Vali Aksoy Türkiye Tarihi Kentler Birliği (TKB) üyesi yaklaşık 200 katılımcıdan oluşan büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanı ve birliğe destek veren kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımı ile Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin organizasyonu ve ev sahipliğinde gerçekleştirilen 'Tarihi Kentler Birliği Samsun Buluşması' açılış toplantısına katıldı.
Samsun'un tanıtımının yapıldığı sinevizyon gösterisi sonrası toplantının açılış konuşmasını yapan Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz,''Dünya Mirası Komisyonu (UNESCO) Miras'ın tanımını şöyle yapmaktadır. 'Miras, geçmişten bize kalanlar, günümüzde birlikte yaşadıklarımız ve gelecek nesillere bıraktıklarımızdır. Tarihsel süreç içinde, daha kaliteli bir hayat sağlamak için bizzat insanoğlu tarafından meydana getirilen ve günümüze ulaşan eserler kültürel miras olarak adlandırılmaktadır.
Samsun Büyükşehir Belediyesi, gelenekleri, örf ve adetleri, zanaat ve el sanatları, doğal mirası, anıtları, mimari eserleri, kültürel ve tarih alanları korumak ve geleceğe taşımak için yaptığı çalışmalarla Samsunluları ortak bir bilinç etrafında toplamayı hedeflemektedir. Bunun için öncelikle kentsel dönüşüm projeleri ile yaşanabilir bir kent meydana getirilirken, aralarda giderek yok olmaya yüz tutmuş kültürel zenginlikler tek tek tespit edilerek gün yüzüne çıkarılmakta ve bunların restorasyonları yapılarak çevreleri ile birlikte kentin tarihsel mekanları yeniden canlandırılmaya çalışılmaktadır.'' dedi.
Vali Hüseyin Aksoy yaptığı konuşmasında, ''Tarihi Kentler Birliği'nin Samsun buluşmasına ev sahipliği yapmaktan büyük bir memnuniyet duyduğumuzu ifade ediyor, bütün konuklarımıza hoş geldiniz diyorum. Kentsel dokunun korunması, tarihi mirasa sahip çıkılması konusunda Türkiye'de önemli bir zihniyet değişikliği yaşandı. Bu değişikliğin yaşanmasında ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen'in tarihi kentler birliğimizin çok önemli çalışmaları ve katkıları var. Öncesinde biz bu tarihi binalara eski ve kullanılmaz binalar olarak bakıp, ilk fırsatta da bunları yıkma gayreti içersinde oluyorduk. Ama bu süreç ve gelişen bakış açısındaki farklılıklar neticesinde bunların değerlerinin farkına vardık ve korumak, bir takım fonksiyonlar yüklemek ve bizden sonraki yeni kuşaklara aktarmak için aşamaları bütün kentlerimizde yaşamaya devam ettik.
Tarihi mirasın korunması ve bizden sonraki kuşaklara aktarılması bakımından Türkiye'nin bir çok kentinde yürütülen çok önemli çalışmalar var. Samsun'da da bu kapsamda önemli faaliyetler gerçekleştiriliyor. Gerek mülki idarede gerekse mahalli idarelerimiz bu konuda önemli gelişmeler olurken bunun korunması ve geliştirilmesi anlamında bir kanun çıkarılarak emlak vergisi miktarına yüzde 10 daha ilave edilerek İl Özel İdarelerine açılacak hesapta toplanarak bunlardan belediyelerin ve İl Özel İdarelerinin projelerine kaynak sağlandı. Bu kaynaklarla bir çok eser restore edildi.
Samsun'da 2006 yılından itibaren İl Özel İdaresi bünyesinde Koruma, Uygulama ve Denetim Büroları (KUDEP) kuruldu. KUDEP çalışmaları kapsamı içerisinde önemli çalışmalar yapıldı. Toplam 43 projeye yaklaşık olarak 10 milyon 615 bin TL kaynak buradan kullanıldı. Kurumlarımıza baktığımızda 23 tane belediyelerimizin projelerine yaklaşık 7 buçuk milyon TL ve İl Özel İdaresi'nin de 20 projesine yaklaşık 3 milyon TL bir harcama yapıldı. Bu çalışmalarla ilgili Selçuklular döneminde yapılan Çakallıdaki Taşhan, Vezirköprü ilçemizde sokak sağlıklaştırma projesi, Havza İlçemizdeki Atütürk Evi'nin restorasyonu, Alaçam Mübadele Müzesi restorasyonu, Ladik İlçemizde eski Ladik evlerinden bir örneği restoresi ve kent merkezimizde Fazıl Kadı İlköğretim Okulunun tarihi binasının restorasyonu gibi çalışmaları örnek verebiliriz.
Samsun'da bu alanda yaptığımız önemli bir çalışmada İl Özel İdaresi'nin imkanları ile yapılan Ahşap Çivisiz Camilerle ilgili olan çalışmadır. Bu çalışmayı kitap haline getirdik. 1200 yıllardan Cumhuriyetimizin ilk yıllarına kadar geçen süre içerisinde yapılan bu konuda çalışmalar sonucu tespit ettiğimiz 105 tane çivisiz cami'nin şu ana kadar kültür ve koruma kurulunca 35 tanesi tescil edilmiştir. Bunların tescil işlemlerini tamamlamak için çalışmalarımızı halen sürdürmekteyiz.
Tarihi Kentler Birliği'nin bu toplantısında çok önemli bir konuyuda burada dile getirmek istiyorum. Bu amaçlarla toplanmış kaynaklar, ilgili belediyelerimizce hemen İl Özel İdaresi'nin hesabına aktarılması gerekiyor. Fakat bu aktarmada maalesef bazı sorunlar yaşıyoruz. Belediyelerimizin de kendilerine göre bazı gerekçeleri olabilir. Bir takım ekonomik sıkıntılar nedeniyle bu amaçla toplanmış paraları başka yerlerde kullanabiliyorlar. Yanılmıyorsam Samsun'da bu tarihe kadar 10 milyon TL para harcadık. Belediyelerden şuanda almamız gereken, belediyelerce vatandaşlardan tahsil edilmiş olan yaklaşık 10 milyon TL daha var. Eğer biz bu paraları tahsil edersek, bu tarihi mirasın ortaya çıkmasında çok hızlı bir şekilde mesafe alabiliriz. Bununla ilgili belediyelerimizin daha duyarlı davranması hem de bu konuda daha farklı düzenlemeler yapılabilirmi konusunu tartışmamız gerektiği kanaatindeyim. Ben kuruluşundan bu yana bu konuda gayret gösteren ve katkı veren, toplantımıza katılan bütün konuklarımıza çok teşekkür ediyorum'' dedi.
Toplantıya ayrıca, Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan, Bölge İdare Mahkemesi Başkanı Ali Telli, Canik Başarı Üniversitesi Rektörü Prof.Dr.Yunus Bekdemir, Vali Yardımcısı Hakan Kubalı, Tarihi Kentler Birliği Başkanı ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Asım Güzelbey, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, ÇEKÜL Vakfı Başkanı ve TKB Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, TKB'ye üye Büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanları, ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri ile çok sayıda davetli katıldı.