar sayesinde Müslümanlar arasında özgüven duygusu güçlenmekte ve beraberlik ruhu sağlamlaştırılmış olmaktadır. Bugün dünyanın 120'yi aşkın ülkesinde aynı anda üç milyona yakın insana kurban yardımları ulaştırılmaktadır.
ÖZKABADAYI: Yetim çocuklar için yürütülen bazı çalışmalar var. Bunlardan biraz bahseder misiniz?
KUTAY: İHH, savaş, doğal afet, ya da başka sebeplerle ebeveyni kaybetmiş çocuklara, barınabilecekleri güvenli bir ortam, yetişmelerini sağlayacak uygun eğitim imkanları hazırlayarak onların yaşadıkları topluma faydalı ve erdemli bireyler olmaları için çalışmalar yapmaktadır. Bu çerçevede İHH barınma, gıda, giyecek, sağlık ve eğitim yardımları yanında, çocukların sevgi, ilgi ve şefkate olan ihtiyaçlarını da karşılama gayreti içindedir. "Sponsor Aile Sistemi" ile dileyen herkes, bir veya birden fazla yetim çocuğun kıyafet, eğitim, sağlık vb. ihtiyaçlarını karşılayabilmektedir. Halihazırda 23 ülkede 15.500 yetimin temel ihtiyaçları karşılanmaktadır.
ÖZKABADAYI: Afrika'daki su sıkıntısını bitirmek adına gerçekleştirilen projeler nelerdir?
KUTAY: Afrika'da açılan kuyuları ile su sıkıntısı çekilen bölgelerde içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılanarak susuzluk nedeniyle büyük bir tehdit oluşturan salgın hastalıkların önüne geçilmektedir. Karşılanan su ihtiyacı ile bölgelerde su yüzünden çıkan çatışmaların önlenmesinin yanında tarım ve hayvancılığın gelişmesi ile buralarda yaşanan fakirliğe karşı da çok önemli bir mücadele verilmektedir. İHH, su kuyusu çalışmalarıyla başta Afrika olmak üzere Orta Asya ve Uzakdoğu'daki su için kilometrelerce yol kat etmek zorunda kalan insanlara temiz içme suyu sağmaktır.
ÖZKABADAYI: Yardım ulaştırılan kişilerin barınma gibi ihtiyaçları nasıl karşılanıyor?
KUTAY: İHH, savaş ve afet yaşanan bölgeler ile geri kalmış coğrafyalarda kriz sonrası yaşanan kronik barınma ve altyapı sorunlarının giderilmesi için gerekli yardımları yaparak hayatın normale dönmesine yardımcı olmaktadır. Barınma ve altyapı ihtiyaçlarıyla ilgili yapılan çalışmaların türü ve kapsamı, bölgeye ve bölgenin özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre değişiklik göstermektedir. Ancak İHH için değişmeyen tek şey, nerede olursa olsun insanların yaşam şartlarını iyileştirmek ve normal seviyeye getirmektir. İHH, doğal afet ve savaş gibi kriz şartlarının etkisiyle sıkıntı içinde olan insanların ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri ve üretici konumuna geçerek yaşadıkları topluma katkı sağlayabilmeleri için gerekli imkanları oluşturmaktır. Bölge şartlarına ve ihtiyaçlarına göre çiftçilik, marangozluk, el sanatları, terzilik ve berberlik gibi meslek edindirme kursları düzenleyerek bunlar için gerekli malzeme ve araç-gereç tedarikine yardımcı olmanın yanı sıra balıkçı teknesi, motor taksi vb. yardımlarla da iş imkanı oluşturmaktadır. İHH, çeşitli kriz koşullarının etkilediği bölgelerde sağlık hizmeti alamayan insanların daha iyi şartlarda yaşayabilmeleri için sağlık hizmetleri alanında da çalışmalar yürütmektedir. Bu çerçevede hastane, klinik, doğumevi vb. sağlık tesislerinin inşası ile teknik donanımı, tıbbi cihaz ve malzeme desteği, her türlü ilaç yardımı, gezici klinikler, muayene, tedavi ve muayene sonrası bakım hizmetleri, rehabilitasyon çalışmaları ile farklı ülkelerden sağlık görevlilerini de organize ederek bölgelerde ihtiyaç duyulan sağlık hizmetlerini yürütmektedir.
ÖZKABADAYI: Türkiye'de ne gibi çalışmalarınız bulunuyor?
KUTAY: İHH'nın Türkiye'den dünyaya uzanan eli, aynı zamanda ülkemizdeki milyonlarca yoksul, yetim, kimsesiz, hasta, ihtiyaç sahibi ve mağdur insana da ulaşmaktadır. İHH, Türkiye'den aldığı büyük destekle ülkemizin sosyal yaralarını kalıcı projelerle sarmaya, insanımıza hizmet götürerek ihtiyaçlarını gidermeye çalışmaktadır. Bu çerçevede, doğal afet ve kriz durumlarında acil yardımlar, kurban, ramazan, barınma, yetim, eğitim ve sağlık yardımları yapmakta, merkezinde bulunan eczaneden sosyal güvencesi olmayan ihtiyaç sahiplerine ilaçlarını ücretsiz olarak vermektedir. Yine, ülkemize sığınmış mültecilere de sahip çıkılarak gıda, sağlık ve eğitim yardımları yapılmaktadır.
ÖZKABADAYI: İHH yaptığı bu faaliyetlerin ardından hangi ödüllere layık görüldü?
KUTAY: İHH'nın 1995 yılından bu yana gerçekleştirdiği çalışmalar yetkili merciler ve otoriteler tarafından da takdirle karşılanmaktadır. İHH'nın çalışmalarının başarısı aldığı çok sayıda ödülle pekiştirilmektedir. Son yıllarda alınan birkaç ödül ise şunlar; Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından verilen "Kaynaklarını amaçları doğrultusunda en iyi kullanan vakıf" ödülü (2005), Aşiyana Yetimhanesi (Pakistan)-Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından verilen "Gerçekleştirilmiş En İyi Proje" ödülü (2006), Kadın Eğitim Enstitüsü (Somali)-Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından verilen "Gerçekleştirilmiş En İyi Proje" ödülü (2006), Mobil Hastane (Irak)- Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından verilen "Gerçekleştirilmiş En İyi Proje" ödülü (2006), TBMM Üstün Hizmet Ödülü (2007)