Ses kısıklığı nedir?

Sesteki anormallik, sesin hırıltılı, çatallı veya gergin olması, ya da şiddetinin veya inceliğinin değişmesi şeklinde olabilir. Ses değişikliklerinin nedeni genellikle gırtlakta (larenks) yerleşmiş olan ses tellerindeki sorunlardır.

Nefes alma sırasında ses telleri açılır. Konuşma sırasında ise ses telleri kapalıdır ve akciğerlerden çıkan havayla titreşerek sesin oluşmasını sağlarlar. Ses telleri ne kadar sıkı kapanırsa ve ne kadar inceyse o kadar hızlı titreşirler ve ses de o kadar ince olur. Ses telleri üzerinde şişlik bulunması halinde kapanmaları, dolayısıyla da çıkan ses düzgün olmaz.

Ses kısıklığının nedenleri nelerdir?

Ses kısıklığının çeşitli nedenleri vardır. Bunların çoğu ciddi sağlık problemlerine neden olmazlar ve kısa sürede düzelirler. Ses kısıklığının en sık nedeni " akut larenjit"tir. Akut larenjit, soğuk algınlığı ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında, ya da aşırı bağırmaktan kaynaklanan ses zorlamalarında ortaya çıkar.

Daha uzun süreli ses kısıklıklarının nedeni genellikle sesin uzun süreyle aşırı ve zorlanarak kullanılmasıdır. Bu tür ses kullanma alışkanlığı, ses telleri üzerinde nodül adı verilen ve ses kısıklığına neden olan küçük şişliklerin ortaya çıkmasına neden

olur. Nodüller genellikle sesini profesyonel nedenlerle uzun süre, ancak hatalı teknikle kullanan kişilerde (şarkıcılar, öğretmenler, politikacılar gibi) görülür. Ses tellerinin birbirlerine sürekli normalden fazla kuvvetle çarpmasına bağlı olarak gelişen nodüller, ses eğitimi ile ses kullanma alışkanlığı düzeltilmediği sürece kendiliğinden kaybolmazlar. Aşırı bağırmayı takiben gelişen akut larenjit sırasında ses teli içine küçük kanamalar meydana gelebilir; bu aşamada ses dinlendirilmediği taktir de bu kanama polip adı verilen tek taraflı ses teli şişliklerine dönüşebilir ve sürekli ses kısıklığına neden olur.

Erişkinlerde ses kısıklığının sık görülen nedenlerinden birisi de yemek borusu ile midenin birleştiği noktadaki bir adelenin zayıflığına bağlı olarak, mide içindeki asitli sıvının yemek borusundan gırtlak seviyesine yükselerek ses tellerini tahriş etmesidir; buna larengofarengeal reflü adı verilmektedir. Ses kısıklığı özellikle sabahları fazladır ve gün içinde azalır. Ses kısıklığı ile birlikte boğazda takılma, yabancı bir madde varmış hissi ve sık boğaz temizleme alışkanlığı da sık görülen belirtilerdir. Reflü nedeniyle ses kısıklığı olan hastaların pek çoğunda mide ile ilgili şikayetler yoktur.

Sigara içimi, ses kısıklığının bir diğer nedenidir. Sigara, gırtlak kanserleri ve yutak kanserlerinin gelişmesinde önemli bir risk faktörü olduğundan düzelmeyen ses kısıklığı olan ve sigara içen kişilerin bir Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanına muayene olmaları gerekir.

Ses kısıklığının daha nadir nedenleri arasında allerji, guatr ve sinir sistemi hastalıkları, gıtlak kanserleri sayılabilir. Birçok insanda doğal yaşlanma ile birlikte bir miktar ses kısıklığı ortaya çıkabilir.

Özellikle yaz aylarında ses kısıklığına yol açan nedenlerden biri de kapalı sistem klimalı ortamlardır. Kapalı sistem kullanılan klimalar, ortamda bulunan hasta kişilerin yaydığı virüs ve bakterileri yaymak suretiyle ses teli enfeksiyonlarına sebebiyet verebilir. Ayrıca hava kurutma etkisi ile de ses kalitesini bozar ve ses kısıklığına neden olabilir.

Ses kısıklığı iki haftadan uzun sürerse ve belirli bir nedeni yoksa bir Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanına muayene olmanız gerekir.

Ses kısıklığını önlemek için neler yapılmalıdır?

· Sigara içiyorsanız bırakın

· Kafein (kahve, kolalı meşrubatlar) ve alkol kullanımından kaçının

· Sigara dumanı bulunan ortamlardan kaçının

· Bol su için

· Evinizin havasını nemlendirin

· Gıdanıza dikkat edin - Baharatlı gıdalardan kaçının

· Sesinizi uzun süreyle ve yüksek şiddette kullanmayın

· Ses kısıklığı olduğunda sesinizi dinlendirin