YÖK'ten yurtdışından alınan akademik unvanlar için yenilik

Belirlenen yeni usul ve esaslarla getirilen temel yenilik yurtdışında doktora, sanatta yeterlilik, doçentlik ve profesörlük unvanlarını alan kişilerin, Türkiye’de bu unvanlara sahip olan kişilerden istenen asgari şartları yerine getirmiş olmasının aranması oldu.
Bu usul ve esasların yürürlüğe girdiği tarihten önce denklik işlemleri için Üniversitelerarası Kurul’a başvurmuş olanlar hakkında bu düzenleme ile getirilen ek kriterler uygulanmayacak.

Yurtdışından alınan doktora, sanatta yeterlilik, doçentlik ve profesörlük unvanlarının Türkiye’de eş değerliliğinin kabulü için daha önceden ilgili kanun gereği sadece yurtdışında bu unvanlarla 2 yıl süre ile herhangi bir kurumda çalışmış olmak şartı aranmakta idi. YÖK Başkanlığı’ndan yapılan bilgilendirmede, son yıllarda yurtdışından alınan doçentlik ve profesörlük unvanları ile ilgili gelen şikayetler üzerine Yükseköğretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kurul’un işbirliği halinde çalışarak ilk kez yurtdışında alınan doktora, sanatta yeterlik, doçentlik ve profesörlük unvanlarını değerlendirme işlemlerinde uyulacak usul ve esasların belirlendiğini kaydetti.

ASGARİ ŞARTLARI YERİNE GETİRMİŞ OLMA ŞARTI

Belirlenen yeni usul ve esaslarla getirilen temel yenilik yurtdışında doktora, sanatta yeterlilik, doçentlik ve profesörlük unvanlarını alan kişilerin, Türkiye’de bu unvanlara sahip olan kişilerden istenen asgari şartları yerine getirmiş olmasının aranması oldu. Buna göre; unvanların denkliği için Türkiye’de söz konusu unvanlar için aranan asgari yayın ve dil şartlarının sağlanmış olması gerekiyor. Türkiye’deki asgari dil ve yayın şartını sağlayamayanlar bu şartları yerine getirdikten sonra tekrar denklik için başvurabilecekler.

Ayrıca yurtdışında profesörlük veya doçentlik unvanını almış olanlardan, kesintisiz olarak en az 2 (iki) yıl bu unvan ve yetki ile yabancı ülkelerdeki Yükseköğretim Kurulunca tanınan öğretim ve araştırma kurumlarında çalışmış olmaları gerekiyor. Yükseköğretim kurumu niteliğinde olmayan, araştırma merkezi ve benzeri kurumlardaki çalışmalar kabul edilmeyecek.

Doktora denkliği işlemlerinde ilk kez Lisans ve yüksek lisans diplomaları ile Türkiye’de doktoraya kabul için aranan dil yeterliliğini sağladığına ilişkin belgeler de istenecek. Bu diplomalar yabancı ülkede alınmış ise Yükseköğretim Kurulundan alınmış denklik belgesinin aslı veya onaylı sureti verilecek. Ayrıca doktora eğitiminin Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yükseköğretim kurumlarında örgün eğitim yöntemiyle alınmış olması şartı da getirildi.

DENKLİK İŞLEMLERİNDE YENİLİKLER

Doçentlik denkliği işlemlerinde ilk kez doktora belgesinin aslı veya onaylı tercümesi, belge yurtdışında alınmış ise eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti istenecek. Profesörlük denkliği işlemlerinde ilk kez doçentlik belgesinin aslı, belge yabancı ülkede alınmış ise Türkiye'de alınan eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti istenecek. Yurtdışında bu unvanlara sahip olup Türkiye’de eşdeğerlilik için başvuran yabancılar içinde aynı şartlar geçerli olacak.

Bugüne kadar ÜAK bünyesinde bu alanda yürütülen denklik çalışmalarında alınan belgelerle ilgili bir teyit işlemi yapılmamaktaydı. Yeni getirilen düzenlemede yurt dışından alınan akademik belgelerin yurt dışındaki kurumlardan verilip verilmediği de yazışma yoluyla teyit edilecek. Böylece sahteciliğin önüne de geçilmeye çalışılması amaçlandı.

Bu usul ve esasların yürürlüğe girdiği tarihten önce denklik işlemleri için Üniversitelerarası Kurul’a başvurmuş olanlar hakkında bu düzenleme ile getirilen ek kriterler uygulanmayacak. CİHAN