Türkiye gayrimenkulde ne kadar şeffaf?

Jones Lang LaSalle ve LaSalle Investment Management tarafından iki yılda bir tekrarlanan Küresel Gayrimenkul Şeffaflık Endeksi (Global Real Estate Transparency Index) sonuçları açıklandı. 2012 Küresel Gayrimenkul Şeffaflık Endeksi sonuçlarına göre, toparlanma sürecine giren gayrimenkul pazarları, 2008 ve 2009 yıllarında yaşanan mali kriz ve buna bağlı durgunluk sonrasında, şeffaflık konusunda kayda değer iyileşmelerin görüldüğü hızlı bir ivme içerisinde olduğu bildirildi. Endeks, pazarların yaklaşık yüzde 90'ının, temel pazar verilerindeki iyileşmeler ve performans ölçümlerinin yanı sıra, kayıtlı araçların yönetiminde sağlanan iyileştirmelerle birlikte son iki yıl içerisinde gayrimenkul şeffaflığı konusunda önemli gelişmeler kaydettiğini ortaya koyuyor. Dünya çapında 97 gayrimenkul pazarının şeffaflığının birbirinden farklı 83 faktör bazında değerlendirilmek suretiyle hesaplanan endeks, yatırımcılara ve kurumsal kullanıcılara küresel pazarlarda işlem yapma, satın alma ve operasyonlarda bulunma konularında rehberlik edecek önemli veriler ve analizler içeriyor. Raporda, ABD'nin 2012 yılında dünyanın en şeffaf gayrimenkul pazarı seviyesine yükseldiği belirtilirken, ABD'yi, İngiltere ve Avustralya'nın yakından takip ettiği, 'Yüksek Derecede Şeffaf' ülkeler kategorisine giren diğer ülkelerin de Hollanda, Yeni Zelanda, Kanada, Fransa, Finlandiya, İsveç ve İsviçre olduğu kaydedildi. Endeks'te, MIST olarak adlandırılan Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Türkiye'nin yükselişini sürdürdüğü bir kez daha teyit edilirken, Türkiye'nin şeffaflığın iyileştirildiği ülkeler arasında başı çektiği ifade edildi.

Raporda diğer bölgeler hakkında şu değerlendirmeler yapıldı:
''Bölgesel olarak şeffaflık konusunda en güçlü iyileşmeyi Latin Amerika'nın gerçekleştirdiği görülüyor. Brezilya'nın 1. kademe şehirleri, şeffaflığın iyileştirilmesi konusunda dünyada ikinci sıraya yükselerek 'Şeffaf' kategorisine girmiş durumda. Meksika ise (gelişme açısından) küresel ölçekte üçüncü sırada yer alıyor. Şeffaflık açısından Batı Avrupa ve bazı önde gelen Orta Avrupa pazarları arasındaki fark, kilit rol oynayan Orta ve Doğu Avrupa (CEE) pazarlarının da oyuna dahil olmasıyla önemli ölçüde azalmıştır. Örneğin, şeffaflık konusunda bazı Batı Avrupa ülkeleriyle kıyaslanmaya başlayan Polonya, bazı yatırımcılar tarafından 'çekirdek' pazarlardan biri olarak değerlendiriliyor. Gayrimenkul sürdürülebilirliği, açısından en şeffaf pazarlar olan İngiltere, Avustralya ve Fransa ile çevresel sürdürülebilirlik, önemli bir şeffaflık faktörü olarak ortaya çıkmıştır. Binaların enerji verimlilik sistemleri konusunda önemli bir geçmişe sahip olan İngiltere, dünyanın ilk Yeşil Bina derecelendirme sistemini uygulamaya koymuştur. Avustralya ise, yeni çevre yasaları, yönetmelikleri ve teşvikleri konusunda bir deneme sürecindedir.''

Türkiye şeffaflık endeksi sıralamasında 31. sırada
LaSalle Investment Management Küresel Strateji Başkanı Jacques Gordon, endeksle ilgili olarak ''Dünya ekonomisi hala toparlanma aşamasındayken, 2012 Endeksi, gayrimenkul yatırımcılarının ve kurumsal kullanıcıların faaliyetlerini daha geniş pazarlara yaydığını göstermektedir. Sınır ötesi bu faaliyetler, pazarların uluslararası rekabete daha fazla açılması ve gayrimenkul sektörlerinin küresel anlamda en iyi uygulamalara kucak açmasıyla birlikte, büyümede ve gelişmekte olan ekonomilerde şeffaflığın süratle iyileştirilmesini teşvik etmektedir'' şeklinde konuştu. 2012 Endeksi'nde, birçok Afrika, Orta Doğu ve Latin Amerika pazarında şeffaflık eksikliklerinin devam ettiği vurgulanırken, şeffaflık konusunda en düşük puanlar, ''şeffaf olmayan'' pazarlar şeklinde adlandırılan Venezuela, Moğolistan, Tunus, Gana, Irak, Pakistan, Cezayir, Belarus, Angola, Nijerya ve Sudan'a ait olduğu bildirildi. Ayrıca bu ülkelerin bir çoğunun Endeks'in bu uygulamasında ilk defa yer aldığı kaydedildi.