Market raflarında çokça karşımıza çıkan, değişik çeşitleriyle tüketicinin beğenisine sunulan ve en önemlisi şekersiz imajıyla ‘sağlıklıdır’ mesajı verilmeye çalışılan şekersiz kolalar hakkında merak ettiklerinizi araştırdık. Şekersiz kola sağlıklı bir tercih midir? Kilo aldırır mı? Bunun gibi merak edilen pek çok soruya birlikte cevap bulalım. İyi okumalar…
İçerisinde sofra şekeri veya nişasta bazlı mısır şurubu gibi şeker türevleri yerine tatlandırıcı bulunan kolaya şekersiz kola denir. ‘Light, zero’ gibi çeşitli ön isimlerle satılan kolaların her ne kadar isimleri farklılık gösterse de aslında içerik olarak birbirine benzerdir.
Light kola olarak pazarlanan gazlı içecekler aspartam, asesülfam potasyum gibi tatlandırıcılar içerir. Hepimizin en sık duyduğu tatlandırıcı olan aspartam 1965 yılında kimyasal yollarla sentezlenen ve 1981 yılında FDA tarafından soğuk içeceklerde kullanımına izin verilen yapay bir tatlandırıcıdır.
Aspartamın insan sağlığına zararlı etkileri henüz bilimsel olarak kesinleşmediyse de aspartamın sofra şekerinden 200 kat daha tatlı olduğu ve bu yüzden tat reseptörlerimizi etkileyerek damak tadımızı körleştirerek sürekli kullanımda gerçek tatlardan tat almamızı zorlaştırdığı bilinmektedir.
Bu da light kola içerek şeker almadığını sanan bir kişinin yediği ya da içtiği diğer şeylerdeki şeker oranını yetersiz bulması ve daha fazla şeker atmasına yol açar. Bu yönden bakıldığındalight kola dolaylı yoldan da olsa kilo alımına yol açar.
‘Zero’ ifadesiyle satılan sıfır şeker kola tıpkı light kolada olduğu gibi aspartam gibi tatlandırıcıların yanı sıra sükrolaz içerir. Fakat mantık olarak bakıldığında sıfır ifadesi nedeniyle light koladan daha az şeker içermesi gereken zero kolalar daha fazla miktarda tatlandırıcı içerir. Light kolada bulunmamasına rağmen zero kolada bulunan sükraloz diğer tatlandırıcılardan farklı olarak tamamen yapay olmayan, şeker kamışından üretilen bir bileşendir.
Doğal şekerle arasındaki temel farklılık sofra şekerinden 400-800 kat daha tatlı olmasıdır. Kalori içermez fakat şekere olan bağlılığı artıracağından dolaylı olarak kilo alımına neden olabilir. İçindekiler aşağıda listelenmiştir:
Evet, şekersiz içecekler göbek yapar. Şekersiz içeceklerde tat duyusunu sağlamak için kullanılan tatlandırıcılar ve koruyucu maddeler göbek çevresinde yağlanmaya neden olur ve bu sebeple oluşan yağlanmanın diğer besinlerle alınan yağlardan daha zor yakıldığı bilinmektedir.
Vücutta kilo alma mekanizması genelde çok şekerli, çok kalorili içecekler tüketildiğinde daha aktiftir. Şeker vücutta glikoz metabolizmasını bozarak kan şekeri seviyelerinin kontrolünün kaybedilmesine ve vücudun sürekli açlık hissi çekmesine neden olur. Gazlı içeceklerin içerdiği fosfor fazla tüketildiğinde böbrek hasarına yol açabilir.
Ayrıca 8 yıllık bir gözlemsel çalışma; haftada 21’ den fazla tatlandırılmış içecek içen kişilerin, bu tür içecekleri tüketmeyen kişilere kıyasla aşırı kilo ve obezite riskini neredeyse iki katına çıkardığı gözlemlenmiştir.
Yani her ne kadar şekerli içecekler glikoz gibi tatlandırıcı içerikleri yüzünden vücutta zararlıysa şekersiz gazlı içecekler de içerdiği bazı katkı maddeleri yüzünden vücutta çeşitli sistemlerin çalışmasına zarar verebilir.