Söz çok eylem yok!

Otomotiv Sanayi Strateji Belgesi'ne konulan ve 2014 yılına kadar tamamlanacağı vaat edilen projelerin Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın yürüttüğü birkaç proje dışında henüz hiçbirinin hayata geçirilmemiş olması tartışma yaratıyor. Türkiye'yi dünya ölçeğinde bir 'otomotiv ülkesi' haline getirmek üzere hazırlanan ve 2 Mayıs 2011'de Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak yürürlüğe giren Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 14 Nisan 2011'de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün tarafından kamuoyuna açıklandı. Belgenin açıklandığı tarihten bu yana, belgede yer verilen eylem planına uygun olarak neler yapıldığı ise belli dönemlerde yayınlanan 'İlerleme Raporları'yla belgelendi. Belge kapsamında bugüne kadar 2 Ağustos 2011 tarihinde Yönlendirme Kurulu 1. Toplantısı, 21 Kasım 2011 tarihinde Hedef Çalışma Grubu toplantıları, 6 Şubat 2012 tarihinde Yönlendirme Kurulu 2. Toplantısı ve 12 Haziran 2012 tarihinde ise Hedef Çalışma Grubu 2. Toplantısı gerçekleştirildi.

'SANAYİ BAKANLIĞI DIŞINDA EYLEME KATILIM DÜŞÜK'
Türkiye'nin bir otomotiv ülkesi olma yolunda atılmış olan en somut adım hiç şüphesiz Ar-Ge teşvikleri oldu. Motor gücü 85 kilovatı geçmeyen elektrikli binek otomobillerden yüzde 3, 85-120 kilovat arasındakilerden yüzde 7, motor gücü 120 kilovatı aşanlardan ise yüzde 15 ÖTV alınmaya karar verilmesi de 'Belge'de belirlenen hedeflere uygundu. Ancak Otomotiv Sanayi Strateji Belgesi'nde belirlenen hedeflerle ilgili uygulamalar neredeyse bu ikisiyle sınırlı kaldı ve belge adeta buzdolabına kaldırıldı. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Ağustos 2012 tarihiyle yayımladığı son 'Uygulama, İzleme ve Değerlendirme Raporu'nda yer alan en somut gelişme ise test pistinin yapımıyla ilgili fizibilite çalışmalarının başlamış olduğu ve bu yatırımın öncelikle yatırım kabul edilip 5. Bölge teşvikinden yararlanacak olması olarak dikkat çekti. Ancak ilerleme raporu özellikle Maliye Bakanlığı'nın alanına giren vergiler, ömrünü tamamlamış araçların trafikten çekilmesi ya da hurda teşviki verilmesi gibi konularda bir gelişme olmadığını da ortaya koydu.
Otomotivde söz çok eylem yok Büyük umutlarla açıklanan hatta bu eylemle birlikte 'Türkiye'nin kendi markasını üreteceğine' inanılan Otomotiv Sanayi Strateji Belgesi'nin ortaya çıkan ikinci ilerleme raporu, 'çok toplantı' 'kalın rapor' ve 'bürokratik mazeret'ten öteye geçmediği için sektörün ağır eleştirisine uğradı

ŞARTLAR HIZLA DEĞİŞTİ EYLEMLER AYNI KALDI
ODD Genel Sekreteri Hayri Erce, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın kendi sorumluluğundaki safhaları yerine getirmek için çok çaba harcadığını, ancak koordinasyonu altında yapılması gereken işleri yerine getirmekte zorlandığını belirtti. Erce Strateji Belgesi'nin ortaya çıkmasıyla birlikte sektöre ilişkin alınacak her kararın, belgenin eylem planına uygun olmasının beklendiğini, ancak belgede hiç yer almadığı halde teşvikler çıktığını, vergilerin ansızın arttığını dile getirdi.

'GERÇEK HAYATA İLİŞKİN BİR SONUCA ULAŞILAMADI'
Son çıkan ilerleme raporunda yer alan en çarpıcı tespitlerden birini Gelir İdaresi Başkanlığı'nın otomotiv sektörü için yaptığı görülüyor. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın rapora giren mütalaasına göre, Başkanlık sektör temsilcilerine 'Düşük CO2 emisyonu olan elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi düşük diğer araçları teşvik eden bir vergilendirme sistemi ve yeni sistemin ayrıntıları konusunda talepleriniz nelerdir, bildirin' dediği halde 'Başkanlığımıza herhangi bir bilgi sunulmamıştır' denilmiş. Otomobil Distribütörleri Derneği Başkanı Mustafa Bayraktar ise sektörün bu konudaki taleplerini herkesin duyduğunu, son olarak hazırladıkları ''Otomotiv Ticaretinde Yol Haritası-Talep Tahminleri 2012-2016' başlıklı raporda da bunu açıkça dile getirdiklerini, Maliye'nin bunun görmemiş olmasının mümkün olmadığını söyledi. Bayraktar, Maliye'nin her ay Türkiye'de satılan tüm araçların egzoz emisyon değerlerini istediğini belirterek, "Bunlar üzerinden vergiyi düşürürsek gelirimiz iner mi çıkar mı simülasyonları yaptıklarını tahmin ediyoruz. Ancak gerçek hayata ilişkin bir sonuca henüz ulaşamadılar" dedi.

BELGENİN REVİZE EDİLMESİ GEREKİYOR
2011 yılında açıklanan strateji belgesinin yürümeyen kısımlarının tartışılıp günün değişen şartlarına göre mutlaka revize edilmesi gerektiğini savunan sektör temsilcilerince acil olarak yapılması beklenenler şöyle:
Vergilerin yeniden düzenlenmesi gibi konular için başbakan gibi üst düzeyde bir hükümet yetkilisinin koordinasyonunda toplanılmalı.
Sektörü ilgilendiren her karar strateji belgesindeki hedeflere sadık kalınarak alınmalı. Belge mutlaka yeniden gözden geçirilip değişen şartlara göre revize edilmeli.