Yurt dışında bulunan ve aşağıda belirteceğimiz şartları sağlayan vatandaşlarımızın “yurt dışı borçlanması” yaparak Türkiye’den emekli olmaları mümkündür. Eğer başvurucu kişi tüm şartları sağlıyorsa belirli sürelerin prim bedelini Türkiye’de toplu olarak ödeyerek emekli olabilir.
Yurt dışında geçirdiğim hangi süreleri Türkiye’de borçlanabilirim?
Yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak çalışmış olan ve bu çalışma sürelerinin arasında veya sonunda işsiz kalınan 1 yıla kadar olan süreler ve ev kadını olarak geçirilen sürelerin, Türkiye’de borçlanıldıktan sonra ödemesi yapılarak emeklilik hakkı kazanılabilir. Görüldüğü üzere kadınların, ev kadını olarak geçirmiş olduğu süreler dahi borçlanılarak Türkiye’de emeklilik hakkı kazanılmasını sağlayabilmektedir. Yine sadece çalışma süreleri değil, bu çalışmaların arasında işsiz kalınan 1 yıllık süreler de Türkiye’de borçlanılabilmektedir.
Yurt dışındaki bu sürelerimi saydırabilmemin şartları nedir ?
1- Borçlanılacak olan sürelerde Türk vatandaşı olmak,
2- Borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı veya doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığından ayrılmış olmak,
3- Borçlanma kapsamındaki yurtdışı sürelerini belgelendirmek
4- SGK’ya başvuru dilekçesiyle başvuruda bulunmak
Yurt dışı borçlanması için gereken süreleri Türkiye’de nasıl belgelendirebilirim?
Yurt dışında çalışılan ülkede tabi olunan sigorta merciinden alınacak hizmet dökümü veya sigorta kartı, belediyeler tarafından düzenlenen hizmet belgeleri, vergi daireleri tarafından düzenlenen belgeler, iş bulma kurumlarında işsizlikte geçen süreleri gösterir evraklar (işsizlikte geçen sürelerin borçlanılabilmesi için), Bulunulan ülkelerdeki Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerden alınacak ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgesi, Yurtdışında çalışılan iş yerlerinden alınacak hizmet sürelerini gösterir bonservis ile birlikte pasaportta bulunan çalışma izinlerinin tercümeleri ile belgelendirme yapılabilir. Tabi bu sürelerin ispatı için saydığımız bu mercilerden herhangi birinden ispata yeter evrak alınması halinde işe yarayacaktır. Tüm bu mercilerden saydığımız evrakların her birinin alınmasına gerek yoktur. Ev kadınları için ise ikametgah belgesinin yetkili merciden veya Türk temsilciliklerinden temin edilerek tercüme edilmesi ve SGK’ya sunulması gerekmektedir.
Borçlanma tutarım nasıl hesaplanır? Ne zaman ödemem gerekir?
Yurtdışı borçlanması günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 7,5 katı arasında olmak şartıyla tercih edilecek herhangi bir prime esas kazanç seviyesinden de yapılabilmektedir. Dolayısıyla borçlanacak kişi tarafından bu iki tutar arasında belirlenecek herhangi bir tutar tercih edilebilir ve buna göre emekli aylığı değişkenlik gösterebilmektedir. Belirlenen bu günlük ücret, emekliliğe yetecek kadar prim gün sayısı ile çarpılarak toplam borçlanma tutarı belirlenmektedir. Toplam borçlanma tutarı belirlenip SGK tarafından tahakkuk ettirilerek borçlanacak kişiye tebliğ edilir. Borçlanmak isteyen kişi bu tutarı 3 ay içinde ödemek zorundadır.
Borçlanılan süreler hangi sigortalılık süresinden sayılıyor ?
Yurt dışı borçlanmasına başvuran vatandaşların yurtdışı hizmet sürelerinin tamamı 5510 sayılı Kanunun 4/1-b bendi (Bağkur) kapsamında değerlendirilecektir.
Emekli aylığına hak kazanmak için ne yapmalıyım ?
Emekli aylığı alabilmek için yurt dışında çalışılmaması ve ikamete dayalı sosyal sigorta veya sosyal yardım ödeneği alınmaması, Türkiye’deki mevzuatlara göre emeklilik için gereken tüm şartların sağlanması ve emeklilik için başvurulması gerekmektedir.Emekli aylığının ne kadar olacağı konusu ise teknik hesaplamalarla ortaya çıkacak bir şeydir. Dolayısıyla henüz başvuruyu yaparken bu konuda net bir şey söylemek mümkün olmayıp, net tutar SGK’ya yapılan başvuru neticesinde öğrenilecek ve ödeme yapılması halinde emekli aylığına hak kazanılabilecektir.
Dolayısıyla yurt dışında sigortalı çalışması, işsiz geçen süreleri veya ev kadını olarak geçirdiği süreleri bulunan ve Türkiye’den emekli olmak isteyen vatandaşlarımız şartları sağlayıp sağlamadığı konusunda uzmanından yardım almalı ve duruma göre başvuru yapmalıdır.