Uzman Dr. Öcal çocukluk dönemi bulaşıcı hastalıklarından biri olan suçiçeği ilerleyen yaşlarda yeniden karşınıza çıkabilir. Varicella zoster isimli virüsün yol açtığı hastalığın yetişkinlikteki adı zonadır. Halk arasında gece yanığı olarak da bilinen ve şiddetli ağrılara yol açan zonanın ortaya çıkmasında stres faktörleri ilk planda yer almadığını belirtti.
Zayıf bağışıklık hastalığı tekrar getiriyor
Aşı olunmasına rağmen virüs vücuttan tamamen atılmamaktadır. Hastalık duyusal sinir köklerinde ömür boyunca uyku halinde saklı kalır. İlerleyen yaş ve kronik hastalıklar ya da enfeksiyonlar nedeniyle zayıflayan bağışıklık sistemi, hastalığın yeniden uyanmasına neden olur. Hastalığı tetikleyen diğer nedenler bazıları ise Stres, depresyon, üzüntü ve aşırı yorgunluktur. Bu etkenlerle virüs yeniden aktive olduktan sonra hızla deriye ilerler ve ağrı, yanma, kaşınma, kızarıklık, su dolu kabarcıklar şeklinde döküntülere yol açar.
Ağrı kesici ilaçlarla hafiflemeyecek kadar şiddetlidir
Ağrının şiddeti ve süresi hastanın yaşına ve bağışıklık sisteminin durumuna göre değişebilir. Genellikle birkaç gün önce ağrı, yanma kaşınma şeklinde şikayetler başlar. Bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde şikayetler oldukça hafiftir. Yaşlı ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde ise şikayetler uyku uyutmayacak kadar, hatta ağrı kesici ilaçlarla hafiflemeyecek kadar şiddetli olabilmektedir.
Hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasında bazen değişiklikler olabilir. Hastalık, döküntülerden önce şiddetli ağrı ile de kendini gösterebilir. Bu durum, ağrının olduğu bölgeye göre sıklıkla kalp krizi, böbrek taşı veya apandisit ile karıştırılabilmektedir. Böyle durumlarda deri döküntüleri genellikle ağrı başladıktan birkaç gün sonra ortaya çıkmaktadır.
Ağrının şiddetini azaltmada en etkili faktör erken tedavi
Ağrı ve döküntülerin kontrolü açısından tedaviye erken başlanması büyük önem taşımaktadır. İlk 96 saat içinde yapılan etkili tedavi; döküntü, ağrının şiddeti ve zonanın uzun dönem etkilerini hafifletme ve azaltmaktadır.
Yaş faktörü Zona döküntülerin şiddetinde de farklılıklara yol açabilir
Döküntüler vücudun herhangi bir yerinde olabilir. Ancak tipik olarak vücudun bir yarısında görülür. Yaş faktörü, bağışıklık sistemi ve kişinin yandaş bir hastalığı olup olmadığı döküntülerin şiddetinde de farklılıklara yol açabilir. Bağışıklık sistemi güçlü ve genç hastalarda birkaç tane böcek ısırığını andıran kabarcıklar şeklinde olabilirken, yaşlı ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde yanık benzeri içi su veya kan dolu kabarcıklar halinde görülebilir.
İyileşme süreci yaklaşık 2 ay sürebilir
Hastalık genç hastalarda 2-3 haftada, yaşlı kişilerde ise 6-8 haftada iyileşir. Zona hastalarının büyük çoğunluğu hastalığın herhangi uzun süren etkilerini yaşamazken, yaklaşık %3’ünde zonaya bağlı nöropati denilen uzun dönemde gerileyen bazı etkiler ortaya çıkabilmektedir.