DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ’NİN KALKINMASI

Osman Bayram

Ulaşım sistemi kalkınmayı belirleyen önemli bir faktördür. Ulaşım alt sistemlerini oluşturan karayolu, havayolu, boru hattı, denizyolu ve demiryolu sistemlerinin kendine özgü ve kalkınma sürecini farklı şekilde etkileyen özellikleri vardır ve bu sistemler birbirinden bağımsız olarak düşünülmemelidir. Ekonomik kalkınma sürecinde bu alt sistemlerden hangisine öncelik tanınacağı bilimsel gerçekler ışığında değerlendirilmeli ve sistemlerin birbirlerinin gelişmesini önleyecek faktörler dikkate alınarak,  ülke sathında dengeli ve koordineli bir şekilde tesis edilmeleri sağlanmalıdır. 
Doğu Karadeniz Bölgesindeki yetersiz ulaşım altyapısı, bölgenin kalkınmasını önemli ölçüde etkilemiştir. Bölgede uzun yıllar karayolu ağırlıklı bir taşıma sistemi uygulanmış, Asya ve Avrupa arasındaki ulaştırma koridorunda stratejik bir konuma sahip olan bölge limanlarımız, hinterland (ard bölge) bağlantılarının yetersiz oluşu ve altyapı eksiklikleri nedeniyle bu iki kıta arasında hızla artan transit ticaretten gerekli payı alamamıştır. 


Doğu Karadeniz Bölgesi’nde denizyolu-demiryolu bağlantısının sağlanarak, kombine taşımacılığın geliştirilmesi, bölge ekonomisinin gelişimine önemli katkılar sağlayacaktır.Toplumsal kalkınma, sadece ekonomik değişim ya da büyüme olmayıp; sosyal, siyasal ve kültürel gelişmeyi de içerir. Toplumsal kalkınmanın temelinde sosyal mobilite yatar. Sosyal mobiliteyi sağlayan en etkin araç ise; ulaştırmadır. Dış dünyaya kapalı toplumların kendilerini kuşatan geleneksel çemberi kırarak değişime uğraması ve çağdaşlaşması oldukça zor, hatta imkansızdır Ulaştırma sektörünün en önemli özelliği ulaşım sisteminin ülkenin ekonomik sosyolojik ve politik yapısına bir ''yön verme'', ''şekil verme'' etkisine sahip olmasıdır.


Yeni bir ulaşım sisteminin kurulması veya mevcut ulaşım sisteminin iyileştirilmesi mekanın ekonomik, toplumsal veya politik yapısını değiştirebilmektedir. Yeni bir ulaştırma alt yapı yatırımı, avantajlı kuruluş yerleri ve dolayısıyla yatırımlar için elverişli bir ortam yaratabilmektedir. Böylelikle yatırımlar teşvik edilmekte, yatırımların teşvik edilmesi ile birlikte sanayileşme ve kalkınma da teşvik edilmiş olmaktadır. 


Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize ve Trabzon illerini kapsayan Doğu Karadeniz Bölgesi, Türkiye’nin az gelişmiş bölgelerinden biridir. İpek Yolu üzerinde bulunan bu bölge, uluslararası ticaretin geliştiği dönemlerde büyük zenginliklere kavuşmuştur. 1917 Bolşevik ihtilalinden sonra, uluslararası ticaretin azalması, özellikle Karadeniz’i çevreleyen ülkeler arasında ticaretin durması, Doğu Karadeniz Bölgesi’ni olumsuz yönde etkilemiş ve bölgenin geri kalmışlığına katkıda bulunmuştur.


Bölge ekonomisinin gelişmesinin önünde engel olarak duran en önemli faktörlerin başında altyapı yetersizliği gelmektedir. Altyapı konusunda en önemli konu, ulaştırma sektöründe kendini hissettirmektedir. Bölge topoğrafyası gelişkin bir ulaşım altyapısı oluşturmayı çok güçleştirmiştir. Bölgenin, ülkenin gelişmiş yörelerine uzak olması, bu gelişmemiş ulaşım altyapısının olumsuz etkilerini daha da arttırmıştır.
 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.