Şaşılık (göz kayması)

Şaşılık(göz kayması), çocuklar arasında sık görülen bir durumdur. Her bir gözün sağa, sola, yukarı ve aşağı doğru hareketini kontrol eden altı kas vardır. Gözlerin paralel kalıp belli bir noktaya odaklanabilmeleri için bu kasların birlikte ve belli bir denge içinde çalışmaları gerekir. Gözlerin birlikte hareket etmesi için de her iki gözdeki kasların uyumlu çalışması gerekir. Göz kaslarının uyumlu ve dengeli çalışmasının bozulmasıyla şaşılık ortaya çıkar. Şaşılığın sebepleri tam olarak bilinmese de bazı faktörlerin bu duruma yol açtığı bilinmektedir. Bu faktörler: Gözlük kullanmayı gerektiren göz kusurları, katarakt veya göz yaralanmalarına bağlı görme azalması, hamilelikte ve doğum  sırasındaki sorunlar, küçük yaşta geçirilen ateşli hastalık ve havaleler, düşme çarpma gibi travmalar, nörolojik hastalıklar (serebral palsi, down sedromu, hidrosefali, beyin tümörleri) ,akraba evliliği, akrabalarda göz kayması bulunması.  İleri yaşlarda ortaya çıkan şaşılığın sebepleriyse daha farklıdır.(Nörolojik hastalıklar, beyin hastalıkları, diyabet, travma.) Şaşılığın temel belirtisi, bir göz düz bakarken diğerinin içe, dışa, yukarı veya aşağıya doğru kaymasıdır. Bazen çocuklarda güneşte bir gözlerini kapatma veya gözlerinin ikisini birden kullanmak için başlarını eğme gibi belirtilerde görülebilir. Şaşılık tanısı göz muayenesi ile konulur. Tam bir göz muayenesi sonrasında altta yatan nedene göre uygun tedavi şekli belirlenir. Bazı çocuklarda gözlük önerilebilir ve verilen gözlükle kayma tamamen veya kısmen düzelebilir. Bazı çocuklarda gözleri paralel duruma getirmek için cerrahi gerekebilir. Ayrıca varsa göz tembelliği de mutlaka tedavi edilmelidir. Bebeklik ve çocukluk döneminde gözler kullanıldıkça,  görme sistemi olgunlaşır ve görme fonksiyonları gelişir. Çocuğun bir gözünde kayma olduğu zaman beyin, kayan gözden gelen görüntüyü ihmal eder ve sadece normal, iyi gören gözden gelen görüntüyü algılar. Kayan göz kullanılmadığı içinde görsel gelişimi yeterli düzeyde tamamlanamaz ve görme düzeyinde azalma( göz tembelliği) ile birlikte derinlik hissinde yani üç boyutlu görmede azalma meydana gelebilir. Tedaviye erken başlanması göz tembelliğinin önlenmesi ve üç boyutlu görmenin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır.  Şaşılık tedavisinde amaç gözlerin paralel bakmasını sağlamak ve estetik olarak normal görünüş elde etmenin yanı sıra görme düzeyini arttırmak ve iki gözle görüşü yani derinlik hissini sağlamaktır. Bu nedenle şaşılık şüphesi olan her çocuğun belirli bir yaşa gelmesi beklenmeden göz hekimine götürülmesi gerekir.