YENİDOĞAN BEBEKLERDE GÖZ MUAYENESİ

 Dr. Tuba Gebeşoğlu Çolak “Retinal vaskülarizasyon optik diskten başlayarak radyal olarak ora serrataya doğru ilerler. Bu süreç yaklaşık inrauterin  4. Ayda başlar doğumdan önce yada 36-40. gestasyonal haftada sonlanır. Bu nedenle prematüre bebekler periferik retinal vaskülarizasyon tamamlanmamış olarak doğar. Prematüre retinopatisi özellikle 32 haftadan önce gerçekleşen doğumlarda ve 1500 gramın altında doğum kilosuna sahip olan bebeklerde görülmektedir. Erken doğum nedeniyle gelişebilen apne, anemi, inraventriküler kanama, sepsis, hipoksi, kan tranfüzyonu gibi sistemik risk faktörleri ROP ( prematüre retinopatisi ) gelişimini ve progresyonunu etkiler.”dedi.

Prematüre retinopatisi tedavi edilmezse körlükle sonuçlanabilen ciddi bir hastalık olduğunu vurgulayan Dr. Çolak “Erken tanı ve tedavi ile büyük oranda başarılı sonuçlar alınmaktadır.750 gramın altında olan ve 28 haftanın altında doğan bebeklerde görülen agresif ROP ise yüksek körlük oranı ile sonuçlanabilen ileri form prematüre retinopatisidir.  Bu sebeple Sağlık Bakanlığı’nın oluşturduğu sevk zinciri ile hasta 72 saat içerisinde tedavinin yapılacağı en uygun merkeze sevk edilmekte, laser, intravitreal enjeksiyon veya cerrahi tedavi uygulanmaktadır.”diye konuştu.

Op. Dr. Tuba Gebeşoğlu Çolak “Yenidoğan bakımında gelişen teknoloji ile birlikte çok düşük doğum ağırlıklı erken doğan bebeklerin yaşatılır hale gelmesi, ROP vakalarında artışa neden olmuştur. İlk muayene 31-32. Haftalarda önerilmektedir. Bebeğin doğum  haftası ne kadar erken ve  yenidoğan ünitesinde geçirdiği komplikasyon oranı ne kadar fazla ise ilk muayene tarihi daha erken haftalara çekilmektedir. ROP gelişimi en sık 35-36. haftalar arasındadır. İlave patoloji yoksa 32. haftadan önce gelişmesi beklenmez. Muayene haftası doğum tarihine göre değil postmenstrüel yaşa göre planlanmalıdır.”şeklinde ifade etti.

Yenidoğan muayenesi yeni doğan ünitesinde uygun şartlar altında yapılması gerektiğini vurgulayan Dr. Çolak “Muayenede göz bebeği damla ile büyütüldükten sonra lensler ve indirekt oftalmoskop yardımıyla  retina 360 derece taranıyor. Tarama sonuçlarına göre hastalık evrelendiriliyor. Retinadaki yerleşim yerine göre Zon 1 , Zon 2 ve Zon 3, gelişim şekline göre Evre 1-2-3-4-5 olarak sınıflandırılıyor. Plus hastalığı  retinopatinin şiddetli olduğuna ve progresyonun hızlı olacağına işaret eden peripapiller  vasküler anomalidir. Tedavi evreye göre değişmektedir. Evre 1 ve Evre 2 ROP büyük oranda kendiliğinden gerilerken,  Evre 3  ROP evresinde laser - intravitreal enjeksiyon tedavisi  Evre 4 ve agresif ROP’ta ise cerrahi tedavi gerekmektedir. Kendiliğinden iyileşen ROP’ larda foveal pigmentasyon, preretinal membran,disk çevresi anormal damarlar görülebilir. Tedavi görmüş bebeklerde ise maküler heterotropya, temporal arkuat damarlarda daralma ve preretinal membran gelişimi olabilmektedir.”

Medical Park Samsun Hastanesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Tuba Gebeşoğlu Çolak “Erken tarama, erken tanı ve erken tedavi çok önemlidir. Kadın doğum uzmanlarının erken doğacak ve düşük doğum ağırlığı bekledikleri bebekleri yenidoğan uzmanı ile konsülte ederek, anne karnındaki ve sonraki tedavileri planlanması gerekmektedir. ROP’a bağlı körlüğün kontrolü için; kadın doğum uzmanları, pediatristler, hemşireler, aileler ve genel halkın bu konuda bilgilendirilmesi ve farkındalığın artırılmasına ihtiyaç vardır. Öncelikle prematür bebeklerin ve tüm yenidoğanların mutlaka göz muayenesinden geçirilmesi gerekmektedir. Erken doğmuş bebeklerde ileri yaş gruplarında myopi, şaşılık, katarakt, glokom ve  retina dekolman riski hayat boyu devam ettiğinden takipleri bırakılmamalıdır.”dedi.