Çağdaş dünyanın hacc anlayışı
21. yüzyıldayız ve laik devlet güdümündeki kurum ve kuruluşların güdümünde, binlerce kişi hacca gönderilmektedir. Müftülüklerce haccla ilgili klasik çok bilgiler verilmektedir. Haccın vücubunun şartları ve sıhhatinin şartları diye anlatmaya başlanır. İlmihal kitaplarında da klasik hacla ilgili çok geniş bilgiler bulunmaktadır.
Bazılarımız da der ki: Ne gereği var? İlle de zilhicce"nin; neden onunda haccı kutlayalım? Allah"ın her günü bayram değil mi?
Bir diğeri çıkar der ki: Hayvanları boğazlamaya ne gerek var? Kurbanın parasını Türk Hava Kurumuna veya Orduyu Güçlendirme Vakfına verelim; bitsin. Bir diğeri de: Hayvanları boğazlamaya yazık değil mi? gibi laflar eder. Oysa Allah Taâlâ hayvanları insanların boğazlanması, etinden ve sütünden yararlanması için yaratmıştır.
İşte bu gibi lafları pis kokulu ağzından akıtanların tek hedefi, dinî birliği zayıflatmak ve gerçek Müslüman"la, kendisi gibi gerçek dışı Müslüman"ı ayırt etmemize yardımcı olmaktır.
Hacc ibadeti, Allah cc tarafından Haram Aylar"dan son ikisine yerleştirilen ve Müslümanların birlik ve beraberliğini spor ve müzik etkinlikleriyle kutlama bayramıdır, fuarıdır, şölenidir. Aslında dinimizin esas amacı odur; ama birkaç yüzyıldır İslam"ın özünü yitirdiğimizden, bayram veya fuar mevsimindeki dinî heyecanımızı pekiştiren her türlü etkinlikleri de yitirmişiz.
Benim bu son söylediklerimi şimdilik itibara almayın; ama kulağınızda küpe olsun. Çünkü elbet bir gün gelecek; İslam ahlakı ve değerleri egemen olduğu günlerde Haram Aylar, gerçek anlamını kazanacaktır:
Bugün, gücünüzü tanımazlıktan gelenler, bilinçliliğinizden ötürü yılmıştır. Artık o Nâs'tan korkmayın; yalnız Benden korkun. İşte Ben size dininizi oyun düzeninde doruğa çıkarmış, size nimetimi tamamlamış ve din olarak o İslam anlayışından hoşlandığımı vurgulamış oldum. Mâide Sûresi: 3
Tefsir veya hadis kitaplarında, resmi tatil, spor ve müzik yarışmalarının bayramları konusuna rastladınız mı? İslam"ın tatil ve gençlik diye farz sayılan temel konusu yok mu? Eğer yok ise, İslam medeniyetinden ve öteki uygarlıkların medeniyetleriyle yarış etmekten nasıl söz edeceksiniz? Öteki uygarlıkların da üstüne çıkmış ilahî uygarlıktan nasıl söz edeceksiniz?
Sizi Mescid-i Haramdan yüz geri ettiler diye bir kavme duyduğunuz kin, sizi de saldırgan olmaya asla itmesin. Siz "candan verme ve takva değerleri" üzerinde yarışma düzenleyin, potansiyel suçluluk ve örgütlü saldırganlık" üzerinde düzenlemeyin. Takva etkinliklerini yaşayın Mâide Sûresi: 3
Spor ve müziğin; İslamî gençliğin zamkı olduğunu bugün bilmeyen kalmamıştır. Dünya gençliği artık birlik ve beraberlik zamkını, spor ve müzikten beklemektedir. Kur"an-ı Kerimin sûre ve âyetlerinde, uygar bir toplumun tatil ve gençlikle ilgili ana başlıkları yok mu?
İşte ben, Kur"an-ı Kerim âyetlerinde, Maide Sûresi 1-3. âyetlerinde bu konuya değinildiğini sezinledim ve meal-tefsirimde geniş bilgi verdim. Gördüm ki Cuma tatili, Haram Aylar ve Hacc tamamen; Müslüman gençliğin spor ve müzik bayramları için farz ibadet günleri, hafta ve mevsimleri olarak ayrılmıştır. Ama bugün için böyle bir iddiada bulunmak çılgınlık olur.
