Bu yazımızda gazetelerdeki göze batan yanlışlardan alıntılar yapacağım. Yaygın olarak yapılan yanlışların doğrularını da göstererek bu vb. yanlışların en aza indirilmesini amaçlıyoruz. Yazarlara ve yazar olma yolunda uğraş verenlere doğruyu göstermek için böyle bir yol takip ediyoruz. Kelimelerin doğru yazılışları ayraç içerisinde yorumlarıyla birlikte verilmiştir. Bu yazı öğretici ve eğitici bir yazıdır. Umarım faydalı oluruz.
İşlemler tamamlanıp, kurum doktoruna gittiğimizde saat 11.50'yi gösteriyordu. Yedi yaşındaki çocuk, üvey annesinden şiddet görüp, çalıştırılıyor. Yukarıdaki cümlelerde tamamlanıp ve görüp zarf-fiillerinden sonra virgül konması yanlıştır. Bu kelimeler zaten bağlama görevindedirler. Bu kelimelerin diğer adı da bağ-fiildir. Bir kaç sorun çıktı. (Birkaç, hiçbir, birtakım (bazı) insanlar) gibi kelimeler bitişik yazılır.) Vergi dairesinin ki de! (Bu cümledeki ki, ektir ve bitişik yazılmalıdır. "dairesininki" şeklinde yazılmalıdır. Tamlayan eki ın, -in"den sonra gelen ki"ler bitişik yazılır.)
gayri Müslimler içinde en çok faydalananlar
cümlesindeki altı çizili kelimenin doğru yazılışı "gayrimüslimler" şeklinde olmalıdır. Öyleside var, böyleside. (Öylesi de var, böylesi de.) İşsizler ordusuna hergün yenileri katılıyor. (her gün ayrı yazılmalıdır.) Sayın Başkan, bu yaşa gelip de, hala bir tecrübe kazanamadığına ayrıca şaşıyorum. (Bu cümlede "de" bağlacından sonra virgül konmamalıdır. Bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz. Ayrıca "hala" kelimesi "hâlâ" şeklinde yazılmalıdır.) Değişmeye mahkumuz. (mahkûmuz) Hükümetin suçu. (hükûmet) Meyvelerden muz, nar ve armutu seviyorum. ( armut kelimesinden sonra gelen ünlü, kelimede yumuşamaya yol açar. Doğrusu "armudu" şeklindedir. Buradaki yanlışlığın sebebi yumuşamaya aykırılıktan kaynaklanmıştır. ÖSS"de bu tarz yanlışlıklar sorulur.) Düşüne biliyor musunuz? ("düşünebilmek" bitişik yazılmalıdır.) Globalleşen dünyada bende varım demek için kendinizi göstermeniz gerekiyor. ("ben de varım" ifadesinde "de" ayrı yazılmalıdır. Çünkü bağlaçtır.) Görüldüğü gibi en çok yapılan yazım yanlışları "de" ve "ki" ile ilgili olanlar. Bu konularda biraz daha duyarlı olmamız gerekir. Yunus Emre"nin ormandan hiç eğri odun taşımadığını da hatırlarsak düzgün yazmamızın gerekliliğini daha iyi kavrarız. Saygılar sunarım.