"Kendinden önce geliştirilenlerden farklı bir çeşit"
Enstitünün Serin İklim Tahılları Birim Başkanı Dr. Savaş Belen, yaptığı açıklamada, kuraklık, savaş gibi birçok krizin yaşanabildiği dünyada ülke olarak kendi çeşitlerini geliştirme ve bunun devamlığının sağlamanın önemli olduğunu söyledi. Bisküvi ve kek gibi yumuşak buğday ürünlerinin Türkiye'de tüketiminin arttığını ve ihracatta da önemli paya sahip olduğunu anlatan Belen, şöyle konuştu: "Markanın güvenirliği ve ihracatın sürdürülebilirliği açısından standart bir kalite yakalamak gerekiyor. Bisküvi sektörü standart bir ürün elde etmek istiyor. Yeni geliştirdiğimiz ve bisküvilik özelliğiyle ön plana çıkan 'Kanatlı' çeşidi bunu sağlıyor. Bu çeşidimiz enstitünün Serin İklim Tahılları Biriminde yürütülen Buğday Islah Projesi'nin sonucunda 15 senede geliştirildi. Daha sonra TÜBİTAK 1003 Programı kapsamındaki Bisküvilik Kalitesi Yüksek Genotiplerinin Geliştirilmesi Projesi'nde 3 yıl detaylı kalite analizleri yapılarak değerlendirildi. 'Kanatlı' buğdayımız, erkenci, kuraklığa toleranslı (dayanıklı) ve geniş adaptasyon kabiliyeti olması, hiçbir enzim ve kimyasal madde katılmadan bisküvi olabilme özelliğinden dolayı kendinden önce geliştirilenlerden farklı bir çeşidimiz."
Ekmek üretiminde de kullanılabilecek
Belen, 2004 yılında melezlemesi Eskişehir'de yapılan "Kanatlı" bisküvilik buğdayın bütün seleksiyon aşamalarının da bu kentte tamamlandığını söyledi. Bölge denemeleri aşamasında Uşak, Kütahya, Afyonkarahisar, Konya ve Eskişehir'de bu çeşidi ektiklerini dile getiren Belen, "Tüm özellikleri yönünden üstün olduğunu gördüğümüz için projemizde değerlendirdik." dedi. Dr. Savaş Belen, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen buğdayın ekmek üretiminde de kullanılabileceği bilgisini verdi. "Kanatlı"nın elit kademe tohumluk üretimine başladıklarını bildiren Belen, "Orijinal tohumluk elde ederek iki yıl içinde tohum firmalarına ve çiftçilerimize ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu çeşidimizi tarlalarda 2023-2024 sezonunda görebileceğiz." ifadesini kullandı. Yıllar süren ıslah çalışmaları sonunda elde ettikleri buğdayın, ETİ Tam Gıda AŞ'nin Ar-Ge laboratuvarlarında bisküvi yapım aşamasında değerlendirildiği bilgisini paylaşan Belen, "Kanatlı"nın petit beurre ve bebe bisküvilerinde kullanımının uygun olduğunun tespit edildiğini belirtti. Belen, buğday çeşidine "Kanatlı" adının verilmesine ilişkin, "Eskişehir'e katkıları büyük olan, bisküvi konusunda kentimizi bir marka haline getiren ve sektörün kurucularından rahmetli Firuz Kanatlı'ya ithafen 'Kanatlı' ismini verdik. Enstitünün projelerinde de Firuz Bey çok destekçi oldu. Bu TÜBİTAK projesinin ortaklarından biri ETİSavaş nedeniyle Türkiye'deki sektörlerin Rusya ve Ukrayna'ya ihracatında kayıplar yaşanırken, ilk çeyrekte özellikle siparişlerdeki iptal ve ertelemeler iki ülkeye yapılan ihracatı olumsuz etkileyen başlıca faktörler arasında yer aldı.
İhracatçıların savaşın başlamasıyla alternatif pazarlara yönelmesi Rusya ve Ukrayna kaynaklı kayıpların telafi edilmesini sağladı. Sektör temsilcilerinin her zaman uyguladığı "pazar çeşitliliğini artırmak" stratejisiyle sanayi, ihracatta rekor tazelemeye devam etti. Geçen yılı tarihi yüksek seviyede ihracatla tamamlayan sanayi sektörü, Ocak-Mart 2022'de 45 milyar 247 milyon dolarlık dış satımla başarı grafiğini sürdürdü. İlk çeyrekte rekor kıran sanayi sektörünün ihracatı yüzde 21,8 artış kaydetti. Sektörün Türkiye'nin ihracatı içindeki payı da yüzde 75,1 oldu.
