Liv Hospital Samsun Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Dyt. Tuba Yıldırım, çölyak hastalarının beslenme süreci ile ilgili açıklamalarda bulundu. Dyt. Tuba Yıldırım, “Çölyak hastalığı (gluten enteropatisi) buğday, arpa ve çavdarda bulunan gluten proteinine vücudun intolerans (tepki) göstermesi sonucu oluşan sindirim sistemi hastalığıdır. Çölyak hastalığı sürecinde gluten içeren besinler tüketildiğinde bağırsaklarda iltihaplanma olur ve vücutta alerjik reaksiyonlar görülebilir. Hastalığın kesin tanısı ince bağırsak biyopsisi ile konulmaktadır” dedi.
Bu belirtiler göz ardı edilmemeli
Dyt. Tuba Yıldırım, çölyak hastalığında görülebilecek belirtileri şöyle sıraladı: Yaygın görülen belirtiler: Şiddetli karın ağrısı, karında şişlik, aşırı gaz oluşumu, baş dönmesi, kusma, ishal, kabızlık, yorgunluk hissi, adet düzensizliği, kilo kaybının görülmesi ve ağızda yaraların oluşması. Çocuklarda en sık görülen belirtiler: Karın bölgesinde ağrı, karında şişlik oluşması, ishal, huzursuzluk durumu, iştahın azalması ve iştahsızlık, enfeksiyon sıklığında artış, kusma, kilo alamama, gelişme geriliğinin görülmesi ve boy uzamasının yavaş olması. Yetişkinlerde en sık görülen belirtiler: Karın bölgesinin öne doğru şişkin olması, yaşa göre ideal vücut ağırlığının altında olunması, iştahsızlık, kas zayıflığı, kansızlık, dışkıda anormallik ve sık dışkılama, ishal, kusma, ağız içinde oluşan aftlar, gaz şikâyetleri, eklem ve kemik ağrılarının sık görülmesi, ciltte kaşıntılı döküntüler, halsizlik ve sinirlilik hali.”
Çölyak diyetinde bunlara dikkat
Çölyak hastalığında bilinen tek tedavi yönteminin glutensiz diyetin uygulanması olduğunu söyleyen Dyt. Yıldırım, “Diyete alternatif tedavi henüz bulunamamıştır. Glutensiz diyette yiyecekleri hazırlama ve saklama aşamasında kullanılan malzemelerin gluten içeren besinlerle bulaşa girmemesine dikkat edilmelidir” ifadelerini kullandı.
Çölyak diyeti listesi planlanırken aşağıdaki besinler kullanılmamasını ve bireylerin bu besinlerden uzak durmasının tavsiye edildiğini vurgulayan Dyt. Yıldırım, kaçınılması gereken besinleri şu şekilde sıraladı:
• “Buğday, yulaf, arpa, çavdar, kuskus, bulgur, irmik, makarna, şehriye, simit, kraker.
• Süt/yoğurt ile tüketilen bütün kahvaltılık gevrek, müsli ve yulaf ezmesi çeşitleri.
• Yasaklı tahıl çeşitlerinden yapılan kek, pasta ve poğaça gibi hamur işleri.
• Galeta ununa batırılmış balık veya et çeşitleri.
• Pane edilmiş veya unlanmış sebze ve et yemekleri.
• Yemek ve salatalar için gluten içerikli hazır soslar.
• Mısır gevrekli çikolata.
• Bira, arpa ve malt içerikli bütün içecekler.”