Gıda ürünlerinde fiyat dalgalanmaları 'Ürün Gözetim Mekanizması' ile takip edilecek
2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda gelecek yıla ilişkin olarak enflasyon ve para politikası alanlarında yürütülecek politika ve tedbirlere de yer verildi. Programdan yapılan derlemeye göre, 2022 yılında para politikasının temel amacı, güçlü bir para politikası duruşu ve politika eş güdümüyle para ve maliye politikası araçlarının etkin kullanımına devam edilerek, finansal istikrarın da gözetilmesiyle fiyat istikrarını sağlamak ve korumak olarak belirlendi. Bu kapsamda, para politikası araçları güçlü bir şekilde kullanılmaya devam edilecek. Para, maliye ve gelir politikaları koordineli olarak yürütülecek. Enflasyon hedeflemesi doğrultusunda, hükümet ve Merkez Bankası, enflasyon hedefini birlikte belirlemeyi ve bu hedefi kamuoyuna açıklamayı sürdürecek. Enflasyonu kademeli olarak hedeflenen seviyelere düşürmeyi amaçlayan ihtiyatlı para politikası önlemleri maliye ve gelir politikaları tarafından da desteklenecek. Mali disiplin korunacak şekilde, yönetilen-yönlendirilen fiyatlar ve vergi düzenlemeleri geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak biçimde belirlenecek. Böylece enflasyonda atalet etkisi sınırlandırılacak. Mal ve hizmet piyasalarında rekabeti temin edecek, geliştirecek ve rekabet ihlallerini orantılı biçimde sonlandıracak, piyasanın serbest bir biçimde işleyişini güçlendirmeyi temin etmek için ekonomiyi ve tüketicileri kartelleşmeye karşı güvence altına alacak çalışmalar sürdürülecek. Para politikası kararları, enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarak oluşturulacak. Dalgalı kur rejimi uygulamasına devam edilecek, kurlarda sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlenmesi veya aşırı oynaklık durumunda piyasalarda istikrarın sağlanması amacıyla gerekli adımlar atılacak. Merkez Bankası, politika kararlarının iletişimi kapsamında, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen unsurlardaki gelişmelerle bu gelişmelerin kararları ne yönde etkilediği konularında kamuoyunu bilgilendirmeye devam edecek. Kamuoyunun daha geniş kesimlerinin kararları anlayıp yorumlayabilmeleri amacıyla dijital araçların daha etkin kullanımı ve yalın dille hedef kitlelere kararların açıklanması konusunda çalışmalar yürütülecek.
Gıda fiyatlarına önlem
Gıda fiyatlarının enflasyon üzerindeki baskısını azaltmaya yönelik olarak lojistik ve depolama alanlarında gerekli düzenlemeler yapılacak ve tarımda bölge ve ürün bazında bir planlamanın kurumsal altyapısı hayata geçirilecek. Dönemsel fiyat dalgalanmalarının asgariye indirilmesini sağlayacak soğuk depo zincirleri desteklenecek. Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı kapsamında teklif edilen projelerde soğuk hava deposu yatırımlarına destek verilecek. Bir süredir planlanan tarım ürünlerinde arz ve rekolte tahminlerinin sağlıklı yapılabilmesine imkan sağlayacak Erken Uyarı Sistemi kurulacak, gıda ürünlerinde fiyat dalgalanmasının büyük veri ve ileri analitik yöntemler kullanılarak yakından takip edileceği Ürün Gözetim Mekanizması hayata geçirilecek. Erken Uyarı Sistemi çalışmalarına tarım ürünleri fiyat ve maliyetleri konusunda Merkez Bankasının belirlediği ürün seti ve periyot çerçevesinde veri desteği sağlanacak. Erken Uyarı Sistemi izleme sonuç raporları gerekli tedbirlerin alınması için haftalık olarak Tarım ve Orman ile Ticaret bakanlıklarıyla paylaşılacak. Taze meyve sebze piyasasında mevsimselliği ve yüksek fiyat artışlarını dengeleyici bir unsur olarak teknolojik örtü altı üretimle modern sulama sistemlerine destek verilecek. Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı kapsamında teklif edilen projelerden yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı sera yapımları desteklenecek.