UYKU DÜZENSİZLİĞİNİN SEBEBLERİ NELERDİR?

Tuğba Tonya

Hayat kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden biri uyku düzeni. Ancak maalesef birçoğumuz uyku düzensizliğiyle baş ediyoruz. Peki bu durumun olası sebepleri ve çözümleri neler?
Uyku, her insanın zihinsel ve fiziksel sağlığı için yenilenmesi ve dinlenmesi amacıyla her gün yaşamaya ihtiyaç duyduğu bir biyolojik süreç olarak tanımlanabilir.   
Uykunun temel amacı, yorucu bir günün sonrasında zihni ve bedeni dinlendirmektir. Güne dinlenmiş ve fit hissederek başlamak için iyi bir uyku döngüsüne sahip olmak gerekmektedir.  Bu süreçte vücudun yeterince dinlenememesi ve buna bağlı olarak da kişi güne yorgun başlıyor ise uyku bozukluğundan şüphelenilebilir. Uyku bozuklukları genel olarak, yeterli uyku alamama veya uyku esnasında meydana gelen fizyolojik olaylar sonucunda kişilerin gün içinde çeşitli sorunlar yaşamasına yol açan rahatsızlıklar olarak tanımlanmaktadır. Uyku bozukluğu çeşitli nedenler sonucu ortaya çıkabilmektedir.
Kişilerin uyku sürecini verimli bir şekilde geçirememesi ve ihtiyaç duyduğu uykuyu alamaması, çeşitli fizyolojik veya psikolojik problemlere bağlı olabilir. Bu nedenler arasında altta yatan farklı bir hastalık sonucuna bağlı, genet,k faktörlere bağlı ve idiopatik olarak adlandırılan yani nedeni bilinmeyen etkenler bulunmaktadır. Bu sorunların doğru bir şekilde teşhis edilmesi ve buna göre gerekli tedavilerin uygulanması çok önemlidir.
Uykusuzluk olarak bilinen İnsomnia rahatsızlığı, uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştıran veya çok fazla erken uyanmaya ve yeniden uykuya dalamamaya yol açan yaygın bir uyku bozukluğudur.  Uykusuzluk hastalığına sahip bireyler uyandıklarında genellikle kendilerini yorgun hissederler. Uykusuzluk yalnızca kişinin enerjisini ve duygularını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda kişinin sağlığının, işteki performansının ve genel yaşam kalitesinin olumsuz yönde etkilenmesine yol açabilir.  Bir kişinin ne kadar uykuya ihtiyaç duyduğu kişiden kişiye değişse de uzmanlar tarafından sağlıklı bir yetişkinin ihtiyaç duyduğu uyku saati   yedi ila sekiz saat arasında olduğu belirtilmektedir.  
Uykusuzluk, kişinin enerji seviyesinin ve yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilir.  Bazı dönemlerde birçok kişi, günler hatta aylar süren akut uykusuzluk sürecine girebilir. Kısa süreli ve geçici olan bu durum genellikle stres ya da travmatik bir olaya bağlı ortaya çıkmaktadır.  
Kronik uykusuzluk olarak bilinen bu durumun ortaya çıkmasındaki temel sebep kullanılan ilaçlar, kişinin genel sağlığını ve çeşitli diğer değişkenler olabilir. Diğer bir deyişle, çeşitli nedenler uykusuzluğa sebep olabilir. Mevcut uykusuzluğun kronik uykusuzluk olarak sınıflandırılabilmesi için en az üç ay boyunca haftada en az üç kez insomnia semptomlarının görülmesi gerekir.
Hipersomnia, aşırı uyku isteği olarak da bilinmektedir. Bu durum ana uyku evresinin 7 saat ve daha fazla sürmesine rağmen, aynı gün içinde tekrar eden uyku evreleri oluşumu veya aniden uykuya dalma hâli olarak tanımlanabilir. Hipersomni rahatsızlığı bulunan kişiler geceleri kesintisiz bir şekilde uyusalar da gündüz saatlerinde gelen uyku atakları nedeniyle uyuma ihtiyacı duyarlar. Bununla birlikte bu hastalığa sahip kişiler, gün içinde ne kadar fazla uyumuş olsalar da iyi dinlenememekten şikayet ederler. Ayrıca kişilerin uyandıktan sonra tam olarak uyanık hissetme zorluk çektiği hipersomnia rahatsızlığı, narkolepsi, idiopatik hipersomnia ve Kleine-Levin sendromu olarak üç farklı kategoride incelenmektedir. Bu üç kategorinin de hipersomnia ile beraber gelişen  yaygın uyku bozukluklarıdır.
Hipersomnia veya gün boyunca aşırı uyku hali, tipik olarak nörolojik ve psikolojik nedenlerle ortaya çıkmaktadır. Hipersomnia hastalığına, beyin kafa içi basıncının artması, idiopatik hipersomni, depresyon, şiddetli kafa travması, kronik yetersiz gece uykusu, uykuda üst solunum yolu direnci sendromu, kronik yorgunluk sendromu, gecikmiş uyku fazı sendromu, ilaç kullanımı gibi pek çok hastalık ve etken yol açabilir.

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.