Ey iman edenler! Dinî hacc törenlerini1 katışıksız yerine getirin. Şöyle ki yalnızca haramlıkları yasa ile belirlenenler dışındaki ehlî-yabani; otçul dört ayaklılar size helal kılındı... dokunulmazlık ayları/ihramdayken avlanmayı normalleştirmeden... Maide Sûresi: 1
Ey iman edenler! Siz, Allah'ın hacc ritüellerine, dokunulmazlık ayının gereklerine, Allah'a adanan kurbanlıklara ve ağaç kabuğundan özel gerdanlıklarına saygısız davranmayın. Özellikle Rabbinizin aşkın iradesini ve hoşnutluk noktasını arayıp kümelerle Beytullaha koşanlara saygısızlık etmeyin. İhramdan çıktığınızda avlanabilirsiniz Mâide Sûresi: 2
Gençlik, çocukluk ile erişkinlik arasında yer alan, biyolojik, psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan bir gelişme ve olgunlaşmanın yer aldığı yaşama hazırlık çağıdır.
Türkiye nüfusunun % 60'nı 25 yaşın altındaki çocuk ve gençler oluşturmaktadır. Bu anlamda gerçekten genç bir toplumuz.
Unesco'nun tanımına göre gençlik, cesaretin çekingenliğe, serüven isteğinin rahata üstün geldiği çağdır. O nedenle de son derece duyarlı ve toplumun geleceği açısından kontrol ve yönlendirilmesi en çok önem taşıyan sosyal kategorisidir.
Bu ifadelerin tefsir ve fıkıh kitaplarında yeri var mı? Yoktur diyebilir misiniz? O zaman bu din ve Kur"an kültürü İslam uygarlığını ve devletini asla gerçekleştiremez. O zaman da Asr-ı Saâdeti, Hulefa-yı Raşidîn dönemindeki devletleri, Hatta Emevî ve Abbasî İslam devletlerini, Selçuklu ve Osmanlı devletlerini inkar etmiş oluruz.
Gençlik tatlı hayallerin, tutkuların ve idealizmin filizlendiği, sıkı arkadaşlıkların, ilk sevgilerin yaşandığı dönemdir. Yeniliğe ve ileriye doğru atılımların yapıldığı, kendini kanıtlama ve kendi kimliğini arayıp bulma çabalarının yoğunlaştığı dönemdir.
Gençlik çağı, sigara, içki, uyuşturucular, değişik arkadaş grupları vb. pek çok şeye merak ve eğilimlerin var olduğu bir dönemdir. Eğitim bu amacını gerçekleştirebilmek için çeşitli araçlar kullanır. Spor ise, bu araçlar içerisinde gençlere ulaşabilmenin en kolay ve belki de en etkili olanıdır. Çünkü sportif çalışmalar, gençlere, enerjilerini, onların sağlığına katkıda bulunacak şekilde kullanma olanağı sağlarken kurallara uymayı, birlik, dayanışma, işbirliği ve paylaşma ilkelerini yerleştirerek bireyin topluma uyumunu sağlar. Bu yolla gençler bir yandan başarı için sabır, özveri ve disiplin içinde çalışmanın gerekliliğini diğer yandan yenilgiyi kabullenmeyi ve kendinden daha iyi olanı takdir edebilmeyi öğrenir.
Gerçekten bugün bir gençlik alt kültürü Haram Aylar kapsamındaki hacc etkinliğiyle oluşacaktır. Gençleri arkadaş kümelerinden ayırmak yerine kümeleşmeyi desteklemek ve örgütlemek Haram Aylarda gerçekleşecektir. Gençleri takım sporlarına, gençlik merkezlerinde çeşitli uğraşlara yönlendirerek olumlu sonuçlar alınması Haram Aylar kültürüyle olabilir. Bir mahalleye dikilecek iki spor alanı, o çevrenin gençlerini aylaklıktan kurtarabilir.
Organize edilmiş spora katılımın sosyalleşme konusunda önemli olduğu, spor yapmanın karakter oluşumu, manevi değerlerin gelişimi ve iyi vatandaşlık özelliklerinin oluşumuna katkıda bulunduğu günümüzde yaygın olarak kabul görmektedir ve Allah cc Haram Ayları bu amaçla farz kılmıştır.
Gençlik sporlarının organizasyonunda gençlerin ilgileri, cinsiyetleri, sosyo-ekonomik durumları ve coğrafi koşullar Haram Aylardan hacc mevsiminde, göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer gençler, hacc mevsiminde, iyi organize edilmiş sportif aktivitelerde yer alırlarsa kontrolleri daha kolay sağlanır.
Sevgili okurlarım, bu yazdıklarımdan dolayı bana kızmayın. Elbet bir gün böyle bir hacc ibadeti gerçekleşebilir. O beklentilerle ölmek de bir ibadet olduğuna inanıyorum.
Salih Parlak
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.