Soğuk ve kar zeytin ağaçlarını yaktı, üretici zorda

Devlet destekli Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), yanık zararını karşılamadığını açıklayınca üretici zor durumda kaldı.

Bursa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu ve Gemlik Ziraat Odası Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi Ali Çelik, 2 milyon adet zeytin ağacının bulunduğu Gemlik'te bir buçuk milyon zeytin ağacında yanık oluştuğunu, bu ağaçların önümüzdeki üç sene boyunca ürün veremeyeceğini açıkladı. Çelik'e göre, bu durum zeytin fiyatlarına da olumsuz olarak yansıyacak.

Türkiye'nin önemli zeytin üretim merkezlerinden Gemlik'te zeytin ağaçlarını kar yağışı vurdu. Havaların soğuması ve kar yağışıyla birlikte zeytin ağaçlarında oluşan yanık, üreticiyi sıkıntıya soktu. TARSİM dolu, fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, kalite kaybı (doludan ileri gelen) sel ve su baskınından dolayı zarar gören üreticiye yardım eli uzatıyor. Gemlik'te zeytin üreticilerinden Murat Kaptan, 10 dönümlük zeytin bahçesini bin 200 lira vererek TARSİM kapsamında sigortalatmasına rağmen zararının karşılanmadığını söyledi. Kaptan, şunları kaydetti:

"Zeytin ağaçlarımız yandı. Arazilerimizi sigorta yaptırdık. TARSİM, zararımızı karşılamıyor, mağduruz, en az iki sene zeytin alamayacağız ağaçlarımızdan. Bankalara borcumuz var, girdi maliyetleri çok yüksek. Çok zor durumdayız, TARSİM'e bin 200 lira prim ödüyoruz, maalesef ödememizi yapmıyorlar. Madem zararımızı karşılamıyor da niye prim parası alıyorlar. Maalesef sigortadan zararımızı alamadık. Dün İlçe Tarım Müdürlüğü'ne gittim, sistemin bozuk olduğunu söylediler ve beni azarladılar. Memurlar ilgi göstermedi. Tespit için gelmelerini rica edince benimle alay geçiyorlar. Şikayet edeceğimi söyleyince 'Bundan sonra, senin işlemlerini yapmayız' diyorlar. Köylüye yardım edilmiyorsa TARSİM'e ve devlet memurlarına aldıkları maaşı köylü olarak haram ediyorum."

"SADECE ÜRÜN DEĞİL AĞAÇLAR DA İSGORTALANMALI"

Cihatlı Köyü Muhtarı İsmail Altay ise köyün tek geçim kaynağının zeytin olduğunu söyledi. Altay, şöyle devam etti: "Yanık, aslında doğal afettir. Kış aylarında aşırı don ve soğuktan dolayı arazimizin yüzde 80-85'i yanmış durumdadır. TARSİM, daha önceki ürün hasadında sigorta yaptıran vatandaşlarımız bedelini aldı ama yeni sezonda aşırı soğuktan dolayı zeytin ağaçlarımızda yanık oluştu. Köyümüz hudutları içerisindeki zeytin ağaçlarının yüzde 85'i yandı. TARSİM, yanık zararını ödemedi."

Zeytin üreticisi Ali Alp de sadece ürünün sigorta kapsamına alındığını kaydetti. Alp, "Biz, TARSİM'in ürün sigortası istemiyoruz, ağacımıza da sigorta istiyoruz. Herhangi bir kış olayında zararımız karşılanmıyor. Hem ürün hem ağaç sigortası olması lazım. Bize sadece, 'dolu olmuş, veremiyoruz' deyip gidiyorlar. Ağaçları sigorta yapmıyorlar." diye konuştu.

"İKİ MİLYON AĞAÇTAN BİR BUÇUK MİLYONU YANDI"

Bursa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu ve Gemlik Ziraat Odası Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi Ali Çelik, Gemlik'te iki milyon adet zeytin ağacından bir buçuk milyonunda yanık vakası olduğunu açıkladı. Çelik, şunları söyledi: "Son kar yağışı sebebiyle 8 köyde dal kırılması var. Diğer köylerimizde ise zeytin filizlerinde çatlama var, yanık var. Dolayısıyla gelecek sene bu ağaçlar toparlanamaz. Yüzde 80 civarında rekoltede düşüş bekleniyor. İki üç senede tekrar bu ağaçlar ürün vermez. Girdilerimiz pahalı, çiftçi borçlu durumda. Çiftçilerin tarım kredi kooperatiflerine, bankalara borçları var. Zeytin üreticilerini iki üç sene de mahsul alamayacakları için bu borçların en az 7 seneye faizsiz yayılması, taze parayla çiftçiye tarım yapabilmesi için yardım edilmesini istiyoruz. Yoksa bu felaketin altından çiftçi kalkamaz, zeytinliklerine bakamaz, üretimi de yapamaz. TARSİM'in kapsamı dar, mesela zeytinde çiçek yanıklarını kapsama almıyor. Kar yağışları mal varlığının yüzde 40'ını kaybetmesi lazım. Bu Gemlik ve Orhangazi ve İznik'in işi Bakanlar Kurlu kararıyla halledilecek bir mesele. Yoksa çiftçi üç sene ürün alamayacağı için çok zor durumda kalacak. Gemlik'te iki milyon zeytin var bunun bir buçuk milyonu yanmış durumda. Bu, sofraya mutlaka yansıyacak. Bir defa Marmarabirlik zor durumda kalacak. Sadece bu sene de değil en az iki sene yanan ağaçlar ürün vermeyecek." CİHAN