Sıtma ve sarıhumma alarmı

Geçtiğimiz günlerde THY'nin bir kabin amirinin sıtmaya yakalanarak hayatını kaybetmesi ve Nijerya uçuşunda sıtma virüsü kaptığı şüphesiyle THY kabin memuru 31 yaşındaki Murat Düzer'in Afyonkarahisar'da tedavi altına alınması haberlerinin basında yer alması üzerine hastalık açısından risk taşıyan bölgelere gidecek vatandaşlar, sağlık merkezlerine başvurmaya başladı. Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Doktoru Bekir Lütfi Çelepçıkay, şu anda riskli kabul edilen ve en çok öldüren hastalığın 'sıtma' olduğunu vurgulayarak "Şu anda risk kabul edilebilecek en çok öldüren hastalıklar, en çok hastalandıran hastalıklar mesela sıtma. Sıtmanın aşısı yok. Sıtmadan korunmak için de ilaç kullanmak gerekiyor. Tabi ilaçtan önce cibinlik kullanmak gibi sivri sinek kovucu sprey kullanmak gibi uzun kollu elbiseler kullanmak gibi şeyler yapmak gerekiyor" diye konuştu.

"ÜLKEYLE İLGİLİ RİSKLERİ VE YAPILMASI GEREKENLERİ ANLATIYORUZ"
Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü de özellikle Afrika ve Güney Amerika gibi riskli kıtalara seyahat edecek Türk vatandaşlarının sıtma ve sarıhumma hastalıklarına yakalanmaması için gerekli önlemleri almalarını istedi. Genel Müdürlüğün oluşturduğu Seyahat Sağlığı Merkezi, riskli bölgelere seyahat edecek yolcular için ücretsiz aşı yapıp hap dağıtıyor. Sağlık Bakanlığı'na bağlı, Karaköy'de bulunan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Doktoru Bekir Lütfi Çelepçıkay, seyahat edecek yolcuların gidecekleri ülkede riskli bir hastalık bulunup bulunmadığına dair bilgilendirildiklerini kaydederek "Randevu usulü çalışıyoruz. İnsanlar bize telefon açıp randevu alıyorlar. Buraya geldikleri zaman oturup beraber konuşuyoruz. Nereye gideceklerini bize anlatıyorlar. O ülkeyle ilgili riskleri ve yapılması gerekenleri anlatıyoruz. Hangi aşıları ve hangi ilaçları kullanmaları gerektiğine dair karar veriyoruz" dedi.

"SITMANIN AŞISI YOK"
Hastalık açısından riskli bölgeler olarak tabir edilen Sahraaltı Afrika ülkeleri ile Güney Amerika ülkelerinde özellikle Amazon bölgesini içeren ülkelerde rastlanan 'sarıhumma hastalığı'na karşı aşının yüzde 100'e yakın koruma sağladığını belirten Doktor Çelepçıkay, şu anda riskli kabul edilen ve en çok öldüren hastalığın 'sıtma' olduğunu vurguladı. Sıtmadan korunmak için herhangi bir aşının olmadığını söyleyen Çelepçıkay, sıtmadan korunma yöntemlerini sıralayarak "Riskli bölgeler daha çok Afrika ülkeleri, özellikle Sahraaltı Afrika ülkeleri, Güney Amerika ülkeleri, Uzak Doğu özellikle Güney Asya ülkeleri belli açılardan riskli kabul edilebilir. Ancak hastalıklara göre risk haritası değişebilir. En riskli hastalık dönemine göre değişiyor. Biliyorsunuz bir ara Ebola çok riskli kabul ediliyordu. Şu anda risk kabul edilebilecek en çok öldüren hastalıklar, en çok hastalandıran hastalıklar mesela sıtma. Sıtmanın aşısı yok. Elimizdeki aşılar sarıhumma aşısı, tifo aşısı, menenjit aşısı mevcut. Sarıhumma aşısını en az 10 gün önceden olmak gerekir. Sıtmadan korunmak için de ilaç kullanmak gerekiyor. Tabi ilaçtan önce cibinlik kullanmak gibi sivri sinek kovucu sprey kullanmak gibi uzun kollu elbiseler kullanmak gibi şeyler yapmak gerekiyor" diye konuştu.

"SITMADAN ÖZELLİKLE KORKUYORUM"
Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü'ne seyahat etmeden önce aşı olmak için randevu alarak gelen yolculardan 29 yaşındaki öğretmen Tülay Taş, turist olarak Hindistan'a gideceğini ve sıtmadan korktuğunu belirterek "Hindistan'a gidiyorum iki hafta sonra. Tifo aşısı olmaya geldim buraya. Hindistan Konsolosluğu sitesinden zaten vizeye başvurmak için girmem gerekiyordu. Oradan aşı olmam gerektiğini okudum. Aynı zamanda Hepatit A, Hepatit B aşılarını da olmamız gerekiyormuş. Burada yapılmadığını söylediler. Sağlık Ocağı'na gideceğim. Orada olacağım. Bir ay kadar kalmayı düşünüyoruz. Dağ bayır gezebiliriz. Sıtmadan özellikle korkuyorum" ifadelerini kullandı. İstanbul'da oturma izni olan ve Kongo Cumhuriyeti'ne seyahat etmeden önce aşı olmaya Sağlık Genel Müdürlüğü'ne aşı olmaya gelen Hindistanlı yolcular da sarıhumma aşısı olacaklarını söyleyerek "Kongo'ya gidiyorum. Afrika'ya taşınıyorum. Sarıhumma aşısı olacağım. Afrika'ya giderken yapılan aşının bu olduğunu biliyorum. Umarım aşı beni koruyacak. Öyle inanıyorum. Buraya gelme sebebim de koruyacağını düşünmem" dedi.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde öğretim üyesi Ayten Zara ise oğluyla birlikte ikinci kez Afrika'ya gideceklerini belirterek geçen yıl Asya'ya giderken aşı olmadıklarını söyledi. Riskli bölgelere sıklıkla seyahat ettiğini kaydeden Zara, "Afrika'ya gidiyoruz. Uganda, Kenya ve Tanzanya'da hem gezi hem gönüllü çalışmalar yapacağız. Hem insanlarla temas hem hayvanlarla temas olacağı için hazırlık yapmamız gerekiyordu. Aşı vurulmamız gerektiğini öğrendik. Ben o bölgeye sık seyahat eden insanlardan biriyim. Şimdiye kadar bir sıkıntı yaşamadım. Geçen sene Asya'daydık. Hiçbir şey olmadı. Orası için aşı bile vurdurmadık. Sadece dikkat ettik. Hasta olmadan da geri döndük" şeklinde konuştu. Annesi ile birlikte daha önce de Afrika'ya gittiklerini söyleyen 11 yaşındaki Can da "İlk defa değil, 3 yıl önce olmuştum son aşımı. Hiç çekinmiyorum. Hiç korkum yok. Güveniyorum ve deneyimli olduklarını da biliyorum. Bir önceki sene de gittiğim için Afrika'ya hiçbir çekincem yok" ifadelerini kullandı.(DHA)