Aymar Yönetim Kurulu Başkanı Beşir Özyurt, son bir ayda, tüm yağlı tohum hammadde fiyatlarının yüzde 60 seviyesinde arttığını ve üretimin tümüyle ithalata bağımlı hale geldiğini belirterek, "Ben hayatımda bu kadar kısa sürede böyle bir artışa hiç tanık olmadım. Şimdi ayçiçeği üretecek hammaddeyi bile bulamaz hale geldik" dedi.
Aymar Yönetim Kurulu Başkanı Beşir Özyurt yaptığı açıklamada, tüm dünyada 2007'de yaşanan kuraklık nedeniyle çok ciddi bir hammadde sıkıntısını yaşandığını ve bu durumun özellikle son bir ayda fiyatların olağanüstü artışına yol açtığını belirtti. Özyurt, "İş adamı olarak hammadde yağ fiyatlarında bu kadar kısa sürede bu kadar büyük bir fiyat artışına hayatımda hiç tanık olmadım. Trakya Birlik bize hammadde vermiyor. Uluslararası pazarlarda ise ayçiçeği brokerleri malın üzerinde oturmuş durumda ve bu da fiyatların iyice artmasına yol açtı" dedi.
'Fiyatlar bin dolar arttı'
Özyurt, Eylül 2007'den Ocak 2008 başına kadar hammadde ihtiyacını Türk menşei yağlı tohumlardan karşıladıklarını, şimdi gelinen aşamada ise ihtiyacın tümüyle ithalat yoluyla karşılandığını söyledi. Stokların yetersizliği yüzünden uluslararası piyasalarda da ayçicek hammaddesinin olağanüstü bir tırmanış gösterdiğini söyleyen Beşir Özyurt, son bir aylık sürede ayçiçeği başta olmak üzere tüm yağlı tohum hammadde fiyatlarında yüzde 60'a varan artışlar olduğunu kaydetti. Özyurt, "Bir ay önce ham ayçiçeği yağının tonu 1.500 dolardı. Şimdi 2.500 dolara çıktı" değerlendirmesinde bulundu.
Fiyatların nerdeyse iki günde bir değişmeye başladığını ve satmak için mal bulamadıklarını ifade eeden Özyurt, "Çünkü yağı üretecek hammaddeyi de bulamıyoruz. Trakya Birlik stoklarını sadece kendi bayilerine kullandırıyor. Diğer üreticilere satmıyor. Uluslar arası pazarlarda ise zaten sınırlı olan stoklar da brokerlerin kontrolünde. Biz yerli üreticiler olarak bir yanda uluslar arası yağ brokerlerinin, bir yanda Trakya Birlik'in kıskacında kalmış durumdayız" diye konuştu.
'İflaslar başladı'
Hızlı fiyat artışı nedeniyle hem tüketicilerin hem de üreticilerin mağdur durumunda kaldığını ifade eden Beşir Özyurt, şunları söyledi:
"Türkiye'nin birçok sorunu var bunun farkındayız. Ama Türkiye'de artık herkes lütfen bitkisel yağ sektörünün büyük bir sıkıntının eşiğinde olduğunu bilsin istiyoruz. Sektör alarm veriyor. Bütün yağ sanayicileri zor durumda. Fabrikalar kapanma sürecinde. İflaslar başlayabilir. Yediğimiz her şeyin ana maddesi yağ. Yağdaki sıkıntı ve fiyat artışı bütün gıda maddelerine de yansıyacak."
'Ayçiçeğe bağımlılık azaltılmalı'
Yağlı tohumların işlenmesi sürecinde ortaya çıkan küspenin, hayvansal yem olarak kullanıldığını belirten Özyurt, "Bu gidişle hayvansal yem fiyatları da büyük sıçrama gösterecek ve sorun daha da büyüyecek" uyarısında bulundu. Özyurt, "Bitkisel yağda ayçiçeğe bağımlılık azaltılmalı ve başta 'kanola' olmak üzere diğer yağlı tohumlar da desteklenmeli. Ayrıca ithalata bağımlılıktan çıkıp ihracatçı bir ülke konumuna geçmeliyiz. Sektörün de kurtuluşu burada" dedi.
'Dağ taş kanola olmalı'
Toprak yapısı ve ayçiçeğinin çok su istemesi nedeniyle Türkiye'nin her yerinde yetişmediğini, diğer üretici ülkelere kıyasla Türkiye'de ayçiçeği tohumunda randımanın düşük olduğunu savunan Özyurt, Anadolu toprağının 'kanola' için çok uygun olduğunu söyledi. Kanola bitkisi için "Tanrı'nın Türkiye'ye bir lütfu" diyen Özyurt, Türkiye'de kanolanın yüzyıllardır doğal yetiştiğini kaydetti.
Bitkisel yağ sektörünün içinde bulunduğu krizin bugünden yarına çözüleceğinden umutları olmadığını dile getiren Beşir Özyurt, kanola üretimini teşvik etmek için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın yanı sıra tarım kredi kooperatifleri ve ziraat odaları ile de görüşmeler yaptıklarını belirtti.