YABAN HAYATI KIŞ UYKUSUNA YATMADI

OMÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Haluk Kefelioğlu, küresel ısınma ve iklim değişikliklerinin yaban hayatını olumsuz yönde etkilediğini söyledi. Prof.Dr. Kefelioğlu, özellikle son 15-20 yıldır iklim değişikliğinin etkilerinin belirgin görüldüğünü, 10 yıldır da ciddi derecede hissedildiğini belirterek, "Bir canlının, hayvan veya bitki türünün çevresiyle kurduğu milyonlarca yıldır devam eden hassas bir denge var. Madde ve enerji akışı dediğimiz hassas bir dengede yürüyen bir yaşam var. Bu ekosistemler bozulduğu zaman bütün türler tehlike altına giriyor. Küresel ısınma nedeniyle bu denge çevre yönünde bozulduğu zaman milyonlarca yıldır kurulan hassas denge de bozulmuş oluyor" dedi.

İklim değişiklikleri nedeniyle kış mevsiminde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin kış uykusuna yatan yabani hayvanları da olumsuz etkilediğini söyleyen Prof.Dr. Kefelioğlu, "Hayvanlar kış uykusuna iki sebepten giriyor. Birincisi gecelerin uzayıp gündüzlerin kısalması. İkinci nedeni de havanın soğuması. Hayvan bunu hissettiği zaman kış uykusuna girmek için sürekli yer ve yağlanır. Sonra kış uykusuna yatıyor. Belli bir süre sonra toprak ısınmaya başladığında bu sıcaklık hayvanı da etkiliyor ve kış uykusundan uyanıyor" diye konuştu.

Prof.Dr. Kefelioğlu, hava sıcaklıklarının yüksek olmasının toprak ısısının da artmasına neden olduğunu dile getirerek, "Hava sıcaklıkları düşmez ise hayvan kış uykusuna geç giriyor. Hatta hiç giremeyenler oluyor. Bu yıl şubat ayında kış uykusunda olması gereken kirpileri, yer sincaplarını, yarasaları arazide görüyoruz. Toprak ısınının artmasına bağlı olarak kış uykusuna yatan hayvanlar da erken uyandı. Bu da çok kötü bir durum" dedi.

Normalde kış uykusunun ekim-kasım ayında başlayıp nisan ayında sona erdiğini söyleyen Prof.Dr. Haluk Kefelioğlu, "Toprak sıcaklığı 15 derecenin üzerine çıktığı zaman kış uykusuna yatan hayvanlar uyanmaya başlar. Son dönemde tarihlerde ileri ve geriye doğru 1-1.5 aylık sarkmalar oluyor. Kış uykusunda yaşanan bu bozulma hayvanların üremelerini de etkiliyor. Kış uykusuna yatan memeli hayvanlar kış uykusundan sonra beslenip hemen üremeye geçerler. Üreme dönemleri nisan ayıyken birden mart ayı olabilir. Dolayısıyla hayvan yavrularını besinlerin en bol olduğu dönemde büyütmesi gerekirken bir ay erken olacağı için bu defa yavrularını besinin az olduğu dönemde büyütmeye uğraşacak. Hayvanların biyolojisi bozulacak" diye konuştu.