Toprak Mahsulleri Ofisince (TMO) bu yıla ilişkin fındık müdahale alımlarına başlanırken, ofis tarafından son iki yılda alınan fındık miktarı 150 bin tonu buldu. TMO'nun Fındık Sektör Raporu'ndan yapılan derlemeye göre, ofis ilk olarak 2006 yılında fındık alımı için görevlendirildi. Bu kapsamda, 2006-2009 yıllarında toplam 694 bin ton kabuklu fındık alımı gerçekleştirilirken, karşılığında 2,96 milyar lira ödeme yapıldı. 2009 yılında yürürlüğe konulan strateji çerçevesinde TMO'nun fındık alım görevi sonlandırılırken, üreticilere alan bazlı gelir desteği verilmeye başlandı. Alan bazlı gelir desteği olarak bugüne kadar toplam 7,7 milyar lira ödemede bulunuldu. TMO, 2017 yılında piyasalarda yaşanan sıkıntıların aşılması, fiyatlarda bir denge oluşturulması ve üretici mağduriyetinin giderilmesi amacıyla yeniden fındık alımıyla görevlendirildi. Bu kapsamda, 76 bin 500 üreticiden toplamda 143 bin ton fındık alımı yapıldı ve karşılığında üreticilere 1,4 milyar lira ödeme gerçekleştirildi. TMO, arz fazlası stoklarının bir kısmını yağ imalatında değerlendirirken, arz açığı oluştuğu dönemlerde piyasa ihtiyacını stoklarından satış yaparak karşıladı. Ofis tarafından 2018 yılı mahsulü ürünler için yaklaşık 7 bin üreticiden 7 bin ton kabuklu fındık alımı yapılırken, karşılığında üreticilere 100 milyon lira ödeme gerçekleştirildi. Böylece TMO, son 2 yılda 150 bin ton fındık alımı yapmış oldu. TMO stoklarında bulunan kabuklu fındıkların 2 bin 400 tonu yağ, 6 bin 500 tonu ise kavrulmuş fındık imalatında değerlendirildi. Milli Savunma Bakanlığına geçen yıl 388 ton, bu yıl da 510 ton kavrulmuş iç fındık satışı yapıldı.
Üreticinin mağduriyeti gideriliyor
Kurum tarafından geçen yıl piyasaya 61 bin ton kabuklu fındık satışı gerçekleştirildi. Bu yıl ise nisan ayında kabuklu fındık satışına başlanırken, 13 Mayıs'a kadar 40 bin ton kabuklu fındık satışı yapıldı. Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında stoklarda bulunan 2017 yılı mahsulü kabuklu fındıklardan 10 bin tona kadar olan miktarı yalnızca fındık mamulleri imalatında kullanılmak üzere partiler halinde vadeli olarak Fiskobirlik'e satıldı. TMO, fındık ve mamullerinin tüketiminin artırılması amacıyla imal ettiği kavrulmuş iç fındık, rafine fındık yağı, krokan, sütlü fındık kreması ve kakaolu fındık kreması satışlarına da başlarken, satışlar kuruma bağlı 135 noktada devam ediyor. Fındık sektörünün yapısal sorunlarından biri olan arz-talep dengesizliğinden piyasadaki fındık fiyatları, fındık ihraç fiyatları ve üretici gelirleri etkilenirken, TMO tarafından yapılan alımlarla arza bağlı olarak piyasada oluşan aşırı fiyat oynaklıkları karşısında fındık üreticisinin mağduriyeti gideriliyor.