NATO zirvesi başlıyor
Zirvede Türkiye'yi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül başkanlığında bir heyet temsil edecek. Heyette Dışişleri Bakanı Ali Babacan ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül de yer alıyor. Gül'ün Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve İngiltere Başbakanı Gordon Brown ile görüşmesi öngörülüyor.
4 Nisan'da ortak bildiri ve çeşitli belgelerin açıklanmasıyla son bulacak zirvenin gündeminde ittifakın genişlemesi, Afganistan ve Kosova'daki harekatlar, terörizme karşı ortak mücadele, NATO-AB ilişkileri ve füze savunma sistemi gibi konular yer alıyor.
GENİŞLEME KONUSUNDA UZLAŞMA ÇABALARI
ABD Başkanı George W. Bush, zirve öncesinde, ittifakın Ukrayna ve Gürcistan'ın üyelik sürecini başlatması çağrısını yineledi.
Bush'un, Ukrayna'ya NATO üyeliği konusunda tam destek vermesi bir yana, başkent Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'nda NATO protestoları sürüyor. Fotoğrafta, "NATO'ya hayır" yazıyor.
Bush, NATO'nun, Rusya'nın itirazlarına rağmen Ukrayna ve Gürcistan'a yeşil ışık yakması gerektiğini kaydeden Bush, Moskova ne düşünürse düşünsün, NATO liderlerinin bu haftaki zirvede bütün Avrupa ülkelerine üyelik kapısının açık kalacağını belirtmeleri gerektiğini ifade etti.
ABD'nin desteklediği bu katılıma, eski Sovyet cumhuriyetlerinin NATO'nun bir parçası olmasına tepki gösteren Rusya dışında, başta Almanya, Fransa ve Hollanda olmak üzere bazı müttefikler de Avrupa'da dengeyi değiştirebileceği için karşı çıkıyor.
Ukrayna ve Gürcistan'a yeşil ışık yakılmasına muhalefet eden ülkeler, Rusya ile gerginlik ortamının körüklenmemesini istiyor.
Yunanistan'ın veto tehdidinden kaynaklanan Makedonya krizi, Afganistan ve Kosova konusunda itibar kaybı sorunu, NATO-AB ilişkilerinde ise Türkiye'den kaynaklandığı ileri sürülen Güney Kıbrıs Rum kesimi meselesi hararetli tartışmaları beraberinde getiriyor.
AFGANİSTAN KRİTİK KONU
Zirvede Afganistan konusunda özel bir oturum yapılacak.
NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, NATO ülkelerinden, Afganistan misyonuna daha fazla katkı beklendiğini iletti.
NATO'nun sivil ve askeri yetkilileri, ittifak için gerçek bir sıkıntı kaynağı olarak nitelendirilen Afganistan operasyonunun başarısının önemine değinirken, eksikliklerin giderilmesi gereği üzerinde duruyor.
Bu bağlamda, Fransa'nın bu ülkedeki operasyonlar için bin asker göndereceğini açıklaması bekleniyor.
Askeri açıdan NATO komutasındaki operasyonların daha etkin hale getirilmesinin yöntemleri üzerinde uzlaşma arayacak olan liderler, siyasi açıdan da, ittifak dışı ülkelerle ortaklık ve işbirliğinin geliştirilmesi konusuna ağırlık verecekler.
Bu bağlamda, özellikle Afganistan konusunda, askeri kanat, operasyonun başarısında eksikliği hissedilen asker ve teçhizat açığının müttefiklerce kapatılması için siyasi kanatta yoğun çaba harcanmasında ısrar ediyor.
BUSH'UN BİN LADİN UYARISI
Bush, ittifak üyelerine Afganistan'a asker katkılarını artırmaları çağrısında da bulunarak, El Kaide lideri Usame Bin Ladin adına internet ortamında yayımlanan son tehditlere işaret etti.
Bush, Bin Ladin için Sadece iki hafta önce Avrupa'ya yeni saldırılar tehdidinde bulunduğu bir ses kaydı yayınladı diyerek, düşmanın söylediklerini ciddiye almaları gerektiğini söyledi.
FÜZE KALKANI
Bush, ABD'nin füze kalkanı planı çerçevesinde Avrupa'ya bir savunma sistemi kurma konusundaki ısrarını sürdürerek, bu sistemin Orta Doğu'dan gelebilecek tehditlere karşı gerekli olduğunu söyledi.
ABD Başkanı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu projeye yönelik itirazlarını gidermeye çalışacağını kaydetti.
Bush, Rusya'ya karşı olmadığını söylediği füze savunma sistemi konusunda Putin ile işbirliğine hazır olduğunu daha önceki açıklamalarında da belirtmişti.
Bush ile Putin, hafta sonunda Rusya'nın Soçi kentinde görüşecek.
