Yemek zamanlarını keyifli bir deneyim haline getirmenin yanı sıra, yemekten keyif almanın sağlığa da önemli faydaları vardır. Yiyeceklerin tadını çıkarmak sindirimi destekler, yiyecekle ilişkinizi geliştirmenize, yeme bozukluklarının üstesinden gelmenize ve daha pek çok şeye yardımcı olabilir.
Bazı durumlarda yeterli miktarda “Z vitamini” (veya belki de mmmmh vitamini) almak, tabağınızın içeriği kadar önemlidir. Zevkin, yemek için neden önemli olduğunu anlatan lezzetli tatlara dalmak için okumaya devam edin!
Yıllardır araştırmacılar zevk için yemenin ardındaki bilimi araştırıyorlar. Bulguları ilgi çekici ve büyük ölçüde cesaret verici. Fizyolojik olarak insanların yemekten aldıkları haz hem ağzımızda hem de beynimizde gerçekleşir.
Yemekten alınan zevk de dahil olmak üzere her türlü zevk, beyinde dopamin salınımına yol açar. Dopamin genellikle 'iyi hissetme hormonu' olarak anılır çünkü beyindeki ödül yollarını harekete geçirir, bu da mutluluğu, sakinliği, motivasyonu ve odaklanmayı teşvik etmeye yardımcı olur.
Aslında, 2011'de yapılan bazı eski araştırmalar, obezitesi olan kişilerin dopamin duyarlılığını bozmuş olabileceğini ve bu kişilerin yemekten yeterli zevk almak için aşırı yemeye yol açabileceğini gösteriyor. Ancak beyin kimyası düzgün çalıştığında yemekten aldığımız keyif fiziksel faydalar sağlayabilir.
Yediğimiz yemeğin tadını çıkardığımızda ve dopamini uyardığımızda, aslında onu daha etkili bir şekilde sindirip metabolize ediyoruz. Keyifli bir yeme deneyimi yaşadığımızda rahatladığımızda, sinir sistemimiz dinlenme ve sindirme moduna geçer, bu da yediğimiz yiyeceklerdeki besin maddelerini tamamen parçalamamıza ve kullanmamıza olanak tanır.
2020 tarihli geniş bir sistematik incelemede yemek keyfi ile sağlıklı beslenme arasındaki bağlantıyla ilgili 119 araştırma incelendi. Araştırmaların yüzde elli yedisi yeme keyfi ile diyet sonuçları arasında olumlu ilişkiler buldu. Örneğin 2015'te yapılan bir çalışma, daha fazla yeme zevkini daha yüksek beslenme durumuyla ilişkilendirdi. Diğer çalışmalar ise besleyici, dengeli bir beslenmeyi teşvik etmek için sağlıklı gıdalardan keyif almanın önemini vurgulamıştır.
Bir diyetisyen ve uzman sezgisel beslenme danışmanı," ‘Sağlıklı' yiyeceklerin yumuşak olması gerektiğine veya tadı güzel olmadığına dair bir inanç var, ancak bu doğru değil" diyor. "Zevk aldığımız yiyecekleri yediğimizde tatmin artar, bu da aslında diyet kalitesini artırabilir ve aşırı yeme veya aşırı yeme atakları olasılığını azaltabilir."
Eğer yemek sadece yakıt olsaydı yemek saatleri oldukça sıkıcı olurdu. Yemek yemek, bizi sevdiklerimizle bir araya getirmekten kültürel mirasımıza bağlamaya kadar insan deneyimine geniş bir ağ oluşturuyor. Kısacası yemek fiziksel olduğu kadar duygusal bir beslenmedir. İşte yemeğin tadını çıkarmanın ruhunuzu besleyebileceği yollardan bazıları aşağıda:
Tayland sosyal toplulukları üzerine 2015 yılında yapılan bir araştırmaya göre, insanlar başkalarıyla birlikte yemek yemekten keyif aldıkça, bu genellikle mutluluk duygusunun artmasına katkıda bulunur.
Hasta olduğunuzda sıcak tavuk çorbası, size büyükannenizi hatırlatan bir makarna ya da her zaman isabetli görünen en sevdiğiniz tatlı: bu gibi yiyecekler moralimizi yükseltmenin ve vücudumuzu sakinleştirmenin bir yolunu bulur.
Bir uzman, "Bazen yemek, çoğu insanın olumsuz duygusal yeme olarak tanımladığı zorlu bir günün sonunda rahatlık bile sunuyor" diyor. "Fakat kendimize yiyecekle bağlantı kurmamıza ve ondan keyif almamıza izin verdiğimizde pek çok fayda görebiliriz."
Diyet kültürünün birden fazla tanımı vardır, ancak toplumsal düzeydeki bu mesajın ayırt edici özelliklerinden biri, sevdiğiniz yiyeceklere, özellikle de kalorileri veya yağları yüksekse, hayır demek zorunda olmanızdır. Yediğiniz şeyden dikkatli bir şekilde keyif almayı seçmek, bu zararlı zihniyetin kırılmasına yardımcı olur.
En lezzetli olanlar da dahil olmak üzere tüm yiyeceklere kuralsız izin verildiğinde, vücut ihtiyacı olanı alacağına güvenmeyi öğrenir. 'Kötü' veya 'yabancı' olarak etiketlenen bu yiyecekler için izin oluşturmak, iyileşme sürecinde önemli bir adımdır ve kişinin yemek konusunda daha fazla huzur, güven ve özgürlük hissetmesine yardımcı olabilir.