12 sektör ihracatta tarihi zirveye ulaştı
Sanayi bünyesinde yer alan 16 sektörden 12'sinin ihracatı ilk çeyrekte rekor kırdı.
Bu dönemde tekstil ve ham maddeleri 2 milyar 650 milyon dolar, deri ve deri mamulleri 502 milyon 962 bin dolar, kimyevi maddeler ve mamulleri 7 milyar 510 milyon dolar, hazır giyim ve konfeksiyon 5 milyar 458 milyon dolar, elektrik-elektronik 3 milyar 528 milyon dolar, makine ve aksamları 2 milyar 439 milyon dolar, demir ve demir dışı metaller 3 milyar 810 milyon dolar, çelik sektörü 5 milyar 694 milyon dolar, çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri 1 milyar 297 milyon dolar, mücevher sektörü 1 milyar 283 milyon dolar, savunma ve havacılık sanayi 961 milyon 73 bin dolar, iklimlendirme sanayi 1 milyar 613 milyon dolarla rekor ihracata imza attı. Bu yılın ilk çeyreğinde 2021'in aynı dönemine göre ihracatta tekstil ve ham maddeleri yüzde 13,1, deri ve deri mamulleri yüzde 27, kimyevi maddeler ve mamulleri yüzde 41,5, hazır giyim ve konfeksiyon yüzde 16,2, elektrik-elektronik yüzde 9,8, makine ve aksamları yüzde 15,1, demir ve demir dışı metaller yüzde 48,2, çelik sektörü yüzde 51, çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri yüzde 28,3, mücevher sektörü yüzde 30,6, savunma ve havacılık sanayi yüzde 48,6 ve iklimlendirme sanayi yüzde 15,9 artış kaydetti.
Sanayi ürünlerine en fazla talep Avrupa'dan geldi
Sanayi bünyesindeki alt sektörlere en fazla talep Avrupa ülkelerinden geldi.
Bu dönemde tekstil ve ham maddeleri sektörü en fazla dış satımı 296 milyon 719 bin dolarla İtalya'ya yaptı. Hazır giyim ve konfeksiyona 984 milyon 182 bin dolar, deri ve deri mamullerine 43 milyon 319 bin dolar, makine ve aksamlarına 252 milyon 475 bin dolar, demir ve demir dışı metallere 549 milyon 908 bin dolar, iklimlendirme sanayisine 174 milyon 989 bin dolarla en fazla talep Almanya'dan geldi. Kimyevi maddeler ve mamullerinde 568 milyon 606 bin dolarla Hollanda, elektrik-elektronik sektöründe 408 milyon 428 bin dolarla Birleşik Krallık, çelik sektöründe 470 milyon 760 bin dolarla İsrail öne çıktı.
ABD; 210 milyon 545 bin dolarla çimento cam seramik ve toprak ürünlerinde, 258 milyon 698 bin dolarla mücevher sektöründe, 219 milyon 306 bin dolarla savunma ve havacılık sanayisinde en büyük alıcı oldu. İller bazında bakıldığında, sanayi alt sektörlerinde en fazla ihracatı İstanbullu şirketler yaptı. Yılın ilk çeyreğinde İstanbul'dan 1 milyar 19 milyon dolarlık tekstil ve ham maddeleri, 3 milyar 741 milyon dolarlık hazır giyim ve konfeksiyon, 342 milyon 901 bin dolarlık deri ve deri mamulleri, 791 milyon 187 bin dolarlık makine ve aksamları, 2 milyar 112 milyon dolarlık demir ve demir dışı metaller, 605 milyon 196 bin dolarlık iklimlendirme sanayi, 3 milyar 887 milyon dolarlık kimyevi maddeler ve mamulleri, 1 milyar 823 milyon dolarlık elektrik-elektronik, 2 milyar 788 milyon dolarlık çelik, 607 milyon 971 bin dolarlık çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri, 1 milyar 94 milyon dolarlık mücevher, 525 milyon 747 bin dolarlık savunma ve havacılık ihracatı gerçekleşti. Tam Gıda AŞ'ydi. Kanatlı çeşidinin bisküviye dönüşmesinde de destek verdiler." diye konuştu.